Jak założyć swoją własną pasiekę w ogrodzie?

Jakie warunki trzeba spełnić, by założyć pasiekę w ogrodzie?

Własna pasieka to duża odpowiedzialność. Zdecydowanie nie jest to "hobby" dla każdego!

Pszczoły to delikatne owady, które wymagają opieki. Przez część roku ich życie jest w całkowicie uzależnione od pszczelarza. Prowadzenie własnego ula wymaga poświęcenia czasu na zdobycie niezbędnej wiedzy zarówno teoretycznej, jak i praktycznej. Pszczoły to specyficzne owady, których hodowla wymaga zaangażowania i empatii. Pamiętajmy, że są one na tyle wrażliwe, że są w stanie nawet wyczuć nastrój pszczelarza. Jeśli jest on zdenerwowany lub zestresowany, wówczas również pszczoły są niespokojne, a nawet agresywne. Dlatego trzeba podchodzić do tych owadów ze spokojem i dużą dozą empatii.

Zakładając pasiekę, trzeba też wziąć pod uwagę dobro naszych sąsiadów. Co prawda przepisy prawa nie określają precyzyjnie, jaka powinna być odległość pomiędzy pasieką a budynkami mieszkalnymi, ale planując lokalizację pasieki, należy zwrócić uwagę na to, by znajdowała się w możliwie najdogodniejszej lokalizacji. To, aby nasza pasieka nie wpływała na poczucie bezpieczeństwa oraz spokój naszych sąsiadów jest bardzo ważne. Jeśli pszczoły będą mieszkać bardzo blisko zabudowań, a sąsiedzi będą doświadczać użądleń przy każdym wyjściu do ogrodu, wówczas mogą założyć nam sprawę w sądzie w związku z ograniczeniem prawa do korzystania z własnej działki.

Żeby zobrazować skalę problemu, wart wiedzieć, że w jednym tylko ulu jesienią zamieszkuje około 20 tysięcy pszczół, a w okresie letnim nawet do 70 tysięcy. Dlatego właśnie powinniśmy zadbać o dobrostan naszych sąsiadów i zastosować się do tak zwanego prawa zwyczajowego. Mówi ono, że ule nie powinny stać w mniejszej odległości niż 10 metrów od cudzego domu, ogrodu lub drogi publicznej. W przypadku, kiedy działki są oddzielone żywopłotem, wystarczy zaledwie 3 metry odległości. Podane tutaj odległości to absolutne minimum. Warto wziąć pod uwagę, że w praktyce bardzo często są one niewystarczające. Zwłaszcza gdy mamy więcej niż jeden ul i pszczół jest naprawdę dużo.

Lepiej nie ryzykować zdrowia sąsiadów i problemów z prawem i zaplanować rozmieszczenie pasieki w możliwie najbardziej oddalonym od zabudowań miejscu ogrodu, tak aby pszczoły nikomu nie wyrządziły krzywdy. Niezwykle istotny jest tu także wybór łagodnej rasy pszczół. Zapoznajmy się więc dobrze ze specyfiką tych owadów i poszczególnymi ich rasami, zanim dokonamy ostatecznego wyboru.

Zakładamy własną pasiekę

Zanim postawimy ule i zakupimy rodziny pszczele, musimy jak najlepiej wszystko przygotować. Po pierwsze trzeba zdobyć niezbędną wiedzę na temat zwyczajów pszczół i ich wymagań. Sama wiedza teoretyczna nie wystarczy- powinniśmy również poszukać choćby podstawowego kursu pszczelarskiego i go ukończyć, aby móc prowadzić pasiekę bezpiecznie i z jak największą troską o pszczoły i środowisko naturalne. Takie praktyczne kursy obsługi uli często są organizowane przez właścicieli już istniejących pasiek. Warto zorientować się, czy w naszej okolicy jest możliwość skorzystania z takiego szkolenia i się na nie zapisać.

Zakładając i prowadząc własną przydomową pasiekę, powinniśmy zwrócić uwagę na takie kwestie jak:

Wybór miejsca na pasiekę

Odpowiednie oddalenie od posesji sąsiadów to nie wszystko. Konieczne jest takie ustawienie uli, aby zapewnić pszczołom odpowiednią temperaturę w ulach. Nie powinny one stać ani w miejscu, gdzie przez cały dzień będą wystawione na silne działanie promieni słonecznych, ani w miejscu całkowicie zacienionym. Optymalnie byłoby, gdyby ul był przez połowę dnia w słońcu i przez połowę w cieniu.

Ule powinny też stać w miejscu osłoniętym do silnych wiatrów. Zadbajmy o to, by wlot do ula znajdował się od strony wschodniej. Jest to ważne, ponieważ w Polsce przeważają wiatry zachodnie. Konieczne też jest około 10 metrów wolnej przestrzeni przed wlotem do ula, aby pszczoły mogły swobodnie i bezpiecznie się do niego dostać.

Jeśli chodzi o zapewnienie pszczołom pokarmu, to zarówno w okolicy wiejskiej, jak i podmiejskiej czy też w mieście nie powinno być z tym większych problemów. Łąki, ogródki i osiedla obfitują w wiele gatunków roślin kwitnących w różnych terminach, co powinno bez problemu zapewnić pszczołom wystarczającą ilość pożywienia od wiosny aż do jesieni. Jeśli sami dysponujemy dużym ogrodem, wówczas warto posadzić w nim jak najwięcej przyjaznych pszczołom roślin miododajnych. Ich wybór jest ogromny.

Mogą to być na przykład takie gatunki jak: berberys, chaber, czeremcha, czereśnia, dereń, dziurawiec, facelia, głóg, gorczyca, gryka, grusza, irga, jabłoń, jeżyna, kasztanowiec, klon, kocimiętka, koniczyna, lawenda, leszczyna, ligustr, lipa, malina, melisa, mięta, mniszek, nawłoć, nostrzyk, orlik, pierwiosnek, robinia akacjowa, róża, rumianek, szałwia, śliwa, śnieguliczka, śnieżyczka przebiśnieg, tojad, tymianek, wiciokrzew, wierzba, wiśnia, żywokost.

Sprzęt niezbędny do założenia pasieki

Przed rozpoczęciem prowadzenia własnej pasieki konieczny jest zakup odpowiedniego sprzętu. Będziemy potrzebować takich akcesoriów jak:

Ule
Wybierzmy jak najlepsze ule, aby zapewnić naszym pszczołom optymalne warunki do życia. Dobrej jakości ul powinien zapewniać pszczołom zarówno ochronę przed upałem, jak i mrozem, a także mieć dobrą wentylację i swobodny dostęp do wnętrza zarówno dla pszczół, jak i dla pszczelarza. Cena jednego ula wynosi od 200 złotych wzwyż.
Ramki
Stanowią one niezbędne wyposażenie każdego ula. Koszt zakupu jednej ramki to około 20 złotych.
Podkurzacz
Cena takiego sprzętu to około 100 złotych.
Strój ochronny dla pszczelarza
Na który składają się kombinezon, rękawice oraz kapelusz. Zapłacimy za niego od kilkuset złotych wzwyż. Nigdy nie oszczędzajmy na stroju ochronnym. Pamiętajmy, że to właśnie on zapewni nam bezpieczeństwo podczas obsługi i uli i w razie kryzysowej sytuacji.
Miodarka
Czyli wirówka służąca do odwirowywania miodu z plastrów. Jest to dosyć kosztowne urządzenie, które kupimy za 1500-2000 złotych.
Beczki na miód
Piękne drewniane ozdobne beczki na miód można kupić w cenie od 100 złotych wzwyż. Te plastikowe są tańsze i kupimy je już za kilkadziesiąt złotych.

Pielęgnacja ogrodowej pasieki

Obsługi i pielęgnacji uli nauczymy się na kursie pszczelarskim. Oprócz kwestii typowo technicznych oraz zasad bezpieczeństwa powinniśmy także zwrócić uwagę na to, by zapewnić pszczołom dostęp do wody pitnej. Jeśli więc w pobliżu naszego ogrodu nie ma wystarczającego naturalnego zbiornika wodnego, wtedy koniecznie trzeba postawić w ogrodzie specjalne poidło dla pszczół oraz dbać o to, by stale była w nim czysta woda. To bardzo ważne, ponieważ nieświeża czy zanieczyszczona woda może spowodować chorobę, a nawet śmierć całych rodzin pszczelich.

Czy warto założyć pasiekę w ogrodzie?

Choć z założeniem pasieki wiąże się spora odpowiedzialność i konieczność poniesienia niemałych kosztów początkowych, to jeśli mamy taką możliwość, warto zdecydować się na taką inwestycję. Przede wszystkim dlatego, że hodując pszczoły, przyczyniamy się do wzbogacenia całego ekosystemu. Niestety od kilkudziesięciu lat obserwuje się drastyczny spadek liczebności owadów zapylających. Pamiętajmy, że bez nich znajdziemy się w poważnych tarapatach. Bioróżnorodność jest gwarantem życia na ziemi. Jeśli zginą owady zapylające, wówczas zginą rośliny, a co za tym idzie również zwierzęta i ludzie. Warto więc założyć ekologiczny ogród i postawić w nim chociaż jedną pasiekę. Miłym bonusem za nasz wkład w dobrostan przyrody będzie pyszny i zdrowy miód, uzyskany z własnej przydomowej pasieki.

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcie tytułowe: Roland Steinmann / Pixabay
G.T.