Facelia błękitna Phacelia tanacetifolia

Facelia błękitna (Phacelia tanacetifolia) to gatunek rośliny jednorocznej z rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Pochodzi z Kalifornii, ale jest też uprawiana w wielu innych krajach.

Facelia dorasta do ok. 80 cm wys. i tworzy wzniesiony, gruby, sztywny, często rozgałęziony pęd, pokryty dość dużymi, szarozielonymi, pierzastymi liśćmi, z ząbkowatymi brzegami i wyraźnie widocznym unerwieniem. Zarówno pęd jak i liście są szorstko owłosione.

Facelia błękitna kwitnie latem (VI-VIII) na szczytach pędów rozwijają się liczne, drobne, dzwonkowate, bladoniebieskie lub jasnofioletowe kwiaty z mocno wystającymi pręcikami, zebrane w gęste, wierzchotkowe kwiatostany (kwiaty sprawiają wrażenie "puszystych").

Wymagania i uprawa

Facelia najlepiej czuje się na słonecznych stanowiskach i umiarkowanie żyznych, a nawet słabych, przepuszczalnych, lekko wilgotnych glebach (na żyznych podłożach też dobrze rośnie, ale słabiej kwitnie). Roślina nie lubi suszy ani zalewania.

Facelię rozmnaża się wyłącznie z nasion, które sieje się dość płytko, przykrywając ok. 1-2 cm ziemi. Terminy siewu uzależnione są jest od tego, do jakich celów roślina będzie wykorzystana. Jej okres wegetacji to ok. 3 m-ce, dlatego jeśli chcemy uzyskać ładnie kwitnące rośliny na rabatę, powinniśmy wysiać nasiona w końcu IV lub w V (zakwita po ok. 6-8 tyg. od siewu). Kiedy natomiast zależy nam na nasionach, roślinę należy wysiać na przełomie III i IV. Jeśli z kolei uprawiamy facelię jako poplon na zielony nawóz, jej nasiona najlepiej wysiewać od połowy VII do połowy VIII.

Możliwe są też inne terminy siewu, zależnie od tego, kiedy chcemy uzyskać kwitnące rośliny (siew od 15 IV do 15 IX).

Zastosowanie

Facelia błękitna nie jest klasyczną rośliną ozdobną, ale w ogrodzie może mieć kilka zastosowań. Jest jedną z najbardziej cenionych roślin miododajnych, dlatego często bywa wykorzystywana jako pożytek dla pszczół. Ogrodnicy cenią ją także jako roślinę na zielony nawóz, gdyż posiada krótki okres wegetacji (ok. 3-3,5 m-ca), szybko rośnie i tworzy dużą masę zieloną.

Uważana jest też za roślinę strukturotwórczą, gdyż po przyoraniu wzbogaca podłoże w próchnicę oraz cenne składniki odżywcze. W gospodarstwach rolnych facelię wykorzystuje się na paszę dla zwierząt gospodarskich, gdyż zawiera sporo białka.

Facelia nie musi być jednak wyłącznie rośliną użytkową, gdyż całkiem dobrze wygląda też w ogrodzie, szczególnie w stylu wiejskim lub rustykalnym. Najładniej prezentuje się w grupie, gdyż tworzy błękitną plamę na rabacie. Dobrze komponuje się też z maczkiem kalifornijskim (eszolcja), makami, nagietkami, chabrami czy margerytkami (jastrun właściwy). Może być także elementem łąki kwietnej.

Wybrane odmiany

• 'Asta' – odm. dobra na zielony nawóz i paszę dla zwierząt
• 'Stalla' i 'Anabella' – odm. dobre na zielony nawóz i bardzo miododajne
• 'Natra' – odm. dobra na poplon

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: "Phacelia tanacetifolia flower", "Rainfarn-Phazelie (Phacelia tanacetifolia)"/blumenbiene/CC BY 2.0, "Phacelia tanacetifolia cover crop"/Gilles San Martin/CC BY-SA 2.0

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!