Jak stworzyć ogród w lesie? | Lista drzew, krzewów i bylin

Jak zaplanować leśny ogród?

Często na działkach z domami w leśnych zakątkach rosną już drzewa lub krzewy, co stanowi dużą wartość dla przyszłego ogrodu. Jeśli tylko rosnące już rośliny nie kolidują z zabudowaniami, najlepiej włączyć je do aranżacji ogrodu.

Dzięki temu zyskujemy naturalne nasadzenia w ogrodzie, a poza tym łatwo zobaczyć, które gatunki sprawdzają się na leśnej glebie i w leśnych warunkach. Gdy dodatkowo zestawimy to z obserwacją roślin występujących w okolicy naszego ogrodu, prościej będzie wybrać gatunki i odmiany roślin ogrodowych, które sprawdzą się w naszym leśnym ogrodzie.

Rabaty ogrodowe najkorzystniej założyć przy domu lub wokół niego, a jak największą część leśnej działki pozostawić w stanie „dzikim”, naturalnym.

Chodzi przede wszystkim o to, by niepotrzebnie nie wprowadzać do naturalnych, leśnych warunków roślin, które będą czuły się tam obco, nie będą odpowiadały im leśne warunki, pochodzą z innych stref klimatycznych, co prowadzi zwykle do ich słabego wzrostu i nieatrakcyjnego wyglądu lub zamierania.

To samo dotyczy materiałów wykorzystywanych do wyposażenia i aranżacji ogrodu – sprawdzą się naturalne materiały, nawierzchnie żwirowe lub kamienne oraz proste drewniane altany czy meble ogrodowe, a także naturalne ściółki pod roślinami (grubo lub drobno mielona kora sosnowa, naturalne zrębki drzewne).

Dobór roślin do leśnego ogrodu

Leśne stanowisko, to zwykle lekkie, piaszczyste, przepuszczalne podłoże o kwaśnym odczynie oraz ograniczony dostęp światła słonecznego. Wydaje się, że trudno będzie wybrać atrakcyjne rośliny, które w takich warunkach dobrze się będą czuły.

Jeśli jednak poobserwujemy otoczenie, gatunki drzew przeważające w lesie wokół domu, zadanie nie będzie już takie trudne. Można oczywiście wymieniać glebę na lepszą i poprawiać jej właściwości, jednak najkorzystniej będzie zaplanować w ogrodzie nasadzenia złożone z gatunków i odmian roślin, które występują w lesie, a także takich, którym odpowiada leśne stanowisko i lekka, przepuszczalna gleba.

Drzewa i krzewy iglaste

Z pewnością w każdym leśnym, niezbyt zacienionym ogrodzie z powodzeniem będą rosły gatunki takie jak: sosna pospolita (Pinus sylvestris), sosna czarna (Pinus nigra), sosna bośniacka (Pinus leucodermis), sosna górska, inaczej kosodrzewina (Pinus mugo), sosna wejmutka (Pinus strobus), świerk pospolity (Picea abies), modrzew europejski (Larix decidua) i japoński (Larix kaempferi)

Duże drzewa zmieszczą się tylko w dużym ogrodzie, ale jeśli mamy niewielki ogród mamy możliwość uatrakcyjnienia go lub uprawy roślin w pojemnikach wybierając odmiany karłowe lub wolno rosnące, nie osiągające dużych rozmiarów. Godne polecenia są m.in.

• kolumnowe odmiany sosny czarnej (Pinus nigra) np. 'Green Tower' lub 'Pyramidalis' oraz 'Brepo', która zachowuje kulisty kształt i rośnie bardzo wolno
• sosna pospolita (Pinus sylvestris) 'Watereri' o zaokrąglonym, krzaczastym pokroju i niebieskawo-zielonych igłach
  
  
• odporna i efektowna sosna bośniacka (Pinus leucodermis) w odmianach, np. 'Satellit', 'Compact Gem', 'Smidtii' oraz sosnę wejmutkę (Pinus strobus) 'Radiata' o miękkich igłach
  
  
• karłowa sosna górska (kosodrzewina), np. 'Pumilio', 'Gnom', 'Humpy' , także o złocistych igłach – 'Winter Gold' lub 'Ophir'
  
  
• stożkowate odmiany świerka białego (Picea glauca) 'Alberta Globe' i 'Conica'
  
  
• świerk pospolity (Picea abies) – karłowe, o zaokrąglonym kształcie – 'Nidiformis', 'Echiniformis' i 'Little Gem' oraz formy płaczące, np. 'Inversa' lub 'Frohburg', które mają malowniczy pokrój i dorastają do około 2-3 m wysokości
  
  
• szczepione na niewysokim pniu odmiany modrzewia europejskiego, np. płaczący 'Pendula' lub 'Repens' oraz modrzewia japońskiego, np. 'Steef Weeper' o zwisających gałęziach oraz 'Kórnik' o kulistej koronie
  
  
• rosnące na nieco lepszych glebach i w cieniu – cisy (Taxus) oraz choiny kanadyjskiej (Tsuga canadensis)
  
  

Krzewy i drzewa liściaste

W leśnym ogrodzie nie może zabraknąć brzozy brodawkowatej (Betula pendula), także jej malowniczej odmiany o nazwie 'Youngii' – szczepione na pniu drzewo o zwisających gałęziach tworzących parasolowata koronę. Sprawdzą się także np. jarzęby pospolite (Sorbus aucuparia) i jego ozdobne czy pokrojowe odmiany.

Zarówno w ogrodzie, jak i w pojemnikach można uprawiać lubiące leśne warunki kaliny, które tworzą ładne krzewy lub niskie drzewka z małą zaokrąglona koroną (w formie szczepionej na pniu). Może to być np. kalina koralowa (Viburnum opulus), kalina hordowina (Viburnum lentago), czy kalina angielska (Viburnum carlcephalum). Ponadto, można posadzić inne krzewy, które nie mają zbyt dużych wymagań co do gleby – np. pęcherznicę kalinolistną (Physocarpus opulifolius), wiciokrzewy (Lonicera) czy różne gatunki tawuł (Spiraea).

W widnych lasach sosnowych, będą świetnie warunki do uprawy wrzosów (Calluna), wrzośców (Erica) oraz innych roślin kwasolubnych – np. różaneczników (rododendronów), azalii, a także innych atrakcyjnych krzewów – np. hortensji bukietowych (Hydrangea paniculata).

Byliny i trawy

Do dzikiego, leśnego charakteru będą pasować także trawy o różnych pokrojach i barwach liści. Warte polecenia są kostrzewy (Festuca), trzęślica modra (Molina caerulea) 'Variegata', imperata 'Red Baron', spartyna grzebieniasta (Spartina pectinata) 'Aureomarginata', turzyca Buchanana (Carex buchanani) o brązowawych, efektownych, cienkich liściach, rozplenica japońska (Pennisetum setaceum) 'Rubrum' o bordowych liściach, czy mozga trzcinowata (Phalaris arundinacea) lub trzcinnik piaskowy (Calamagrostis epigejos).

W bardziej zacienionych zakątkach posadzić można funkie (Hosta), języczki (Ligularia), żurawki (Heuchera), bluszcze (Hedera). Z powodzeniem można posadzić także rośliny cebulowe, które wiosną z pewnością wprowadza ożywienie w ogrodzie.

Trawnik wśród drzew

W większości leśnych ogrodów trudno o dobre nasłonecznienie, które jest niezbędne, do utrzymania gęstej i równomiernie wybarwionej murawy. Dlatego też, jeśli w ogrodzie przeważa cień, trudno utrzymać trawnik i nie pomagają nawet specjalne mieszanki traw na zacienione tereny, warto zrezygnować z trawnika na rzecz roślin zadarniających.

Mogą to być okrywowe byliny lub pnącza, np. bluszcz (Hedera), winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia) oraz runianka japońska (Pachysandra terminalis), barwinek (Vinca) i dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans).

Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: antoninavincent/Depositphotos