Kalina koralowa (Viburnum opulus) to okazały krzew z rodziny piżmaczkowatych (Adoxaceae). Jego naturalne obszary występowania obejmują Azję Mniejszą i Europę, w tym także Polskę. Bywa też często uprawiany w ogrodach, jako roślina ozdobna.
Kalina koralowa jest dużym, silnie rosnącym, rozłożystym, gęstym krzewem, dorastającym nawet do ok. 3-4 m wys. (w naturze nawet do 5-6 m wys.). Roślina tworzy liczne, mocno rozgałęzione, wniesione, w górnej części przewieszające się na boki, brązowe, drewniejące pędy, gęsto pokryte sezonowymi, dużymi, klapowanymi, długoogonkowymi, ząbkowanymi na brzegach liśćmi z wyraźnie zaznaczonym na blaszce unerwieniem. Z wierzchu liście są zielone, gładkie i lekko błyszczące, od spodu jaśniejsze i delikatnie omszone. Jesienią pięknie przebarwiają się na szkarłatny kolor.
Oprócz liści ozdobą krzewu są też pojawiające się w maju małe, białe kwiaty, zebrane na szczytach pędów w gęste, dość duże, płaskie baldachy. Kwiaty w kwiatostanie są dwojakie: na obwodzie płonne, większe, bez pręcików i słupków, za to z dużymi, białymi płatkami, w środkowej części płodne, dużo mniejsze, z długimi pręcikami, zakończonymi pylnikami.
Po przekwitaniu kwiaty przekształcają się w bardzo dekoracyjne, kuliste, jaskrawoczerwone, błyszczące owoce, zabrane w niewielkie grona. Zwykle są ozdobą krzewu, ale czasami wykorzystuje się je też do celów kulinarnych. W postaci surowej są niejadalne, a nawet trujące (szczególnie dla dzieci), ale po przemrożeniu i odpowiednim przygotowaniu, nadają się je na przetwory.
Kalina koralowa posiada mocny i rozbudowany system korzeniowy. Tworzy też liczne odrosty korzeniowe, przez co może stać się ekspansywna, a w naturze nawet inwazyjna.
Wymagania i uprawa
Kalina koralowa to roślina łatwa w uprawie, ale jej wymagania są dość wysokie. Oczekuje słonecznego stanowiska i próchniczej, żyznej, stale lekko wilgotnej gleby, najlepiej o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie pH. Roślina dobrze znosi zanieczyszczone powietrze i jest w pełni mrozoodporna, ale nie toleruje suszy.
Ze względu na ładny, rozłożysty pokrój, najefektowniej wygląda w naturalnej formie i nie wymaga systematycznego cięcia. Jeśli jednak chcemy skorygować jej pokrój, powinniśmy przyciąć krzew po kwitnieniu.
Kalinę koralową można rozmnażać z odrostów korzeniowych i sadzonek pędowych, a gatunek także z nasion.
Zastosowanie
Kalina koralowa to bardzo dekoracyjny krzew, mogący mieć w ogrodzie wiele zastosowań. Gatunek nadaje się na luźne lub formowane, szerokie żywopłoty, natomiast jego odmiany ozdobne znakomicie sprawdzają się w kompozycjach ogrodowych z innymi krzewami np. krzewuszkami, hortensjami, budlejami, tawułami czy jaśminowcami. Ciekawsze odmiany (np. 'Roseum'), dobrze prezentują się też jako solitery.
Niektóre części kaliny mają także zastosowanie w ziołolecznictwie (wykazują działanie przeciwskurczowe, przeciwbólowe i przeciwkrwotoczne).
Wybrane odmiany
- 'Compactum' – odm. karłowa, liście jesienią pomarańczowoczerwone, ok. 1 m wys.
- 'Roseum' – (zdj. 4) kwiaty białe, wszystkie płonne, tworzące kwiatostan w postaci kuli, wys. 3-4 m
- 'Park Harvest' – liście żółte, kwiaty białe, wys. ok. 3-4 m
- 'Nanum' – odm. karłowa o kulistym pokroju, rzadko kwitnąca, wys. ok. 0,5 m
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Supertrooper, RodimovPavel/Depositphotos, Alexei_other/Pixabay, fotokon/Depositphotos