Murki oporowe spajane ziemią
Murek bez spoiwa – budowa krok po kroku
Chociaż możliwe jest zbudowanie suchego murka z dużych kamieni polnych, to jednak pozyskanie potrzebnej ilości materiału o odpowiedniej wielkości i kształcie jest bardzo trudne. Dlatego najlepiej skorzystać z odpadów kamiennych. Szczególnie nadaje się do tego celu piaskowiec, który zresztą bardzo dobrze w ogóle prezentuje się w ogrodzie.
- Elementy muszą być płaskie, o kształcie zbliżonym do prostokąta. Wielkość kamieni może być różna. Oprócz mniejszych, będą potrzebne również duże, odpowiadające grubości murka oraz trochę szczególnie dużych, podłużnych, będą one bowiem "kotwiły" murek do gruntu – czyli go stabilizowały.
- Wzniesiona przez nas ścianka może mieć wysokość najwyżej 80 cm, gdyż wyższa nie będzie wystarczająco stabilna. Grubość murka powinna odpowiadać 1/3 jego wysokości.
- U podnóża skarpy wykopujemy rowek o głębokości 30-50 cm i szerokości odpowiadającej 1/3 wysokości planowanej ścianki.
- Wskazane jest wykonanie drenażu. W tym celu dno wysypujemy ok. 20-30 cm warstwą grubego żwiru lub tłucznia kamiennego – musimy ją dobrze ubić.
- Na niej układamy kamienie podwalinowe. Powinny mieć szerokość równą podstawie murka i grubość min. 10 cm, a przy bardziej masywnych ściankach – nawet 20 cm
- Drenaż jest też potrzebny pomiędzy skarpą a murkiem. Najlepszy będzie żwir zmieszany z ziemią.
- Następne warstwy układamy z mniejszych kamieni, starając się zachować układ mijankowy spoin – tak jak przy tradycyjnym murowaniu. Potrzebną szerokość ścianki można uzyskać układając np. dwa mniejsze kamienie obok siebie. Również z jednym dużym może sąsiadować kilka mniejszych, ułożonych jeden na drugim – należy zachować na całej grubości murka ten sam poziom.
- W co drugiej lub co trzeciej warstwie kamieni należy umieszczać większe – takie, które mają szerokość odpowiadającą grubości murka. Niektóre kamienie z tych warstw muszą być kotwami – wybieramy długie oraz wąskie kamienie i układamy je w poprzek, tak żeby ich końce wbiły się w skarpę.
"Zaprawa" murka z ziemi i roślin
Choć murek oporowy o takiej konstrukcji nie wymaga żadnego spoiwa pomiędzy kamieniami, to najładniej wygląda, gdy porastają go rośliny. A wtedy kamienie łączy się "zaprawą" wykonaną z gliny bardzo dokładnie wymieszanej z torfem i wodą, aby stworzyć roślinom odpowiednie warunki. Dodać należy, że rośliny sadzi się w trakcie wznoszenia murku.
Spoina powinna mieć grubość ok. 2 cm, a spoiwo-ziemia musi być wilgotne, ale nie mokre. Jeśli chcemy, by rośliny z czasem pokryły cały mur, musimy przygotować 6 sadzonek na 1 m2.
- Teraz postępujemy w sposób następujący Na warstwie ziemi – zaprawy w wybranym miejscu kładziemy sadzonkę.
- Sprawdzamy, czy korzenie nie są zagięte i czy są skierowane w stronę skarpy.
- Część zielona musi w całości wystawać poza lico murka. Teraz na korzeniach układamy drugą warstwę spoiwa i przyciskamy całość kamieniem z kolejnego rzędu murka.
- Ponieważ lico murka jest wystawione na silne działanie słońca, możemy obsadzać roślinami tylko te płaszczyzny, które nie są skierowane bezpośrednio na południe.
▶ Zaprojektuj ogród w 5 minut: Sprawdź nasz darmowy program online
Oprócz technologii suchych, przy umacnianiu skarp znajduje, oczywiście zastosowanie także beton i tradycyjna technologia murowania.
Murki z zaprawą cementową
Z kamieni, bloków kamiennych, cegieł
Z kamieni, nawet stosunkowo niewielkich otoczaków czy kamieni polnych wybudujemy nie tylko prosty murek, ale także zaokrąglony:
- Budowę zaczynamy od zrobienia wykopu pod fundament – wystarczy głębokość 40-50 cm.
- W wykopie umieszczam warstwę drenażową z grubego żwiru lub tłucznia (20-30 cm). Następnie wylewamy fundament. Jego grubość to ok. 20 cm. Murek powinien być nieco zagłębiony w ziemi.
- Zaczynamy budowę od narożnika. Jeśli wykorzystujemy kamienie, to na dół musimy położyć największe.
- Kamienie nasiąkliwe, jak np. piaskowiec czy wapień, powinny być ułożone na warstwie izolacyjnej. Kolejne warstwy muszą być układane zgodnie z zasadami wykonywania murów.
- Poszczególne warstwy kamieni łączymy zaprawą cementową. Pamiętajmy, że spoiny w kolejnych warstwach nie powinny trafiać na siebie, bo osłabia to sztywność konstrukcji. Co kilka warstw niektóre kamienie powinny być długie i prostokątne; wbijamy je w skarpę tworząc w ten sposób zakotwienie muru.
- Pomiędzy murkiem, a skarpą musi się znaleźć wypełnienie ze żwiru zmieszanego z ziemią. U podnóża skarpy trzeb umieścić rurki drenarskie.
- W ok. 2 tygodnie po wybudowaniu murka możemy spoiny pomiędzy kamieniami czy cegłami wypełnić zaprawą do spoinowania.
Murek z bloków kamiennych i cegieł budujemy analogicznie, z pominięciem zakotwienia w skarpie.
Murki z pustaków, bloczków betonowych
Wykonanie murka z pustaków lub bloczków betonowych niewiele się różni. Mając do dyspozycji pustaki zaczynamy, jak zawsze od odpowiedniego wykopu:
- Wykop musi być nieco większy – ok. 70-100 cm.
- Także tutaj umieszczamy warstwę żwiru lub tłucznia (50-80 cm).
- Grubość fundamentu jest taka sama (20 cm).
- Murek z pustaków betonowych zaczynamy ustawiać na równi z powierzchnią terenu.
- Gdy fundament stwardnieje, pierwszą warstwę elementów murujemy na 3 cm warstwie zaprawy cementowej i wypełniamy ją żwirem, kolejne – ziemią.
- Każda następna warstwa pustaków musi być układana z przesunięciem, tak aby ostatecznie murek był aż o 60° nachylony w kierunku skarpy.
W taki sam sposób wznosimy mur z bloczków betonowych. Różnica jest tylko w wytrzymałości ścianki. Ta z pustaków może mieć nawet 2 m wysokości, zaś z bloczków tylko ok. 150 cm.
Budowa murka oporowego z betonu
Jest wykonywany z betonu wylewanego w szalunku. Ułożenie zbrojenia ze stalowych prętów zwiększy wytrzymałość konstrukcji:
- Prace zaczynamy od wykopania rowka pod fundament. Musi być on szerszy niż planowany murek.
- Trwałość ścianki zwiększy wykonanie warstwy drenażowej z grubego żwiru lub tłucznia – pod fundamentem, ze żwiru zmieszanego z ziemią, a od strony skarpy oraz drenażu z rurek w miejscu połączenia fundamentu ze skarpą.
- Murek oporowy na skarpie należy wylać na fundamencie zagłębionym w ziemi na 20-50 cm. Głębokość fundamentu zależy od ciężaru murka (jego wysokości i szerokości) oraz od spoistości gruntu.
- Po wykonaniu fundamentu robimy obustronny szalunek i wypełniamy go betonem (1 część cementu, 1 część wapna, 3 części piasku).
- Beton układamy 10-cm grubości warstwami. Gdy zastygnie – szalunek usuwamy; do momentu całkowitego stwardnienia betonu murek zwilżamy wodą.
- Czołową płaszczyznę ścianki wykańcza się płytkami elewacyjnymi: kamiennymi, klinkierowymi lub betonowymi imitacjami naturalnego kamienia.
Tekst: Anna Grocholska, zdjęcie tytułowe: condesign / Pixabay