Runianka japońska (Pachysandra terminalis) to zimozielona krzewinka należąca do rodziny bukszpanowatych (Buxaceae). Roślina pochodzi z Azji (Chiny, Japonia), ale jest też uprawiana w wielu innych krajach świata.
Runianka japońska dorasta do ok. 20-30 cm wysokości, ale na dobrych stanowiskach szybko rozrasta się za pomocą podziemnych rozłogów, tworząc rozległe, zielone dywany. Jej największą ozdobą są duże, zimozielone, szeroko-lancetowate lub jajowate, ząbkowane na brzegach, gładkie, skórzaste, błyszczące, zielone liście, tworzą na szczytach częściowo wzniesionych, a częściowo pokładających się, sztywnych, gładkich, długich pędów okółki na kształt parasolki.
Wczesną wiosną (III/IV-V) na szczytach pędów pojawiają się groniaste, nieduże, delikatne kwiatostany, złożone z licznych, kremowobiałych, drobnych, bezpłatkowych kwiatów. Z sprawą wystających, grubych pręcików, kwiatostany wydają się być puszyste, ale nie stanowią ważnego waloru ozdobnego rośliny.
W naprawdę sprzyjających warunkach, po kwitnieniu na roślinie mogą pojawić się owoce, w postaci kulistych, szklisto białych jagód, zebranych w małe, luźne grona.
Wymagania i uprawa
Runianka japońska w uprawie oczekuje półcienistego lub cienistego stanowiska i żyznej, próchniczej, przepuszczalnej, stale lekko wilgotnej gleby. Jej mrozoodporność z reguły jest wystarczająca (do ok. -23°C), ale w chłodniejszych rejonach kraju, na mniejszych, odsłoniętych stanowiskach, rośliny warto osłonić na zimę np. stroiszem.
Runiankę można rozmnażać za pomocą sadzonek zielnych lub przez pobranie odrostów korzeniowych.
Zastosowanie
Runianka japońska to przede wszystkim dokonała roślina okrywowa. Jest niewymagająca i na dobrych stanowiskach szybko się rozrasta. Może być sadzona pod wysokimi drzewami lub krzewami, ale może też tworzyć zieloną ramę wokół kącika wypoczynkowego lub chodnika.
Ładnie prezentuje się też na murkach i podwyższeniach oraz między dużymi kamieniami. Może także stanowić uzupełnienie kompozycji z ozdobnych krzewów liściastych lub iglastych. Idealnie sprawdza się w ogrodach leśnych i zacienionych.
Runianka ładnie wygląda w zestawieniu z kwiatami sezonowymi, preferującymi zacienione stanowiska jak np. begonie stale kwitnące lub niecierpki. Nadaje się też do uprawy w dużych skrzyniach na cienistych balkonach. Bardzo ciekawie prezentuje się jako rodzaj gęstego poszycia miedzy kilkoma krzewami (np. bukszpanami) formowanymi na kształt kuli.
Wybrane odmiany
- 'Green Carpet' – liście jasnozielone
- 'Green Sheen' – liście ciemnozielone, silnie błyszczące, odmiana bardziej zwarta od gatunku
- 'Variegata' – liście zielone z kremowobiałym obrzeżem, odmiana o wolniejszym wzroście niż gatunek, ale wymagająca więcej światła dla dobrego wybarwienia liści
Autor: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: "Pachysandra terminalis"/Carl E Lewis/CC BY 2.0, "Pachysandra terminalis"/Annna/CC BY 2.0, dference/Pixabay