Irga pozioma (Cotoneaster horizontalis) to wyjątkowo atrakcyjny, niski krzew zadarniający, należący do rodziny różowatych (Rosaceae). W naturze występuje on na terenie Chin.
Roślina osiągająca ok. 0,8-1 m. wysokości i do 2 m. szerokości. Tworzy długie, sztywne, rozgałęzione, niemal poziomo ułożone pędy, których układ przypomina wyglądem "rybi szkielet". Pędy są gęsto porośnięte drobnymi, ciemnozielonymi, niemal okrągłymi i błyszczącymi z wierzchu liśćmi, które przebarwiają się jesienią na piękny, czerwono-pomarańczowy kolor. Liście późną jesienią opadają, ale w łagodne zimy część z nich może pozostać na roślinie.
Irga pozioma kwitnie późną wiosną (V-VI), obsypując się licznymi, białymi, miododajnymi, drobnymi, pięciopłatkowymi kwiatami. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w niewielkie, kuliste, jaskrawoczerwone owoce, które dojrzewają pod koniec lata i pozostają na pędach aż do mrozów – są doskonałym pokarmem dla ptaków.
Wymagania i uprawa
Najlepiej kwitnie i owocuje na słońcu i lekkim półcieniu. Lubi stanowiska ciepłe i zaciszne oraz dość żyzną, przepuszczalną, umiarkowanie wilgotną glebę (będzie jednak tolerować większość typowych gleb ogrodowych). Gdy się rozrośnie, dobrze zniesie przejściową suszę, ale młode egzemplarze warto latem podlewać.
Roślina jest średnio wytrzymała na mróz (do ok. -20-22°C) i w zimy może przemarzać. Jednocześnie wykazuje dużą zdolność regeneracji po przemarznięciu.
Roślina nie wymaga cięcia. Zabieg znosi jednak całkiem dobrze, jeśli więc zbytnio się rozrośnie można ją śmiało formować.
Irgę poziomą rozmnaża się z siewu nasion (czasami daje też samosiew) lub przez ukorzenienie sadzonek zielnych (po dłuższym kontakcie z wilgotnym podłożem, pędy mogą same się ukorzenić).
Zastosowanie
Irga pozioma to jeden z najpiękniejszych i najbardziej ozdobnych krzewów okrywowych. Bardzo pięknie prezentuje się posadzona na murkach i skarpach, skąd jej pędy mogą malowniczo się zwieszać. Bardzo dobrze wygląda też w ogródkach skalnych. Oryginalnie zbudowane, wachlarzowate pędy ciekawie prezentują się również na tle jasnej ściany domu, ogrodzenia lub altany.
Wybrane odmiany
- 'Variegatus' – o pstrych, białobrzeżanach liściach i jasnoczerwonych owocach
- 'Żnin' – odmiana o mniejszej sile wzrostu wys. ok. 0,5 m. i szer. ok. 1 m
- 'Wilsonii' – odmiana wysoka (ok. 1-2 m. wys.), kwiaty różowe
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iVerde; Sabrina B/Pixabay; M. Szymańska