Co posadzić obok warzyw? Jak łączyć warzywa i rośliny ozdobne na rabacie?

Rabaty warzywno-kwiatowe – dekoracja i oszczędność miejsca

Łączenie warzyw z kwitnącymi roślinami ozdobnymi zyskuje popularność między innymi ze względu na możliwość stworzenia oryginalnych kompozycji na rabatach. Kwiaty w połączeniu z różnymi kształtami, fakturami i barwami liści warzyw z pewnością stworzą wyjątkową dekorację w ogrodzie. Dzięki temu klasyczne warzywniki mogą zyskać na atrakcyjności, przyciągać uwagę i stać się dodatkowym walorem ozdobnym w ogrodzie.

Rośliny ozdobne możemy komponować z warzywami zarówno na tradycyjnych grządkach w ogrodzie, jak i na mniejszych przestrzeniach (nawet na balkonach i tarasach), gdzie w skrzyniach, czy innych pojemnikach można łączyć ze sobą w dekoracyjny sposób kwiaty z warzywami i cieszyć jednocześnie plonami, jak i kwitnącymi roślinami ozdobnymi.

Ogrodowe kwiaty możemy sadzić wśród warzyw w dowolny sposób, np. na obrzeżach grządek, na przemian pomiędzy rzędami warzyw, czy pojedynczo między nimi, pamiętając o odpowiednich odstępach i zapewnieniu dostępu światła.

Jako ozdobne sąsiedztwo warzyw najlepiej dobierać łatwe w uprawie i niezbyt wysokie gatunki lub komponować je w taki sposób, by nie zasłaniały warzyw i nie zabierały im potrzebnego światła słonecznego.

Rośliny ozdobne obok warzyw – lepszy wzrost i odporność

Planowanie i uprawa konkretnych gatunków roślin (w tym warzyw) w swoim towarzystwie może podnieść ich plony i odporność. Taki wzajemny, pozytywny wpływ roślin na siebie (nazywany allelopatią) wynika z właściwości roślin (np. wydzielanych przez nie substancji lotnych), dzięki którym wspierają one swój wzrost, a także odstraszają szkodniki oraz ograniczają rozwój chorób. Jednak nieprawidłowo dobrane towarzystwo roślin może działać też negatywnie i kiedy posadzimy obok siebie gatunki, które „nie przepadają za sobą” będą one rosły słabo. Z tego względu warto na warzywnych grządkach posadzić także kwitnące ozdobne gatunki roślin ogrodowych, które wspierają uprawy, a jednocześnie same czerpią korzyści z obecności rosnących w pobliżu warzyw.

Do kanonu ozdobnych roślin (kwiatów) ogrodowych, które wspierają wzrost warzyw oraz chronią je przed szkodnikami należą popularne kwiaty jednoroczne – aksamitka, nagietek i nasturcja, które są uprawiane w ogrodach względu na ładne, pomarańczowe kwiaty, a przez swoje właściwości często są nazywane roślinami fitosanitarnymi.

Warto pamiętać, że aksamitka chroni warzywa przed groźnymi nicieniami korzeniowymi (oczyszcza glebę ze szkodliwych organizmów), podobnie jak nagietek, który też przyciąga pożyteczne biedronki i złotooki, żywiące się mszycami, czerwcami czy przędziorkami. Nasturcje przyciągają mszyce, mączliki i gąsienice, które zagrażają uprawom warzyw.

Powyższe właściwości tych roślin powodują, że warto posadzić je pomiędzy warzywami lub na oberżach grządek warzywnych – w uprawach gruntowych, jak i w skrzyniach (na podwyższonych rabatach).

Z aksamitką, nagietkiem i nasturcją warto łączyć między innymi takie warzywa jak:

• z aksamitką, nagietkiem i nasturcją: burak, kapusta, marchew, pomidor, papryka, kalafior;
• z nagietkiem: cebula, pietruszka;
• z aksamitką: fasola;
• z nasturcją: dynia, groch, kalarepa, rzodkiewka, rzodkiew.
  
  

Na plony warzyw pozytywny wpływ mogą mieć także zioła i rośliny przyprawowe, które zwracają uwagę przyjemnym aromatem, a często również dekoracyjnymi kwiatami, przez co bardzo często uprawiamy je w ogrodach jako rośliny ozdobne. Silny aromat ziół odstrasza też szkodniki, a ich obecność w pobliżu warzyw może też wpływać na poprawę smaku warzyw. Tworząc grządki warzywne, warto więc w ich pobliżu lub na ich obrzeżach zaplanować niektóre popularne zioła, między innymi: miętę, oregano, rumianek, szałwię, cząber, rozmaryn, bazylię, tymianek.

W pobliżu uprawy roślin kapustnych warto też posadzić lawendę, ponieważ jej silny aromat odstrasza bielinki, czyli motyle będące uciążliwymi szkodnikami.

Z kolei w sąsiedztwie ogórków oraz pomidorów warto uprawiać bazylię, która hamuje rozwój chorób grzybowych, np. mączniaka rzekomego.

Kwiaty na grządkach – lepsze zapylanie warzyw przez owady

Plony warzyw polepszy nie tylko obecność roślin, które wspierają ich wzrost i odstraszają szkodniki, ale też kwitnące rośliny ogrodowe (jednoroczne i wieloletnie), które wabią owady zapylające. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ odpowiednie zapylanie kwiatów warzyw decyduje o wielkości plonów, np. pomidorów, ogórków, dyni, fasoli czy cukinii. Warto więc w sąsiedztwie grządek warzywnych zaplanować uprawę różnych bylin czy roślin jednorocznych o miododajnych kwiatach, wabiących tzw. zapylacze (np. pszczoły).

Wybór kwitnących roślin miododajnych jest ogromny i możemy wybierać spośród gatunków jednorocznych i dwuletnich (np. groszek pachnący, cynia, aksamitka, nagietek, nasturcja, słonecznik, kosmos, ogórecznik, stokrotka, niezapominajka, goździki, bratki), a także popularnych bylin, w tym także ziół (np. jeżówka, lawenda, pysznogłówka, przegorzan, mikołajek, złocień, kocimiętka, szałwia, koper ogrodowy, mięta, bazylia).

Film poradnikowy o tym, jakie kwiaty sadzić miedzy warzywami?

Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe/edit: Roberto Zocchi, Garden Guru / AdobeStock