– Carol Klein, Gardeners` World
Otocz się magicznymi powojnikami na całe lato!
Powojniki (Clematis), to wielka grupa pnączy, gdzie poszczególne gatunki i odmiany różnią się wyglądem, terminem kwitnienia, siłą wzrostu i odpornością na mróz. Do prawidłowego wzrostu potrzebują jednak zapewnienia podobnych warunków i wykonywania tych samych zabiegów pielęgnacyjnych (poza cięciem!).
W ogrodzie powojniki zapewniają "wysokość" i kolor przez cały sezon. Szczególnie dobrze wyglądają w połączeniu z różami. Istnieje ogromna różnorodność powojników, których kwiaty mają wielkość od małych dzwoneczków do dużych talerzy.
Fot. M W From Ulm, Hans Braxmeier, Anja Osenberg/Pixabay |
Gdzie posadzić powojniki w ogrodzie?
Większość gatunków powojników zaleca się uprawiać na stanowiskach lekko zacienionych (nie narażonych na zbyt silne nasłonecznienie, które może powodować poparzenie lub wysychanie). Optymalne są wystawy zachodnie – dość nasłonecznione latem i umiarkowanie ciepłe zimą. W takich miejscach pnącza obficie kwitną i są mniej narażone na przemarzniecie. Roślinie należy zapewnić podpory – mogą to być pojedyncze paliki, kraty lub trejaże. Pędy pnączy zwykle osiągają 2-3 m długości.
Zasady sadzenia powojników
- Rośliny preferują żyzne, lekkie i przepuszczalne gleby, dość bogate w wapń.
- Nie lubią podłoży podmokłych oraz szybko wysychających (piaszczyste).
- Prawidłowy odczyn gleby wynosi pH 6,5-7,5 (lekko zasadowe).
- Podłoże przed posadzeniem warto wymieszać z żyzną ziemią i nawozem organicznym (np. kompostem).
- Dołki powinny być o ok. 10 cm głębsze o wysokości donicy, w której rósł clematis.
- Sadzenie najlepiej wykonywać jesienią.
Fot. inkflo/Pixabay
Clematisy posadź w półcieniu, w żyznej i przepuszczalnej glebie. Możesz je także uprawiać w doniczce jednak na zimę trzeba ją zabezpieczyć (np. styropianem). |
Fot. Sushuti/Pixabay Clematisy trzeba posadzić przy podporze, aby mogły się po niej piąć. |
Jak uprawiać powojniki, by pięknie kwitły?
Podlewanie | Jak często podlewać powojniki?
Roślina jest wrażliwa zarówno na niedobór wody w podłożu jak i wilgoci w powietrzu. Należy podlewać ją regularnie – chociaż częstotliwość wykonywania zabiegu w dużej mierze zależy od stanowiska. Podłoże dla clematisów powinno być stale lekko wilgotne, ale nie zalane. Dla ograniczenia wyparowywania wilgoci z podłoża warto stosować ściółkę. Dobrym sposobem jest także wyłożenie płaskich kamieni w obrębie podstawy pędu.
Nawożenie | Jak i czym nawozić powojniki?
Zwykle nawożenie wykonuje się kilkukrotnie – od wiosny do jesieni. Nie należy przesadzać z dawkami nawozów, pnącze jest wrażliwe na zasolenie gleby. Warto pamiętać, że wiosną wykorzystuje się głównie nawozy azotowe (na silny wzrost) a latem i na początku jesieni potasowe (na lepsze krzewienie) i fosforowe (dla poprawy wyglądu kwiatów).
Powojniki dobrze reagują na nawożenie organiczne (np.: obornikiem) i wolnodziałające nawozy mineralne. Na rynku można nabyć specjalistyczne nawozy dla clematisów.
Ochrona przed mrozem | Jak chronić powojniki zimą?
Większość odmian clematisów (szczególnie wielkokwiatowe) zaleca się okrywać przed nadejściem zimy. Nawet odmiany, które widnieją jako wytrzymałe na mróz warto na wszelki wypadek ochronić – ich odporność "nie przewiduje" znacznych w ostatnich latach w Polsce anomalii pogodowych.
Do okrywania pnączy należy używać materiałów przepuszczających powietrze, np.: agrowłókniny. Ponadto warto można kopczykować podstawę pnia – to ochroni korzenie przed mrozem. Zimą nie zaleca się odgarniać śniegu przy roślinie, który jest naturalną barierą ochronną. Nawet jeśli roślina częściowo podmarznie, może odrosnąć po wiosennym cięciu.
Przycinanie powojników
Technika cięcie zależy od grupy, do której należy clematis. Upraszczając jednak, cięcie uzależnia się od terminu kwitnienia roślin. Clematisy kwitnące wiosną przycina się tuż po przekwitnięciu (zanim wykształcą nowe pąki), najczęściej na wysokości 1,5m. Należy przerzedzić zbyt gęsto rosnące pędy, usunąć te słabe, zaschłe lub porażone. Jesienne lub wiosenne cięcie tych roślin uczyniłoby więcej szkody niż pożytku – znacznie ograniczyłoby kwitnienie.
U powojników, u których okres kwitnienia przypada na późniejsze, letnie miesiące, cięcie przeprowadza się wczesną wiosną (na wys. 40-60cm). Dodatkowo na pnączach co 3-6 lat można przeprowadzić cięcie odmładzające. Wtedy usuwa się część najstarszych pędów. Pracę warto wykonywać etapami – rozłożonymi na 2-3 lata.
Problemy w uprawie – choroby powojników
Powojniki mogą być porażane przez choroby takie jak mączniak i szara pleśń. Szczególnie dotyczy to okazów uprawianych w miejscach zacienionych, gęstych i ciepłych. Należy wtedy wyciąć chore pędy i zastosować środek grzybobójczy, np.: Topsin lub Score.
Tekst: Michał Mazik, zdjęcia tytułowe: pasja1000 oraz Matthias Böckel / Pixabay