Listopad w ogrodzie – co robić?

Dni stają się coraz chłodniejsze, a nocą mogą pojawiać się przymrozki. Rośliny przeszły już w stan spoczynku. Pora na ostatnie jesienne porządki i przygotowanie osłon dla wrażliwych na mróz gatunków roślin. Dowiedz się, co jeszcze musisz zrobić w ogrodzie w listopadzie.

Co zrobić w ogrodzie w listopadzie?

Rośliny ozdobne

Przygotowujemy sadzonki zdrewniałe krzewów (np. pęcherznice, ligustry, forsycje, tawuły, pięciorniki, jaśminowce, derenie, krzewuszki i wiciokrzewy). Sadzonki pobieramy przed nastaniem mrozów z pędów jednorocznych. Każda sadzonka powinna mieć ok. 15-20 cm długości. Fragmenty pędów umieszczamy w pojemniku wypełnionym wilgotnym piaskiem, które przenosimy na zimę do chłodnego miejsca (np. piwnicy). Będzie można je posadzić wiosną do gruntu.
Robimy porządki na rabatach bylinowych; przycinamy nieefektowne pędy roślin. Te, które mają ładne kwiatostany lub nasiona pozostawiamy. Będą ciekawie wyglądać po opadach śniegu i pokryte szronem. Nasiona stanowią zimą pokarm dla ptaków.
Rabaty z wrażliwymi na mróz bylinami osłaniamy warstwą liści lub stroiszem z gałązek jodłowych.
Jeśli temperatura zarówno w nocy, jak i w dzień utrzymuje się poniżej zera, należy okryć wrażliwe gatunki roślin białą agrowłókniną lub chochołami ze słomy– róże szczepione na pniu, powojniki wielkokwiatowe, magnolie, budleje, hortensje ogrodowe, różaneczniki.
Jeśli jest dodatnia temperatura podlewamy rośliny iglaste oraz zimozielone (np. bukszpany, laurowiśnie, mahonie, trzmieliny, ostrokrzewy, runianki, różaneczniki, pierisy), aby nie dopuścić do zjawiska tzw. suszy fizjologicznej.
Zgrabiamy ostatnie opadłe liście z drzew i krzewów liściastych.
Obwiązujemy kolumnowe odmiany roślin iglastych, aby zabezpieczyć ich pędy przed wyłamaniem po dużych opadach śniegu.
Związujemy wysokie kępy traw ozdobnych, aby zabezpieczyć ich korzenie przed mrozem. Związane kępy dodają uroku kompozycjom ogrodowym.
Jeśli nie zrobiliśmy tego wcześniej, czyścimy narzędzia ogrodowe, dokonujemy ich przeglądu, zmieniamy płyny, świece, oddajemy noże do ostrzenia. Czyścimy i chowamy węże ogrodowe oraz meble ogrodowe.
W pojemnikach na balkonach, tarasach, przy wejściu do domu ustawiamy dekoracje; w listopadzie pojemniki mogą zdobić dynie, trawy, kapusty ozdobne i chryzantemy.
W pobliżu okien domu montujemy karmniki dla ptaków. Karmienie rozpoczynamy dopiero, gdy temperatura spadnie poniżej zera lub utrzymuje się pokrywa śnieżna. Karmimy ptaki nasionami zbóż; nie wsypujemy do karmników starego pieczywa, ani żadnych solonych produktów.

Dowiedz się więcej o uprawie roślin ozdobnych

Rośliny użytkowe

Zabezpieczamy korę młodych drzewek owocowych przed zającami i sarnami zakładając opaski na wysokość co najmniej 1 metra nad ziemią.
Niszczymy zmumifikowane owoce (tzw. mumie) wiszące na gałęziach drzew lub krzewów owocowych, gdyż mogą stać się wiosną źródłem chorób.
Jeśli jest jeszcze ciepło można sadzić drzewka lub krzewy owocowe. Po posadzeniu nie zapomnijmy ich podlać, po czym okryć warstwą liści.
Usuwamy pozostałe na grządkach suche lub zgniłe pędy warzyw i ziół. Ziemię przekopujemy. Pozostawiamy ją w tzw. ostrej skibie (czyli bez wyrównywania).
Pobieramy 20-30 cm fragmenty pędów malin i porzeczek na sadzonki zdrewniałe.
Wysiane wczesną jesienią rośliny na nawóz zielony przekopujemy.
Robimy porządki w szklarniach i tunelach foliowych.
Przyginamy do ziemi pędy winorośli i jeżyny bezkolcowej, po czym osłaniamy je matami słomianymi.

Dowiedz się więcej o uprawie warzyw i owoców

Fot. iVerde, U. Leone, U. Leone/Pixabay

Trawnik

Zbieramy pozostałe na powierzchni murawy liście opadłe z drzew i krzewów grabiami wachlarzowymi lub używając kosiarki.
Liście przeznaczamy na kompost, wrzucamy do worków na odpady zielone lub robimy z nich ziemię liściową.
Nie pozostawiamy na trawniku na zimę stosów liści, aby trawa nie gniła.

Dowiedz się więcej o zakładaniu i pielęgnacji trawnika

Oczko wodne

Przestajemy karmić ryby zimujące w zbiorniku wodnym.
Montujemy sztuczny przerębel, aby zapewnić zimującym rybom tlen.
Wyławiamy ze zbiornika opadłe liście z drzew i krzewów, wyciągamy suche i gnijące pędy roślin wodnych. Oczyszczamy dno zbiornika z mułu.

Dowiedz się więcej o oczkach wodnych

Rośliny doniczkowe

Ograniczamy podlewanie roślin doniczkowych. Kaktusy i sukulenty podlewamy raz w miesiącu i trzymamy je w chłodnym pomieszczeniu, aby nie wybudzić ich ze stanu spoczynku.
Jeśli włączone jest ogrzewanie, liście roślin uprawianych w domu zraszamy wodą.
Cieniujemy gwiazdy betlejemskie przez kilkanaście godzin na dobę, aby na początku grudnia ich liście się przebarwiły.
Sadzimy w doniczkach pietruszkę, cebulę, szczypior, aby mieć dostęp do świeżych roślin.

Dowiedz się więcej o uprawie roślin doniczkowych w domu i na balkonie

Dowiedz się, co robić w pozostałych miesiącach!

Tekst: Małgorzata Wójcik, zdjęcie tytułowe: Alexas_Fotos/Pixabay