Rośliny na skarpy i murki

Murek

- nie należy przesadzać z ilością roślin i gatunków wykorzystywanych do dekoracji muru. Zrównoważone nasadzenia zniwelują efekt toporności kamiennej konstrukcji, jednak nie można doprowadzić do zasłonięcia muru. To nie kwietnik. Dodatkowo gęste nasadzenia mogą zmniejszyć trwałość niektórych kamieni, np.: piaskowca.
- rośliny sadzone w szczelinach murków powinny cechować się dużą odpornością na suszę;
- do obsadzania zacienionych murków (np.: w tradycyjnym angielskim stylu) można używać wolno rosnących pnączy;

Skarpa

- skarpę można obsadzać trawą, jeśli nachylenie nie przekracza 30°. Na bardziej nachylonych stokach koszenie trawy będzie trudne lub nawet niemożliwe. Warto wtedy wykorzystać rośliny, które uznaje się za alternatywę trawnika (runianka, dąbrówka, barwinek, bluszczyk);
- do obsadzania skarp wykorzystuje się wiele szybko rosnących roślin okrywowych;
- zwykle skarpom poświęca się mało uwagi, dlatego warto wybierać gatunki ekspansywne (zapobiegną zachwaszczeniu), łatwe w uprawie;
- dużą popularnością cieszą się płożące odmiany iglaków (jałowce sabiński, pośredni i rozesłany, cyprysiki, kosodrzewina, sosna czarna);
- bardziej strome skarpy zaleca się wzmocnić murkiem oporowym;
- bryła korzeniowa podczas sadzenia roślin na skarpach powinna być ustawiona pionowo;

Floks szydlasty (Phlox subulata)

Opis: Bylina osiąga do 10cm wysokości. Tworzy zwarte kobierce. Kwitnie w maju i czerwcu na różowo, fioletowo lub biało.
Wymagania: Lubi słoneczne, osłonięte stanowiska i przepuszczalne, piaszczyste podłoża. Może wymagać okrycia przed zimą.
Zastosowanie: Dobrze rośnie w szczelinach murów i pomiędzy kamiennymi płytami (np.: na schodach). Często wykorzystywana do dekoracji skalniaków.

Skalnice (Saxifraga)

Opis: Byliny osiągają zwykle 10-30cm wysokości. Kwitną w maju i czerwcu. Kwiaty mają białą, różową lub czerwoną barwę.
Wymagania: Większość gatunków i odmian wymaga stanowisk słonecznych lub lekko zacienionych i przepuszczalnych podłoży. W czasie susz zaleca się podlewać.
Zastosowanie: Zaleca się dekorować tereny w pobliżu murków. Dobry gatunek na skalniaki. Można obsadzać skarpy w ogrodzie. Należy unikać wystaw południowych z silnie prażącym słońcem – wtedy pielęgnacja będzie mniej absorbująca.

Gęsiówka kaukaska (Arabis caucasica)

Opis: Bylina osiąga 10-20cm wysokości. Kwitnie wcześnie – od marca do kwietnia. Kwiaty mają białą barwę.
Wymagania: Preferuje stanowiska słoneczne. Toleruje różne typy podłoży, w tym te słabszej jakości. Jest wytrzymała na mróz. Po przekwitnięciu warto przyciąć.
Zastosowanie: Można ją sadzić na obrzeżach murku i w szczelinach. Często uprawia się ją na skalniakach.

Smagliczka skalna (Aurinia saxatilis)

Opis: Bylina o wysokości 10-30cm. Posiada równowąskie, pokryte kutnerem liście i drobne, żółte kwiaty zebrane w baldachogrona. Kwitnie od kwietnia do maja.
Wymagania: Wymaga stanowisk słonecznych. Toleruje różne typy gleb i łatwo przystosowuje się do zmiennych warunków. Jest mrozoodporna.
Zastosowanie: Warto sadzić przy obrzeżach murków i u podstawy nieco wyższych konstrukcji. Nadaje się do dekoracji skalniaków.

Zawciąg nadmorski (Armeria maritima)

Opis: Bylina osiąga 10-20cm wysokości (z pędami kwiatostanowymi). Wytwarza drobne, kuliste kwiaty o różowej, białej lub niebieskawej barwie. Kwitnie od maja do września. Liście tworzą zwarte, bardzo niskie kępy zwykle nie przekraczające 10cm wysokości.
Wymagania: Lubi stanowiska słoneczne i lekkie, przepuszczalne dość suche gleby. Roślina mrozoodporna. Co kilka lat warto ją odnowić.
Zastosowanie: Warto ją posadzić przed murkiem – dobrze wygląda na tle z kamienia. Może rosnąć w szczelinach.

Barwinek pospolity (Vinca minor)

Opis: Bylina osiąga 10-30cm wysokości. Wytwarza atrakcyjne, zimozielone, błyszczące liście. Kwiaty są drobne, pięciopłatkowe i najczęściej mają fioletową barwę. Kwitnie od kwietnia do sierpnia.
Wymagania: Dobrze rośnie na stanowiskach półcienistych i zacienionych. Preferuje żyzne, przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne podłoża. Jest mrozoodporny.
Zastosowanie: Można używać jako dekoracji cienistych murków i skarp. To dobra roślina okrywowa. Radzi sobie pod koroną drzew i krzewów.

Bluszcz pospolity (Hedera helix)

Opis: Pnącze osiąga zwykle do kilku metrów wysokości. Ozdobą są zimozielone, klapowe liście.
Wymagania: Preferuje miejsca półcieniste i żyzne, przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne gleby. Może wymagać ochrony przed nadejściem zimy. Sadzony przy murkach – powinien być regularnie przycinany.
Zastosowanie: Warto używać do dekoracji wyższych murków z kamienia i cegły. Jego pędy przyczepiają się do chropowatych powietrzni. Pasuje do ogrodów angielskich, wiejskich i klasycznych. Można obsadzać nim także cieniste skarpy – jednak warto wybierać szybciej rosnące i bardziej zwarte gatunki.

Cymbalaria murowa (Cymbalaria muralis)

Opis: Płożąca bylina osiąga do 10cm wysokości. Posiada jasnozielone okrągło-sercowate liście i białe kwiaty wyrastające na długich szypułkach. Kwitnie od maja do września.
Wymagania: Preferuje półcieniste stanowiska i żyzne, torfowe gleby. Wymaga okrycia przed nadejściem zimy. To gatunek szybko rosnący – może zagłuszać inne byliny.
Zastosowanie: Nadaje się do dekoracji murków usytuowanych w miejscach zacienionych. Co pewien czas należy ograniczyć jej wzrost. Dobrze wygląda w kompozycji z kamieniem naturalnym. Gatunek polecany do szybkiego zadarniania skarp.

Rojniki (Sempervivum)

Opis: Byliny najczęściej osiągają do 15cm wysokości i tworzą gwiazdkowate kępy złożone z wydłużonych, ostro zakończonych liści.
Wymagania: Roślina lubi stanowiska słoneczne i niezbyt wilgotne, przepuszczalne gleby. Jest niezwykle odporna na suszę i ma małe wymagania pokarmowe. Większość gatunków jest mrozoodporna.
Zastosowanie: Rojniki warto sadzić przy murkach, gdyż porastają każdą, nawet niewielką powierzchnie. Można obsadzać nimi szczeliny murów i przerwy między płytami kamiennymi. Nadają się na skalniaki i do tworzenia zewnętrznych ogrodów wertykalnych.

Irga pozioma (Cotoneaster horizontalis)

Opis: Krzew osiąga zwykle 40-70cm wysokości. Ma pokrój rozłożysty. Posiada drobne owalne liście. Kwiaty są drobne, białe lub białoróżowe. Kwitnie w czerwcu. W październiku pojawiają się pomarańczowoczerwone, okrągłe owoce.
Wymagania: Roślina łatwa w uprawie. Lubi stanowiska lekko zacienione. Toleruje różne typy gleb. Z reguły nie wymaga ochrony.
Zastosowanie: To jeden z najlepszych gatunków wykorzystywanych do obsadzania skarp.

Berberys (Berberis)

Opis: Krzew osiąga do 3m wysokości, ale można nabyć także niskie odmiany nie przekraczające 50m (np.: 'Atropurpurea Nana'). Posiada drobne, owalne liście i żółte, pachnące kwiaty. Kwitnie od maja do czerwca. Owocem jest wydłużona jagoda.
Wymagania: Łatwo przystosowuje się do różnych warunków. Jest mrozoodporny. Może wymagać cięcia
Zastosowanie: Niskie odmiany poleca się sadzić jako rośliny okrywowe. Dobrze zadarnia skarpy i tworzy gęste, cierniste kobierce.

Rokitnik zwyczajny (Hippophae rhamnoides)

Opis: Krzew osiąga do 5m wysokości. Posiada lancetowate liście i drobne, niepozorne kwiaty. Ozdobną są także kuliste, pomarańczowe pestkowe utrzymujące się na roślinie przez zimę. Rośnie wolno.
Wymagania: Może rosnąć na stanowiskach słonecznych i zacienionych. Lubi podłoża piaszczyste, wapienne. Jest odporny na suszę i zanieczyszczenia powietrza.
Zastosowanie: Rokitnik można wykorzystywać do obsadzania suchych piaszczystych skarp i wydm. Umacnia wymienione tereny zapobiegając erozji i osypywaniu.