Winorośl właściwa (Vitis vinifera) to pnącze dorastające do 20 m, które należy do rodziny winoroślowatych (Vitaceae). Występuje pospolicie na całym terenie basenu Morza Śródziemnego, Kaukazu i na wschód od niego. Jest uprawiana na całym świecie, gdzie z jagód wytwarzanych jest wiele produktów spożywczych.
Winorośl osiąga zwykle 10 m długości, ale może dorastać nawet do 40. Wytwarza mocny, drewniejący pęd (u starych roślin może mieć nawet 1,5 m obwodu!). Dobrze przyczepia się do konstrukcji drewnianych i metalowych wąsami czepnymi, tworząc gęste, zielone ściany. Roślina wytwarza jasnobrązową korę, odpadającą pasami i dłoniaste liście na długich ogonkach.
Kwitnie w kwietniu – wywarza niepozorne, wiechowate kwiaty o zielonej barwie. Owoce są niebieskie, żółtozielone lub czerwonobrązowe, a ich grona dojrzewają od września do listopada.
Wymagania i uprawa
Winorośl najlepiej rośnie na ciepłych, słonecznych, łatwo nagrzewających się stanowiskach. Roślina nie ma dużych wymagań glebowych – rośnie na większości typów gleb. Nie lubi zbyt wilgotnego podłoża. Pnącze można rozmnażać samemu z sadzonek, sadząc je wiosną w rozstawie 2x2 lub 2x1,5 m.
Roślina nie wymaga zbyt wielu zabiegów pielęgnacyjnych, ale należy ją regularnie przycinać, aby pędy nie rozrastały się zbyt mocno. Zbiór owoców przeprowadzany jest jesienią. Najczęstszą chorobą winorośli jest mączniak rzekomy.
Zastosowanie
W ogrodzie można ją umieszczać w sadzie lub jako ozdobę pergoli oraz altan. winorośl z powodzeniem można prowadzić na zwięzły pokrój, i uprawiać przy domu.
Owoce spożywane są na surowo, jak również wykorzystywane do produkcji win, koniaku i spirytusu. Zawierają m.in. dużo potasu, dzięki czemu działają moczopędnie. Poleca się ich spożywanie na fizyczne osłabienie i do szybszego wydalania szkodliwych produktów przemiany materii. Z nasion z kolei wytwarza się olej winogronowy.
Polecane odmiany
- 'Chrupka złota' – o dużych, żółtawych jagodach, jedna z najstarszych odmian uprawianych już w starożytnym Egipcie
- 'Seibel czarny' – mieszaniec o ciemnofioletowych, słodkich owocach.
Zdjęcie tytułowe: Wolfgang Lendl/Wikimedia Commons