Bluszcz pospolity

Bluszcz pospolity rośnie szybko, ukorzeniając się wzdłuż pędów leżących na ziemi. Samochwytne, płożące pędy rośliny dorastają do 20 m (w uprawie doniczkowej osiągają ok. 2 m). Bluszcz ma charakterystyczne włoski, które sprawiają, że młode przyrosty mają szarawą barwę. Na starszych egzemplarzach spotkać można także zwisające gałęzie.

Ozdobną częścią rośliny są liście. W młodości owłosione, później błyszczące i skórzaste, mają ciemnozieloną blaszkę z wyraźną siatką jasnożółtych nerwów. Bluszcz pospolity posiada dwupostaciowe liście (tzw. heterofilia) – jedne są 3-5 klapowe, u nasady sercowate o tępym wierzchołku, a drugie (na pędach kwitnących) są mniejsze, jajowate, całobrzegie i zaostrzone.

Bluszcz kwitnie bardzo obficie, ale dopiero na starszych egzemplarzach. Drobne, zielono-żółte kwiaty o średnicy do 4 cm pojawiają się na wzniesionych łodygach w formie wiech i przyciągają do siebie pszczoły. Kwiaty jednak stosunkowo szybko opadają. Szczególnie trujące są owoce bluszczu, których charakterystyczną cechą jest to, że zawierają żywicę.

Oprócz zwykłych korzeni glebowych, wytwarza korzenie przybyszowe, czyli czepne. Nie osłabiają one drzew, służącym bluszczowi za podporę – ten typ korzeni oplata jedynie mocno płaty kory, kamienie, czy mury.

Wymagania i uprawa

Bluszcz to roślina mało wymagająca i łatwo adaptuje się na różnych stanowiskach. Można go sadzić na glebach umiarkowanie i bardzo żyznych, wilgotnych i zasadowych. W surowe zimy bluszcz może przemarzać, dlatego powinno się go sadzić w miejscach osłoniętych.

Dobrze czuje się w cieniu. Jest idealną rośliną do obsadzania północnych ścian, murów, pni drzew i wszelkich powierzchni o chropowatej fakturze. Szczelna warstwa liści pokrywająca ściany ogranicza parowanie ciepła w czasie zimy i nie pozwala na nadmierne nagrzanie się ocienionego budynku latem.

Zastosowanie

Bluszcz pospolity uprawiany jest jako roślina okrywowa i parkowa – tworzy kobierce o wysokości 20-30 cm. Dobrze się też czuje w pojemnikach i jako roślina tworząca zielone ściany. Należy też do roślin doniczkowych.

Jest rośliną miododajną, leczniczą i kosmetyczną. 

Polecane odmiany i gatunki

• Bluszcz p. 'Goldgeart', 'Ivalace'
• Bluszcz p. 'Glacier' – srebrzystoszare i zielone, wąsko biało obrzeżone liście
• Bluszcz p. 'Sagittifolia Variegata' – głęboko klapowane pstre kremowo-zielone liście o długości do 4 cm
• Bluszcz p. 'Spetchley' – miniaturowy bluszcz o drobnych, ciemnozielonych, strzałkowatych liściach
• Bluszcz kolchicki (Hedera colchica) ma liście nieklapowane, owalne, eliptyczne lub sercowate o długości do 20 cm, ciemnozielone i skórzaste. Gdy są młode, ich spodnią stronę pokrywa czerwonawy puch. Warto wiedzieć, że obok odmian pnących występują odmiany krzewiaste 'Arborescens' o wzniesionych, wysokich na 1,5 m pędach.
  
  

Ciekawostki

W tradycjach wielu narodów od dawna obecny jako roślina symboliczna, zwłaszcza jako symbol wierności i trwałości życia. W starożytności odgrywał ważną rolę w kultach szeregu bóstw egipskich, greckich i rzymskich. Współczesne wykorzystywanie bluszczu na cmentarzach również ma swoje osadzenie historyczne – w dawnych czasach chrześcijanie używali tej rośliny podczas pogrzebów jako symbolu nieśmiertelności (bluszcz może rosnąć nawet kilkaset lat!).

Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: "Hedera helix (English ivy) 2"/James St. John/CC BY 2.0; krystianwin, widomskagosia, Hans Braxmeier/Pixabay

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!