Korzystne i niekorzystne sąsiedztwo warzyw
Z warzyw przyprawowych najlepiej nadają się do tego cebula i czosnek, które dzięki właściwościom bakteriobójczym ograniczają ryzyko wystąpienia chorób, a ponadto odstraszają szkodniki. Dlatego te warzywa warto sadzić w kilkudziesięciu miejscach, rezygnując w tym przypadku z tradycyjnej grządki. Cebula i czosnek mają duże zastosowanie w kuchni i domowej apteczce, więc ich umieszczanie w ogrodzie jest wskazane.
Z roślin zielarskich warto wykorzystać bazylię (szczególnie przydatna w uprawie z ogródkami i pomidorami), majeranek, kolendrę i cząber. Rośliny aromatyczne skutecznie odstraszają szkodniki swoim zapachem dzięki m.in. zawartości olejków eterycznych. Generalnie większość ziół intensywnie pachnących spełnia podobną rolę.
Taka uprawa to również dobry sposób na zapewnienie sobie świeżych przypraw przy dobrym wykorzystaniu powierzchni ogródka (większość ziół uprawianych na własne potrzeby nie potrzebuje dużo miejsca).
Trzeba pamiętać, że niektóre rośliny działają na siebie niekorzystnie i nie powinno ich się sadzić w bliskim sąsiedztwie, gdyż plon będzie niższy:
- bazylia ruta i majeranek;
- czosnek i buraki;
- koper (ogrodowy i włoski) i kolendra;
- cebula z fasolą.
Niektóre rośliny wpływają na siebie szczególnie korzystnie i warto to uwzględnić przy planowaniu grządek:
- cebula na por, marchew, brokuły, sałatę, buraki, pietruszkę;
- koper, szałwia, rozmaryn na marchew.
Na oddzielną uwagę zasługuje popularna roślina ozdobna – aksamitka. Posadzona co kilka lat w warzywniaku, skutecznie zwalcza nicienie glebowe, pasożytujące na roślinach. Dodatkowo specyficzny zapach aksamitek odstrasza szkodliwe owady, a nawet gryzonie.
Fot. ↓ Grządki ziemniaków, liście bazylii, kwiaty aksamitek i buraki. |
Posadź zioła!
W warzywniaku dominuje zwykle tradycyjny, rzędowy system uprawy. Warzywa wysiewane są najczęściej w długich, prostych rzędach usytuowanych w kierunku wschód-zachód lub zachód-północ. Dostęp do nich jest możliwy dzięki tworzeniu wąskich, udeptywanych ścieżek. Przy takim modelu warzywnika liczy się przede wszystkim praktyczność (jak największe wykorzystanie powierzchni), wygląd jest sprawą drugorzędną.
W wolnych przestrzeniach w warzywniku należy zasiać rośliny zielarskie. Im więcej miejsc będzie w ten sposób wypełnionych, tym lepszy osiągnie się rezultat. Warto obsadzić również brzegi upraw, aby stworzyć pachnącą ścianę ochronną. Oczywiście zioła można też komponować z zagonami z warzywami w układzie geometrycznym, np. "w kratkę". Takie uprawy mają wiele zalet:
- Zwiększa się odporność warzyw na atak chorób i inwazję szkodników.
- Można uzyskać wydajniejszy plon.
- Uprawa warzyw jest mniej pracochłonna.
Tekst: Michał Mazik, zdjęcia w tekście: Fot. Michael and Christa Richert, bewnica, Sumeja/Freeimages, zdjęcie tytułowe: Michael and Christa Richert/Freeimages