Spis treści
Złocień właściwy, jastrun właściwy (Leucanthemum vulgare syn. Chrysanthemum leucanthemum) to roślina często nazywana margerytką. Należy do rodziny astrowatych (Asteraceae). W naturze występuje w Europie, Turcji i na Kaukazie skąd rozprzestrzenił się m.in. w Ameryce Północnej. Występuje na suchych łąkach, miedzach, w zaroślach i na skraju lasów.
Wygląd złocienia właściwego
Złocień właściwy to żywotna bylina. Jej pędy kwiatowe dorastają od 10 cm do 1 m wysokości. Są wzniesione, pojedyncze lub rozgałęzione, najczęściej nagie choć bywają i owłosione. Roślina ma dwa typy liści – odziomkowe oraz porastające dolną partię pędu. Mają kształt lancetowaty lub łopatkowaty i są ząbkowane (te na wyższych partiach łodygi bywają mniej ząbkowane i pierzastodzielne).
Jastrun właściwy kwitnie od czerwca do sierpnia. Na szczycie pędów wytwarza kwiatostan typu koszyczka, a w nim zewnętrzne, białe kwiaty języczkowe i wewnętrzne (środek), żółte kwiaty rurkowe, które dojrzewają stopniowo od brzegu do środka. Kwiatostan ma średnicę ok 5 cm.
Owoce złocienia to charakterystyczne niełupki o bardzo silnym ożebrowaniu.
🟢 Największe targi ogrodnicze w Polsce: Nowości roślinne, konkursy, kiermasze, wykłady i inspiracje. Zieleń to Życie 2025 już we wrześniu!
Wymagania i uprawa złocienia właściwego
Jastrun właściwy rośnie na stanowiskach półcienistych i słonecznych. Dobrze sobie radzi na każdej ziemi ogrodowej ale warto pamiętać, że preferuje gleby świeże, żyzne o obojętnym odczynie pH. Dobrze znosi suszę. Jest całkowicie mrozoodporny.
Złocień jest najczęściej rozmnażany przez podział, choć można go również wysiewać (sam może dawać samosiew). Warto go odmładzać co ok. 3 lata, dzieląc bryłę w trakcie przesadzania.
Pielęgnacja złocienia właściwego
Uprawiany na rabatach kwiatowych trzeba dbać, by odpowiednio odchwaszczać teren wokół rośliny. W okresie przedłużających się suchych okresów bez deszczu złocienia warto podlewać. Bardzo dobrze reaguje na nawożenie, do czego poleca się stosować nawozy naturalne.
Szkodniki i choroby złocienia właściwego
Złocień właściwy jest bardzo odporną rośliną ale bywa atakowany przez mszyce, przędziorki, ślimaki. Wśród chorób najgroźniejsza jest zgnilizna korzeni, która może pojawić się, gdy zbyt intensywnie podlewamy rośliny.
Zobacz, jakie środki ochrony roślin mamy w sklepie online i zamów odpowiednieZastosowanie złocienia właściwego
Złocień właściwy to podstawowy gatunek w ogrodach naturalistycznych i wiejskich. Jego odmiany ozdobne są znanymi i lubianymi roślinami rabatowymi do sadzenia obok wysokich bylin. Margerytka to jedna z roślin wchodzących w skład wieloletnich łąk kwietnych.
Kwiat jastruna po ścięciu długo zachowuje świeżość, co sprawia, że nadaje się na kwiat cięty.
Jastrun zaliczany jest do roślin zielarskich i jest wykorzystywany w medycynie ludowej. Jest lekko trujący (ma w swoim składzie tujon), dlatego należy go odpowiednio preparować. Posiada słabe właściwości moczopędne i uspokajające. Stosowano go na niestrawność czy duszności, a obecnie wspomaga walkę z pasożytami.
Gdzie kupić złocienia właściwego?
Margerytki różnych gatunków i odmian można kupić w formie sadzonek w doniczkach jak i w formie nasion. Gatunek złocień właściwy, jest najczęściej spotykany w formie nasion. Złocienie można znaleźć w wielu sklepach stacjonarnych jak i internetowych, np.:
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: Tatyana Kazakova, Avili, Mabel Amber/Pixabay; Katarzyna Jeziorska
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
