Elegancki leśny ogród w geometrycznym stylu | Reportaż ogrodowy

Krystyna i Mietek włożyli w nowo budowany dom dużo serca i własnej weny twórczej. Miał to być nareszcie ich dom marzeń, więc wiele jego elementów zaprojektowali samodzielnie. Kiedy już był gotowy, stanęli przed zadaniem stworzenia przy nim ogrodu. Doskonale rozumieli, że właśnie elegancki klasycystyczny wygląd domu oraz szlachetne materiały, którymi go wykończyli, niejako z góry zobowiązują ich do równie pięknego i stylowego zagospodarowania przestrzeni na całej posesji. Lecz to zadanie było dla nich samych zbyt trudne, między innymi z powodu położenia działki w sosnowym lesie, jej dużych rozmiarów (na ogród przeznaczyli aż 1700 m2) oraz piaszczystego gruntu. Zamysł skomponowania z domu i ogrodu spójnej całości wprowadzili w czyn uznani architekci krajobrazu.

Większość rabat obsadzono roślinami, preferującymi leśną kwaśną glebę, m.in. różanecznikami
Przed domem znajdują się dwie geometryczne i symetryczne rabaty	Rok temu wybudowano duży ogród zimowy

Geometryczne rabaty z roślinnymi węzłowymi ornamentami

Projektantka, zajmująca się kompozycję roślinną, tylko w ogrodzie frontalnym umieściła dwie symetryczne rabaty, obwiedzione niskimi dwurzędowymi żywopłotami ze strzyżonego bukszpanu. Monochromatyczne rabaty nie mają skomplikowanego kształtu, a mimo to na utwardzonej granitową kostką nawierzchni tworzą ozdobne żywe dywany z roślin.

Między nimi, na niedużym dziedzińcu, znajduje się jeszcze fontanna w formie źródełka tryskającego z okrągłego kamienia. Cicho szemrząca woda uzupełnia odgłosy ptaków, mieszkających w sosnowym lesie, i już na wejściu do ogrodu kształtuje jego relaksujący nastrój. Ogród przed domem ma charakter reprezentacyjny i formalny.

Mniej formalną stylistykę autorka projektu przyjęła w głównym ogrodzie za domem. Geometrycznych rabat, zaplanowanych w obrębie dwóch wielkich liter L, nie rozlokowała w układzie symetrycznym. Nie mają również symetrycznego kształtu. Na wielu z nich wykonała natomiast, wzorem barokowej sztuki ogrodowej, przeplatające się nawzajem zimozielone węzłowe ornamenty z gęsto posadzonych i nisko strzyżonych bukszpanów oraz pstrolistnych trzmielin.

Dla dodania roślinnej kompozycji lekkości i koloru, przestrzenie między „węzłami” w kilku miejscach wypełniła wiotkimi ozdobnymi trawami. Wszystko to sprawia, że rabaty za domem mają bardziej ciekawe wzory, niż dywany na froncie (z bukszpanów, runianki japońskiej i cisów). Nie stało się to bez przyczyny – projektantce chodziło o zapewnienie właścicielom interesującego widoku na geometryczny ogród z wnętrz ulokowanych na obu kondygnacjach domu oraz z tarasu położonego wzdłuż tylnej elewacji.

Z balkonu i sypialni na piętrze rysunek ogrodu i poszczególnych rabat widoczny jest najlepiej, więc Krysia i Mietek często podziwiają go właśnie z ich wysokości. Wieki temu podobnie postępowali właściciele pałaców i dworów, które otoczono ogrodami geometrycznymi.

Do oglądania i z góry, i z dołu

Osie widokowe, obserwowane z poziomu parteru domu i tarasu, są równie efektowne. Oprócz rabat formują je efektowne ogrodowe ścieżki, wybrukowane granitową kostką, albo odpadami kamiennych płyt, które pozostały z wykańczania posadzek w budynku i na tarasie. Wykonawcy ogrodu włożyli wiele trudu, żeby twarde nawierzchnie, podobnie jak roślinne rabaty, kształtowały w ogrodzie ciekawe przestrzenie. Również one przywodzą na myśl dywany, choć w porównaniu z tymi żywymi na rabatach, mają nowocześniejsze wzory.

Skojarzenie z dywanami pojawiło się, odkąd szczeliny między kostkami i okruchami płyt zarosły mchem. Krystyna studiowała ochronę środowiska, więc z troską podchodzi do wszystkich, starych i nowych, roślin na działce. Poprosiła architekta, odpowiadającego za ogrodowe nawierzchnie, żeby ominął sosny rosnące tuż przy nich. A że wszystkie trakty zaprojektowano w sieć prostopadłych i równoległych linii, przy pniach drzew brukarze wymurowali zaokrąglone wgłębniki.

Pień jednego z drzew, znajdujący się w obrębie ścieżki, w specjalny sposób obudowali kostką (nie obsypali ziemią szyjki korzeniowej, a korzeniom zapewnili dostęp do wody). Kiedy pień drzewa się rozrośnie, można będzie łatwo zdemontować kostkę i stosownie do jego rozmiaru powiększyć otwór wokół drzewa.

Dzięki traktom komunikacyjnym, docierającym do najodleglejszych miejsc ogrodu, Krysia i Mietek mają ułatwione spacery. Przechadzają się po działce chętnie, nawet kilka razy dziennie. W lecie często wypoczywają w zaułkach z ławeczkami, usytuowanych pod koronami sosen. Do tego stopnia cenią bliskie spotkania ze swoim pięknym ogrodem, że rok temu dobudowali przy tylnej elewacji ogród zimowy.

Regularne rabaty i ścieżki przy tarasie.
Posągi wyobrażające Cztery Pory Roku właściciele ustawili wzdłuż ścieżki wykonanej z kawałków kamiennych płyt. Po środku fragment rabaty z niskimi żywopłotami węzłowymi (z bukszpanu i trzmieliny).

Ogród zimowy i kamienne posągi na 4 pory roku

Dużą przeszkloną konstrukcję właściciele skierowali w stronę środka terenu, dzięki czemu mogą ciągle korzystać z uroku wiecznie zielonej posesji. W pawilonie urządzili miejsce do ćwiczeń i zażywania masażu w jacuzzi. Krystyna, z zamiłowania poetka i malarka, bardzo lubi tu tworzyć poezję i obrazy.

– Oranżeria sprawia, że ogrodem cieszymy się teraz cały rok, bo bez względu na pogodę jest dosłownie na wyciągnięcie ręki – opowiada Krystyna. – Jest dla mnie bardzo ważny, ponieważ nie tylko w nim wypoczywam, ale również szukam uduchowienia, dobrego nastroju i inspiracji twórczych. Po spacerze pod szumiącymi sosnami często staję przy sztaludze lub sięgam po notes z wierszami.

Duża zielona przestrzeń na działce podsunęła mi pomysł, żeby zorganizować w niej dla sąsiadów i przyjaciół uroczyste otwarcie nowego domu i ogrodu. Spotkanie uświetnił kameralny koncert naszej córki, Krzysi, która jest gitarzystką jazzową. A ja upubliczniłam swoje najnowsze wiersze i obrazy. Ogród zimowy oraz włoskie posągi wyobrażające Cztery Pory Roku są naszym wkładem w architekturę domu i ogrodu. Posągi ustawiliśmy na końcu działki, ponieważ brakowało w jego głębi mocnego akcentu.

Projektantka ogrodu podeszła do tego kroku z dystansem, lecz oboje z mężem uznaliśmy, że białe posagi są dobrym nawiązaniem do klasycystycznej bryły domu, utrzymanej w kolorze białym i grafitowym. Ustawiliśmy je na wysokich postumentach na linii okien salonu i jadalni. Rzeźby są duże, więc widzimy je dobrze z każdego miejsca za domem, ale szczególnie lubię na nie patrzeć z ogrodu zimowego.

Bez trawnika

Dla doświadczonych architektów krajobrazu, założenie trawnika w sosnowym lesie i na tak dużej powierzchni działki nie stanowi poważnego wyzwania. Właściciele cieszą się, że w ich ogrodzie poprzestali jednak na wykonaniu tylko geometrycznych rabat i kamiennych nawierzchni.

Regularne koszenie trawnika pod licznymi drzewami i utrzymanie go w dobrej kondycji na zacienionej parceli byłoby dla nich bardziej uciążliwe, niż pielęgnacja roślin ozdobnych i ścieżek. Krysia i Mietek zgodnie przyznają, że stworzenie bezobsługowego ogrodu pod sosnowym starodrzewem nie jest możliwe ze względu na specyficzne warunki świetlne i glebowe oraz opadające z drzew szyszki i igły.

Zaułki z ławeczkami mają wybrukowane „podłogi” i ściany z zimozielonych roślin.
Większość rabat obsadzono roślinami, preferującymi leśną kwaśną glebę, m.in. różanecznikami	Frontalna fontanna tryska z okrągłego kamienia, otoczonego żurawkami

Jakiej pielęgnacji wymaga ogród i ile to kosztuje?

Ogród pielęgnują właściciele. Tylko od czasu do czasu przegląd roślin i wykonanie specjalistycznych prac (strzyżenie, leczenie wrzosowiska, opryski) zlecają specjalistycznym firmom, co kosztuje od 300 do 800 zł. Brakuje im stałej wyspecjalizowanej ekipy, opiekującej się ogrodem. Choć ziemię na rabatach przygotowano modelowo (wzbogacono jej skład ziemią kompostową, zadbano o odpowiednie pH, wyściółkowano korą ogrodniczą), część roślin zamarła z powodu nadmiaru wilgoci. Wymieniono je, a właściciel w mokrych okresach roku wyłącza system automatycznego nawadniania. Nawozy do roślin ozdobnych – 2000 zł. Oprysk przeciwko komarom – jednorazowo 300 zł.

Koszty założenia ogrodu

Ogród od A do Z założyła doświadczona firma ogrodnicza. Kosztowało to 80 000 zł, łącznie z utwardzonymi drobną granitową kostką traktami komunikacyjnymi oraz systemem automatycznego nawadniania. Właściciele dokupili 4 rzeźby wyobrażające Cztery Pory Roku, za które zapłacili po 2000 zł za sztukę (cena bez postumentów).

Wrażenia z użytkowania ogrodu

– Poprosiliśmy architektów krajobrazu o wykonanie ogrodu pasującego do domu, ale bezobsługowego. Ostrzegamy, że pod drzewami sypiącymi szyszki i igły nie jest możliwe spełnienie tej drugiej prośby. Zbieranie opadających resztek roślinnych najwięcej kłopotu przysparza w miejscach wysypanych drobniutkim kamiennym grysem, na których musimy to robić ręcznie. Radzimy więc ograniczyć ich powierzchnię. Na nawierzchniach utwardzonych granitową kostką ułatwiamy sobie pracę spalinowym odkurzaczem do liści z funkcją dmuchawy. Jej wadą jest jednak hałas i okropny kurz, jaki wznieca podczas pracy. Uprzątnięcie wszystkich bruków jednorazowo zajmuje ok. 30 minut. Obwódki i węzłowe ornamenty z bukszpanów również wymagają stałej troski – regularnego strzyżenia (2–3 razy w sezonie) oraz ochrony przed chorobami. Odradzamy strzyżenie ich zbyt wcześnie wiosną. W zeszłym roku młode przyrosty „złapały” majowe przymrozki i rośliny zbrązowiały. Teraz tniemy je dopiero w czerwcu, a potem w sierpniu. Geometryczny ogród jest efektowny, jednak wymagający wiele pracy. Gdyby miał jeszcze trawnik, opieki byłoby więcej. – Dom i ogród oświetliliśmy LED-owymi punktami świetlnymi. Choć jest ich aż 120, zużywają mało prądu (tyle co żarówka o mocy 200 W), a doskonale rozjaśniają i ozdabiają przestrzeń.

– Mieszkając w sosnowym lesie, nie ogrodziliśmy posesji szczelnym parkanem. Wystarcza ażurowa siatka w kolorze zielonym, która zlewa się z otoczeniem. Rabaty wyściółkowaliśmy korą ogrodową. Pasuje do lasu i maskuje opadające igły i szyszki. Kora hamuje wzrost chwastów, lecz świetnie kiełkują w niej żołędzie, które spadają z kilku dębów. Ciągle musimy je wyrywać.

Tekst i zdjęcia: Lilianna Jampolska