Świerk, jodła czy sosna – jaką choinkę wybrać na Boże Narodzenie? Porównujemy wady i zalety

Wybór choinki na Boże Narodzenie

Chyba nikt dziś nie wyobraża sobie świąt Bożego Narodzenia bez przystrojonego drzewka. Aż trudno uwierzyć, że zwyczaj ubierania choinki rozpowszechnił się dopiero około dwieście lat temu. Najstarsze doniesienia o choince jako drzewku przyozdabianym na Boże Narodzenie pochodzą z Alzacji – pogranicza Niemiec i Francji. Mówią one o ustawianiu w domach iglastego drzewka: jodły, sosny lub świerka przybranego rajskimi jabłuszkami, orzechami i ozdobami z papieru.

No właśnie – świerk, jodła czy sosna? To pytanie zadajemy sobie co roku. Warto dobrze zastanowić się nad wyborem odpowiedniego drzewka, gdyż znacznie różnią się one między sobą wyglądem, zasadami pielęgnacji i ceną.

W obliczu rosnącej świadomości ekologicznej, coraz więcej osób zastanawia się nad alternatywami dla tradycyjnych choinek. Warto rozważyć wybór choinki w doniczce, którą po świętach można przesadzić do ogrodu, zapewniając jej dalsze życie. Inne ekologiczne opcje to choinki wykonane z materiałów odnawialnych, takich jak drewno czy papier, które mogą być piękną i zrównoważoną ozdobą świąteczną. Te alternatywne rozwiązania nie tylko zmniejszają negatywny wpływ na środowisko, ale również wprowadzają nowy, kreatywny element do świątecznych dekoracji.

4 najpopularniejsze gatunki na choinki

Co roku przed świętami Bożego Narodzenia zadajemy sobie pytanie: świerk, jodła czy sosna? Może poniższy tekst pozwoli Ci znaleźć odpowiedź. Porównujemy najpopularniejsze gatunki drzew iglastych wybieranych na choinki.

Świerk pospolity i kłujący

Najczęściej wybieranym drzewkiem na choinkę jest świerk – zarówno świerk pospolity (Picea abies), jak i świerk kłujący (Picea pungens), choć znacznie droższy. Wiąże się to z długa tradycją, przystępną cena, stożkowym pokrojem, a przede wszystkim z intensywnym żywicznym zapachem świerkowych igieł. Niestety świerk pospolity gubi igły już od pierwszej minuty po przyniesieniu do domu, a po kilku tygodniach zrzuca je wszystkie. Świerk kłujący postoi w mieszkaniu nieco dłużej, jednak należy uważać na jego igły, bo jak mówi nazwa rośliny - są bardzo kłujące.

Jodła kaukaska

Jodła kaukaska (Abies nordmanniana) należy do tzn. ekskluzywnych choinek. Świadczy o tym przede wszystkim jej cena (jest to najdroższe drzewko). Jodła w mieszkaniu może ona wytrzymać nawet dwa miesiące, a igły nie będą się sypać. Niestety gałązki jodły zwykle nie pachną.

Sosna pospolita

Sosna pospolita (Pinus silvestris) nie jest często wybierana na choinkę ze względu na rzadkie igły. Jej największym atutem jest atrakcyjna cena oraz żywiczny zapach igieł, które długo utrzymują się na gałązkach.

Świerk pospolity (Picea abies) Choinka najbardziej popularna w Polsce ze względu na wielowiekowe tradycje. Korona wąsko stożkowata lub stożkowata. Igły krótkie na 1-2 cm, zielone do ciemnozielonych, o zapachu żywicznym. Igły krótko utrzymują się na gałęziach, tylko przez czas 1-3 tygodni. Gałęzie giętkie.	Świerk kłujący (Picea pungens) Choinka o regularnej stożkowatej koronie. Gałęzie sztywne, ustawione pod kątem prostym do pnia; igły 2-3 cm długości (uwaga kłujące!), barwy od sinozielonej do srebrzystej, utrzymują się na gałęziach przez kilka tygodni.
Jodła kaukaska (Abies nordmanniana) Choinka o stożkowatej, bardzo regularnej koronie. Igły ciemnozielone, błyszczące, na szczycie zaokrąglone, 2-4 cm długości; bardzo długo utrzymuje igły na gałęziach, nie opadają, lecz usychają na gałęzi. Gałęzie sztywne i gęste.	Sosna pospolita (Pinus silvestris) Choinka o naturalnym szeroko stożkowatym pokroju i ażurowej (rzadkiej) koronie o zapachu żywicznym. Igły jasnozielone 8-10 cm długości, długo utrzymujące się na gałęziach. Gałęzie sztywne, dobrze utrzymujące ozdoby choinkowe.

Odpowiadamy na Wasze pytania dotyczące wyboru choinki

Wybór idealnej choinki to nie tylko kwestia estetyki, ale również trwałości i aromatu, które mają ogromny wpływ na świąteczną atmosferę w naszych domach. Od zapachu świerka pośredniego, przez ekonomiczne aspekty wyboru sosny czy jodły, po praktyczne porady dotyczące zakupu, przechowywania i pielęgnacji – każdy aspekt ma znaczenie.

Świąteczne aromaty: wybór choinki o najpiękniejszym zapachu

Najsilniejszy i najładniejszy zapach ma świerk pospolity, którego aromat jest tak intensywny, że roznosi się po całym pomieszczeniu. Zapach jest bardzo przyjemny i nie powoduje dolegliwości. Świerk pospolity jest gęsty, o drobnych, intensywnie zielonych igiełkach i występuje w najróżniejszych rozmiarach. Wadą tego drzewka jest fakt, że w pomieszczeniu nie wytrzymuje zbyt długo – świerk pospolity postoi około 2–3 tygodnie.

Ceny choinek: od najtańszych do najdroższych gatunków  

Najdroższa jest jodła kaukaska, która odznacza się efektownym wyglądem i jest najbardziej wytrzymała. Może stać nawet 6 tygodni, jest gęsta i ma ładny stożkowaty kształt. Najtańsze są sosny pospolite, a w dodatku są bardzo trwałe – sosna może stać nawet miesiąc w mieszkaniu. Dużą zaletą sosny jest również jej przyjemny i dość intensywny, żywiczny zapach, podczas gdy jodła w ogóle nie pachnie. Niestety sosna nie jest często wybierana, gdyż ma krótkie, rzadkie igły.  

Fot. ProjectManhattan ↓

Ceny choinek są uzależnione od wielkości i urody. Najtańsze są sosny i świerki, droższe, ale za to bardziej wytrzymałe są jodły. Jeżeli planujemy nasze drzewko po Świętach przesadzić do ogrodu wybierzmy droższe choinki w doniczkach.

Idealny czas na zakup choinki: Kiedy i gdzie wybrać się na zakupy?

Drzewko, które ma bryłę korzeniową i znajduje się w pojemniku najlepiej kupić około 2 tygodnie przed świętami i stopniowo przenosić je w coraz cieplejsze miejsce, dzięki czemu lepiej zniesie wysoką temperaturę, panującą w domu. Choinka cięta powinna być kupiona najwcześniej na kilka dni przed jej ubieraniem, dzięki czemu na dłużej zachowa swój ładny wygląd. Przedwczesny zakup drzewka świątecznego może sprawić, że na święta nie będzie ona wyglądała już tak efektownie, a igły będą się sypać. Jest to szczególnie ważne w przypadku drzewek o mniejszej wytrzymałości jak np. świerk pospolity.

Fot. camerabee ↓

Po podjęciu decyzji, jaką choinkę wybieramy, pozostaje kwestia miejsca zakupu i ceny. Choinki sprzedawane są najczęściej tuż przed świętami Bożego Narodzenia. Legalnie sprzedawane choinki pochodzą ze specjalnych plantacji lub terenów przeznaczonych do wycinki (jak tereny pod liniami wysokiego napięcia).

Porady dotyczące zakupu: Gdzie znaleźć idealną choinkę?

Drzewka świąteczne można kupić na lokalnych targach, w marketach budowlanych i większych sklepach. Jednak najlepiej (i najtaniej!) jest kupić drzewko w najbliższym nadleśnictwie. Dzięki temu mamy pewność, że choinka jest z legalnego źródła, zadbana i świeża. Takie drzewka są uprawiane z poszanowaniem środowiska, co ma szczególne znaczenie w obliczu coraz większego zanieczyszczenia środowiska.

Przechowywanie choinki przed świętami: Najlepsze praktyki

Choinkę należy wnieść do domu dopiero w dniu przystrajania ozdobami świątecznymi. Wcześniej powinno się ją przechowywać w chłodnym i ciemnym miejscu z dostępem do wody. Drzewko można włożyć do wiaderka z wodą i ustawić w garażu lub piwnicy, a  w ostateczności na balkonie tak, aby była osłonięta. Ważne, aby choinka była przechowywana bez siatki, dzięki czemu utrzyma swój ładny kształt.

Ozdoby świąteczne: jak wybrać idealne dekoracje na choinkę?

Wybór odpowiedniej choinki to dopiero początek. Kolejnym krokiem jest jej dekoracja, która może stać się wspaniałą rodzinna tradycją. Warto zastanowić się nad wyborem ozdób, które będą komplementować wygląd wybranej choinki. Dla świerka pospolitego idealne będą tradycyjne, ciepłe dekoracje, takie jak czerwone bombki czy złote łańcuchy. Jodła kaukaska, z kolei, pięknie prezentuje się z eleganckimi, srebrnymi i białymi ozdobami, podkreślając jej ekskluzywny charakter. Sosna pospolita, z jej naturalnym wyglądem, świetnie komponuje się z ręcznie robionymi ozdobami, takimi jak drewniane gwiazdki czy szyszkowe wianki, dodając wnętrzu świątecznego ciepła.

Trwałość choinek: Które gatunki są najbardziej wytrzymałe?

W mieszkaniu najdłużej postoi sosna pospolita (około miesiąc) i jodła kaukaska (około 1,5 miesiąca). Jednak nie każda choinka tak dużo wytrzyma, a drzewko może zacząć gubić igły dużo szybciej. Przyczyną może być: zbyt wysoka temperatura w pomieszczenia, zbyt niska wilgotność i brak wody. Okazy, które długo leżały w magazynie lub sklepie również nie postoją najdłużej. Jak sprawdzić, czy choinka jest świeża? Należy obejrzeć pień w miejscu obcięcia – powinien być wilgotny, klejący z widoczną żywicą. Trwałość drzewka można też przedłużyć, ścinając pień o kilka centymetrów, dzięki czemu drzewko będzie lepiej pobierać wodę.  

Wybór choinki bezproblemowej: Gatunki, które nie tracą igieł  

Najtrwalszą choinką jest jodła kaukaska. Charakteryzuje się eleganckim wyglądem, stożkowatym kształtem i regularną, gęstą okrywą. Niestety jodła nie pachnie i jest najdroższa wśród dostępnych drzewek świątecznych. Trzeba też pamiętać, że jeśli jodła nie będzie podlewana lub zostanie postawiona przy źródle ciepła (np. odkręconym kaloryferze), to igły zaczną wcześniej opadać, ale odpowiednio pielęgnowana może stać nawet 6 tygodni, zachowując swój ładny, świeży wygląd.  

Pielęgnacja choinki: Jak zapobiegać usychaniu i opadaniu igieł? 

Najczęstszą przyczyną usychania choinki i przedwczesnego opadania igieł jest zbyt wysoka temperatura, zbyt niska wilgotność i brak wody. Najkorzystniejsza dla drzewek świątecznych jest temperatura do 20 stopni Celsjusza. Dlatego nie należy choinki ustawiać przy źródle ciepła i należy dbać o regularne podlewanie. Inną przyczyną może być fakt, że kupiliśmy drzewko, które zostało dość dawno ścięte i leżało w sklepie. Duże znaczenie ma również fakt, z jakiej szkółki pochodzi drzewko i jak było pielęgnowane.

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl; opisy i zdjęcia choinek od Mas Green s.c.; zdjęcia w tekście: camerabee/Foter/CC BY-ND, ProjectManhattan/CC BY-SA 3.0/Wikimedia Commons; zdjęcia tytułowe: lev dolgachov / Depositphotos, arinahabich / Fotolia