Modrzew europejski (Larix decidua) to należące do rodziny sosnowatych (Pinaceae) drzewo iglaste, pochodzące z środkowej i zachodniej Europy. W Polsce na stanowiskach naturalnych spotykany rzadko, za to chętnie uprawiany w ogrodach.
Drzewo dorasta do ok. 20-30/40 m. i posiada sztywny, prosty pień oraz regularną, luźną, stożkowatą koronę, utworzoną z rozłożystych gałęzi rosnących w okółkach. Boczne, cieńsze pędy oraz starsze gałęzie zwieszają się do dołu, co nadaje roślinie malowniczego wyglądu.
Modrzew tworzy dwa rodzaje pędów oraz miękkie, długie, cienkie, zielone, niekłujące igły, układające się na pędach w dwojaki sposób: na długopędach pojedyncze i rosnące skrętolegle, natomiast na krótkopędach zebrane po kilkadziesiąt w luźne pęczki. Nietypową jak na drzewa iglaste cechą modrzewia jest zrzucanie przez niego igieł na zimę. Zanim jednak igły opadną, jesienią pięknie przebarwiają się na żółto.
Drzewo jest rośliną rośliną jednopienną. Kwiaty żeńskie, na początku są koloru purpurowego, a z czasem zielenieją. Kwiaty męskie są mniejsze, jasnożółte. Rozwijają się równocześnie z igłami wczesną wiosną (marzec).
Modrzew posiada też dość charakterystyczne, małe, jajowate lub okrągłe szyszki. Początkowo są zielone lub czerwone, ale w miarę dojrzewania brązowieją. Po dojrzeniu rozsypują nasiona, ale mogą pozostać na pędach jeszcze przez kilka lat.
Drzewo tworzy mocny, głęboki system korzeniowy.
Wymagania i uprawa
Modrzew wydaje się gatunkiem pospolitym, ale ze względu na dość wysokie wymagania siedliskowe, nie należy do najłatwiejszych w uprawie. Jest wystarczająco mrozoodporny, ale oczekuje żyznych, próchniczych, świeżych, przepuszczalnych, umiarkowanie wilgotnych gleb o kwaśnym odczynie pH oraz słonecznego stanowiska.
Nie znosi cienia, suszy, zalania i zanieczyszczeń miejskich.
Jest dość podany na ataki szkodników (min. ochojnika) dlatego należy dość często kontrolować stan młodych pędów rośliny.
Zastosowanie
Modrzew europejski powinien być uprawiany głównie w dużych ogrodach podmiejskich, gdzie ładnie prezentuje się jako soliter. Może też służyć jako rodzaj żywopłotu (dobrze znosi cięcie).
W mniejszych ogrodach lepiej uprawiać jego odmiany ozdobne, które nadają się zarówno do tworzenia kompozycji rabatowych i sadzenia na wrzosowiskach jak i do uprawy w pojemnikach. Niektóre doskonale prezentują się też jako solitery, szczególnie, jeśli są szczepione na pniu.
Wybrane odmiany
Modrzew europejski może być uprawiany jako gatunek, ale więcej zastosowań mają jego odmiany ozdobne jak np.:
- 'Compacta' – odm. o szerokostożkowatym pokroju, wys. 3-5 m.
- 'Kórnik' – odm. karłowa o gęstym, kulistym pokroju, wys. ok. 1-1,5 m.
- 'Krejčí' – odm. karłowa o nieregularnym pokroju i powyginanych pędach, wys. ok. 1 m.
- 'Pendula' – odm. o płaczącym pokroju, zwykle w formie piennej
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: danuta niemiec, Анатолий Стафичук, Hans Braxmeier, Viola ', Sandra_M_H/Pixabay