Gęsiówka kaukaska (Arabis caucasica) to niewielka bylina należąca do rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Na stanowiskach naturalnych występuje głównie na terenach o klimacie umiarkowanym (w Afryce Północnej, Azji Środkowej i Europie południowej), ale często jest także uprawiana w ogrodach.
Roślina ta jest niską – dorastającą do 15 cm wysokości, zimozieloną byliną okrywową o licznych, rozgałęzionych, drewniejących u podstawy i pokładających się, elastycznych pędach, pokrytych szarozielonymi, miękko owłosionymi, odwrotnie jajowatymi i ząbkowanymi na brzegach liśćmi. Ponad ziemią tworzy ładną, gęstą, poduszkowatą kępę i nie jest ekspansywna.
Gęsiówka kaukaska kwitnie w kwietniu i maju (czasem już w marcu), wydając białe lub różowe, drobne, czteropłatkowe, promieniste kwiaty, zebrane na szczycie wzniesionej łodyżki w groniaste kwiatostany.
Nie przegap! ▶ Nowe trendy ogrodowe na 2026 rok ogłoszone. Te odmiany wygrały Konkurs Roślinnych Nowości 2025
Wymagania i uprawa
Gęsiówka kaukaska to wdzięczna i łatwa w uprawie roślina. Oczekuje przede wszystkim słonecznego stanowiska i przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej, niezbyt żyznej, wapiennej gleby. W naszym klimacie jest w pełni mrozoodporna i nie wymaga zimowego okrycia.
Po przekwitnieniu warto przyciąć jej pędy kwiatowe, dzięki czemu zyska ładniejszy wygląd i nie rozsieje nasion.
Roślinę można rozmnażać za pomocą siewu nasion (gatunek) lub przez rozetkowe sadzonki pędowe (odmiany ozdobne). Na dobrym stanowisku daje też samosiew.
Lista zakupów ▶ Przygotuj ogród na jesień. Te produkty sprawdzą się we wrześniu idealnie
Zastosowanie
Gęsiówka kaukaska należy do tzw. "piątki skalniakowej" i jest jedną z podstawowych bylin uprawianych na skalniakach i w ogródkach żwirowych. Może być też sadzona na skarpach i murkach lub wykorzystywana do obsadzania obwódek rabat bądź zadarniania niewielkich powierzchni. Ładnie wygląda w towarzystwie innych bylin skalnych takich jak floksy szydlaste, żagwiny ogrodowe, smagliczki skalne czy ubiorek wiecznie zielony. Może być też uprawiana w pojemnikach, jako roślina wypełniająca kompozycje kwiatowe.
Wybrane odmiany
- 'Variegata' – odm. o szarozielonych, białobrzeżanach liściach i białych kwiatach
- 'Plena' – odm. o szarozielonych liściach i białych, pełnych kwiatach
- 'Rosea' – odm. o szarozielonych liściach i różowych kwiatach
- 'Pixie Cream' – odm. o szarozielonych liściach i kremowobiałych kwiatach
- 'Compinkie' - odm. o szarozielonych liściach i ciemnoróżowych kwiatach
- 'Little Treasure Deep Rose' – odm. karłowa o szarozielonych liściach i ciemnoróżowych kwiatach
- 'Pinkie' – odm. o szarozielonych liściach i różowych kwiatach
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Ulf Eliasson/CC BY-SA 3.0/Link, DHochmayr/Link, Opioła Jerzy/CC BY 2.5/Link, Opioła Jerzy/CC BY 2.5/Link