Uprawa dyni | Jak dbać? Co zrobić, by mieć ogromne plony?

Historia uprawy dyni

Dynia, znana i ceniona na całym świecie, ma korzenie sięgające tysięcy lat wstecz. Jej pochodzenie wiąże się z Ameryką Południową, gdzie pierwsze ślady uprawy tej rośliny datowane są na około 5000-7000 lat temu. Pierwotne odmiany dyni były znacznie mniej soczyste i mniejsze niż te, które znamy dzisiaj, ale były cenione za swoje wartości odżywcze i lecznicze.

Po odkryciu Ameryki przez Europejczyków w XV wieku, dynia trafiła na Stary Kontynent i szybko zyskała popularność. W Europie dynia była początkowo uprawiana głównie jako pasza dla zwierząt, ale z czasem ludzie zaczęli doceniać jej walory kulinarne. W XVI wieku dynia była już powszechnie uprawiana w wielu krajach europejskich, a jej nasiona były przesyłane jako cenne dobra handlowe.

Współczesna dynia, dzięki pracom hodowlanym, różni się od swoich dzikich przodków. Dziś możemy cieszyć się różnorodnością odmian, które różnią się smakiem, kolorem i kształtem. Dynia stała się nieodłącznym elementem kuchni wielu krajów, od tradycyjnych potraw amerykańskich po egzotyczne dania azjatyckie.

Uprawa i pielęgnacja dyni

Dynia (Cucurbita) jest rodzajem ekspansywnych roślin jednorocznych, których pędy płożą się po ziemi i osiągają nawet do 10 m długości! Mają wąsy czepne oraz duże, owłosione, sercowate liście i pędy. Ich kwiaty są żółte i bezwonne – pojawiają się od czerwca do września.

Dynia wytwarza znane nam bardzo duże, kuliste owoce, które są kojarzone z pomarańczową, grubą skórą i ze zwartym, soczystym miąższem. Owoce zbiera się od lipca do pierwszych przymrozków (najwięcej w październiku).

Miąższ dyni zawiera wapń, potas, fosfor, magnez, żelazo, a także witaminy C, E, PP, z grupy B (w tym kwas foliowy).

fot. Malgorzata Szymanska

Wysiew nasion, kwitnienie i zbiory

Wysiewaj nasiona w pomieszczeniu od połowy kwietnia – po jednym nasionku w module lub w małej doniczce. Przesadzaj na zewnątrz od początku czerwca – na słoneczne stanowisko, z glebą wzbogaconą materią organiczną. Przykryj agrowłókniną, jeśli na dworze jest zimno lub możliwe są późne przymrozki. W chłodniejszych regionach wskazana jest uprawa dyni pod osłoną.

Dynię możemy uprawiać z siewu bezpośrednio do gruntu lub z rozsady (ze względu na okresowe przymrozki wysiew nasion lub sadzenie młodych roślin należy przeprowadzić w połowie maja).

1. Nasiona wysiewamy w rzędzie po 2-3 do jednego otworu, zachowując odległość pomiędzy roślinami około 1,5 metra. Nasiona dyni kiełkują w temperaturze powyżej 12°C po 6-8 dniach.
   
   
   
2. W korzystnych warunkach uprawy kwitnienie dyni rozpoczyna się po 40-60 dniach od siewu i trwa wiele tygodni. Należy usuwać niepotrzebne zawiązki owoców (pozostawić 3-4) oraz pędy boczne (po osiągnięciu około 50 cm).
   
   
   
3. Owoce dyni zbiera się w fazie pełnej dojrzałości (jesienią przed przymrozkami, 12–20 tygodni po posadzeniu, zwykle przypada to na okres Halloween). Ścina się je ostrym nożem – pozostawiając szypułkę o długości ponad 10 cm.
   
   

Świeżo zebrane dynie dobrze jest rozłożyć na słońcu, aby ich skórka stwardniała, dzięki czemu jej miąższ zachowa soczystość. Dynie można przechowywać w temperaturze pokojowej.

UWAGA – Nawet lekko przemarznięte owoce szybko gniją i nie nadają się do przechowywania.

Stanowisko i gleba: gdzie uprawiać dynię?

Stanowisko pod uprawę powinno dyni być ciepłe i słoneczne – optymalna temperatura do wzrostu to 25°C, minimalna to 8°C. Młode rośliny należy chronić przed wiatrami oraz okresowymi spadkami temperatury. Można do tego celu okrywać je białą agrowłókniną. Należy pamiętać, aby zdjąć osłony, gdy rośliny zaczną kwitnąć.

Ze względu na szybki wzrost oraz na rozległy system korzeniowy, gleba powinna być żyzna i przepuszczalna (najlepiej uprawiać dynię w pierwszym roku po oborniku). Dynia nie jest wrażliwa na przedplon – może być uprawiana po wszystkich roślinach z wyjątkiem innych dyniowatych.

Dynie są bardzo tolerancyjne w stosunku do podłoża. Owocują zarówno na lekkich, jak i ciężkich glebach, pod warunkiem spełnienia kilku warunków:

• Dostarczymy próchnicę
• Wybierzemy ciepłe i słoneczne stanowisko
• Rośliny będą obficie podlewane
• Nawieziemy je dwukrotnie (pierwszy raz po pojawieniu się zawiązków owoców, a następnie po pierwszym zbiorze)
  
  

Podlewanie i nawożenie dyni

Ze względu na wielkość dyni, wymagane jest codzienne i obfite podlewanie. Glebę należy spulchniać i systematycznie odchwaszczać - najlepiej ręcznie.Ze względu na tworzenie dużej masy liściowej i sporych owoców dynię należy nawozić dwukrotnie w ciągu sezonu (po pojawieniu się zawiązków owoców i po pierwszym zbiorze).

Podlewaj obficie i używaj nawozu, gdy kwiaty i owoce zaczną się kształtować. Połóż dojrzałe owoce na słomie, czarnej folii polietylenowej bądź płytce, co zapobiegnie ich gniciu.

Źródło: Wirtualna Polska, Youtube

 Tekst: Reakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcie tytułowe: Jill Wellington/Pixabay