5 błędów, które możemy popełniać uprawiając buraki
Brak przygotowania gleby i niewłaściwe pH
Choć zazwyczaj buraki udają się na przeciętnych, piaszczysto-gliniastych glebach, to należy pamiętać, że zdecydowanie nie lubią podłoży o kwaśnym odczynie. Najlepiej więc wybrać do uprawy buraków gleby przepuszczalne, ale jednocześnie o dobrej pojemności wodnej, bogate w próchnicę i z dużą zawartością wapnia. Dobrym pomysłem będzie dobre przygotowanie gleby przed planowaną uprawą buraków, czyli oczyszczenie podłoża z chwastów, spulchnienie, a także zasilenie go nawozem organicznym (np. kompostem lub przekompostowanym albo granulowanym obornikiem) jesienią poprzedniego roku.
Nieodpowiednie stanowisko dla buraków
Warto pamiętać, że buraki oprócz odpowiednich warunków cieplnych (najlepiej rosną przy temperaturze około 15-18 °C), potrzebują też dużo światła, aby właściwie rozwijały się zarówno ich liście, jak i część korzeniowe. Z tych względów nie należy planować uprawy buraków w miejscach zacienionych lub słabo nasłonecznionych i wybierać dla nich tylko słoneczne grządki.
Brak zmianowania w uprawie buraków
W uprawie buraków duże znaczenie ma zmianowanie upraw, czyli właściwe następstwo uprawianych gatunków roślin w danym miejscu. Jest to istotne szczególnie ze względu na ryzyko występowania chorób i szkodników w obrębie spokrewnionych ze sobą gatunków warzyw. Z tego względu nie należy uprawiać buraków i innych warzyw korzeniowych rok po roku na tym samym stanowisku (dotyczy to także warzyw z tej samej rodziny botanicznej, np. szpinaku).
Warto jednocześnie uprawiać w bezpośrednim sąsiedztwie buraków inne, korzystnie wpływające na nie warzywa, np. cebulowe (cebula, por), pomidory, warzywa kapustne, strączkowe i sałaty.
Zły termin i sposób wysiewu nasion buraka
Buraki należą do warzyw, które możemy wysiewać bezpośrednio do gruntu ogrodowych grządkach. Najbardziej popularne są zwykle liczne odmiany buraka ćwikłowego (o okrągłym lub cylindrycznym kształcie części podziemnej) lub odmiany buraka liściowego. W obu przypadkach warto pamiętać, że najlepiej rosną i wykształcają część korzeniową, gdy mają odpowiednie warunki cieplne. Z tego względu nie można wysiać ich zbyt wcześnie, ponieważ niska temperatura w czasie wysiewu i późnego kiełkowania może powodować nadmierny rozwój części nadziemnej i pędów kwiatostanowych, zamiast korzenia. Najlepiej więc, wysiewać nasiona buraków od kwietnia lub w maju (po ustaniu ryzyka wystąpienia wczesnowiosennych przygruntowych przymrozków). Do kiełkowania nasiona potrzebują temperatury co najmniej 8-10 °C i wówczas kiełkowanie mam miejsce około 2 tygodniach.
Optymalne plony buraków z pewnością łatwiej uzyskamy też, dzięki właściwemu wysiewowi nasion – nie można wysiać ich zbyt głęboko, ale też za płytko. Najkorzystniej jest wysiewać buraka w rzędach, czyli w rowkach oddalonych od siebie co około 30 cm i o głębokości od 1 do 3 cm.
Po wykiełkowaniu nasion, kiedy młode rośliny wykształcą już kilka pierwszych liści, warto zadbać o to, by miała odpowiednią przestrzeń do rozwoju, czyli właściwe odstępy. W tym celu należy rozsadzić siewki (wykonać „przerywkę”), pozostawiając co najmniej 2 cm odstępy między nimi.
Niedostateczna pielęgnacja buraków
W trakcie uprawy buraków nie można zapominać o podstawowych zbiegach pielęgnacyjnych, które mogą mieć znaczący wpływ na kondycję i plon.
Przede wszystkim należy zapewnić regularne nawadnianie do wschodów (szczególnie, gdy nie ma opadów po wysiewie nasion). W czasie dalszej uprawy buraków w trakcie sezonu podlewamy je regularnie, ale umiarkowanie (gleba nie może być nadmiernie wilgotna) – jest to ważne, szczególnie w okresie wykształcania się korzenia. Szczególnie jest to ważne w czasie letnich upałów, ponieważ brak nawadniania w tym czasie może powodować, iż buraki nadmiernie twardnieją, stają się włókniste i mają gorszy smak.
W trakcie uprawy potrzebne jest także regularne odchwaszczanie grządek, aby chwasty nie zagłuszyły warzyw i nie konkurowały z nimi o wodę i składniki pokarmowe.
Jeśli gleba pod uprawę buraków była zasilona nawozami organicznymi, zwykle nie wymagają one dodatkowego zasilania. Jednak, gdy gleba jest słabsza i występują różnego rodzaju niedobory składników (słabe wybarwienie liści), można zasilić je dodatkowo przeznaczonymi do tego nawozami mineralnymi (w odpowiednich, zalecanych dawkach).
Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: Rasa Kasparaviciene / Unsplash