Dlaczego ważne jest wzajemne sąsiedztwo warzyw?
Od lat znane jest zjawisko allelopatii, czyli wzajemnego wpływu roślin rosnących obok siebie. Dzięki odpowiedniemu dobraniu sąsiadów wpływ ten może być pozytywny. Dzięki wytwarzanym przez niektóre rośliny (np. cebula, czosnek) lotnym substancjom, ich „sąsiedzi” lepiej rosną i plonują, a także są bardziej odporni na ataki chorób lub szkodników.
Trzeba jednak pamiętać, że ten wzajemny wpływ może być też niekorzystny (ograniczenie wzrostu, słabsze plonowanie), dlatego warto znać „sympatie”, ale też „animozje” poszczególnych gatunków wobec siebie.
Jakie najpopularniejsze warzywa sadzić obok siebie?
Ogórki – dobre towarzystwo dla ogórków
Ciepłolubne i potrzebujące dość żyznej gleby ogórki będą lepiej, zdrowiej i szybciej rosły, jeśli zaplanujemy ich uprawę w towarzystwie warzyw strączkowych (motylkowych), np. fasoli i grochu – w naturalny sposób zasilają one w glebę w azot, ponieważ mają zdolność wiązania i pobierania azotu z powietrza. Korzystnym sąsiedztwem dla ogórków są także warzywa kapustne, które mają bardzo zbliżone wymagania pokarmowe, uprawowe i pielęgnacyjne. Można więc wysiać i uprawiać obok ogórków między innymi brokuł, kalafiora oraz kapustę w różnych odmianach. Dobrymi sąsiadami dla ogórków będą również między innymi buraki, koper, sałata, seler, szpinak, marchew, rzepa, rzodkiewka, czy kalarepa. W pobliżu ogórków z pewnością warto uprawiać także czosnek, który odstrasza szkodniki, ale także ogranicza rozwój chorób grzybowych.
► Dowiedz się więcej, co sadzić z ogórkami
Pomidory – jakie warzywa lubią się z pomidorem?
Podobnie, jak w przypadku ogórka, także w pobliżu pomidora warto zaplanować uprawę czosnku, cebuli lub szczypiorku – będą naturalną barierą ochronną przed chorobami grzybowymi oraz szkodnikami.
Korzystne także dla pomidora będzie sąsiedztwo warzyw strączkowych – fasoli lub grochu, a także gorczycy lub facelii (stosowanych często na nawozy zielone), które przede wszystkim mają zbawienny wpływ na jakość i strukturę gleby (zasilają ją w azot). Dobrym „warzywnym” towarzystwem dla pomidora będą także seler, pietruszka, burak, sałata, marchew, czy szparagi.
► Dowiedz się więcej, co sadzić obok pomidorów
Sałata – sałata lubi większość warzyw
Różne odmiany sałaty mają zazwyczaj krótki okres wegetacji i szybko rosną. Z tego względu korzystnie jest wysiewać je pomiędzy innymi, wolniej rosnącymi warzywami (np. kapustnymi). Korzystnym towarzystwem dla sałaty są między innymi: cebula, czosnek, por, fasola szparagowa, groch, różne kapusty, kalafior, brokuł, jarmuż, buraki, marchew, rzodkiewka, ogórki, koper ogrodowy, pomidor, rabarbar.
Sałata należy do roślin dość „tolerancyjnych” w stosunku do sąsiedztwa i raczej dobrze rośnie z większością gatunków warzyw, ale z drobnymi wyjątkami. W pobliżu lepiej unikać uprawy pietruszki i selera (mogą mieć negatywny wpływ na uprawy sałaty).
► Dowiedz się więcej, co sadzić obok sałaty
Buraki – które warzywa uprawiać z burakami?
Najczęściej wysiewane i uprawiane w ogrodzie lub na działce buraki ćwikłowe, warto uprawiać razem z innymi warzywami (lepiej rosną, plonują i są bardziej odporne na ataki chorób i szkodników). Podobnie, jak sałata buraki lubią sąsiedztwo wielu warzyw, ale najkorzystniejszym wyborem będą przede wszystkim warzywa kapustne (np. brokuł, kapusta, kalafior, kalarepa).
Również przy burakach wskazana jest uprawa warzyw „ochronnych”, czyli cebuli lub czosnku, które dzięki wydzielanym lotnym substancjom zapachowym odstraszają szkodniki lub ograniczają rozwój chorób. Ponadto, razem z burakami dobrze będą rosnąć miedzy innymi rzodkiewka, rzepa, seler, cukinia, fasola (odmiany karłowe), groch, ogórek, koper, por i sałata (także rukola, czy endywia).
► Dowiedz się więcej, co sadzić obok buraków
Fasola i kapusta – pomagający sobie sąsiedzi
Warzywa strączkowe (motylkowe), czyli najczęściej fasola lub groch, dzięki swojej zdolności odżywania gleby w azot są pożądanymi sąsiadami większości warzyw. Jednak szczególnie wskazanym, wzajemnie korzystnym sąsiedztwem fasoli są warzywa kapustne, czyli głównie kapusta (biała, czerwona, pekińska, brukselka), brokuły, jarmuż, a także kalafior. Ponadto, obok fasoli warto też zaplanować uprawę buraków, dyni, ogórka, pomidora, sałaty, selera, rzodkiewki, szpinaku, kukurydzy, kopru, czy ziemniaków.
► Dowiedz się więcej, co sadzić obok fasoli
Marchew – korzystne sąsiedztwo marchwi
W przypadku uprawy marchwi znów korzystne będzie zaplanowanie w pobliżu warzyw cebulowych, np. cebuli, czosnku lub szczypiorku, które będą ograniczać ataki szkodników marchwi (np. połyśnicy marchwianki lub mszyc) i chorób grzybowych. Z kolei, nie jest wskazana wspólna uprawa marchwi z burakami, ziemniakami i kapustami.
Dodatkowo, na lepszy rozwój i plonowanie marchwi będzie wpływało sąsiedztwo grochu i fasoli (zasilają glebę w azot), pomidora, pora, rzodkiewki, sałaty, szpinaku.
► Dowiedz się więcej, co sadzić z marchwią
Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: cycreation / AdobeStock