Lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia) należąca do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae) to zimozielona krzewinka nazywana też lawendą lekarską lub lawendą wonną. Pochodzi z basenu Morza Śródziemnego. Ma bardzo wiele zastosowań dlatego jest powszechnie uprawiana w wielu krajach na całym świecie.

Lawenda wąskolistna znana jest od bardzo dawna. W Polsce, w przekazach ludowych, występowała pod nazwami bławatek i czyszczeczec. Zapach lawendy i olejku lawendowego łagodzi stres i napięcie – w Anglii uważa się nawet, że w domu, w którym rośnie lawenda małżonkowie się nie kłócą.

Roślina tworzy zwarte, regularne kępy i dorasta do około 50 cm wysokości. Jedną z jej ozdobnych cech są srebrzyste włoski pokrywające sztywne, drewniejące pędy oraz lancetowate liście. Charakterystyczne kwiatostany lawendy są złożone z kwiatów, które w zależności od odmiany mogą być purpurowe, fioletowe lub nawet ciemno-różowe (u niektórych podgatunków uprawnych także białe).

Zobacz także: Rośliny wabiące motyle

Uprawa i wymagania

Aby lawenda wąskolistna kwitła obficie i była zdrowa potrzebuje miejsca słonecznego i suchego oraz przepuszczalnej gleby, najlepiej z dużą zawartością wapnia – roślina ta wymaga odczynu podłoża obojętnego do lekko alkalicznego (pH 6,0-8,0). Lawenda wąskolistna jest wytrzymała na mróz, jednak w mroźne zimy roślina wymaga okrycia.

Lawendy charakteryzują się znaczną odpornością na suszę. Źle natomiast znoszą "zalanie" korzeni, toteż pojemniki do uprawy lawendy na zewnątrz powinny mieć duże otwory w dnie i dobry drenaż.

Lawenda wąskolistna nie wymaga nawożenia – ma małe wymagania pokarmowe. Jeżeli jest jednak taka potrzeba, można stosować niskie dawki nawozów wolno działających lub nawozy płynne w niewielkim stężeniu. Lawenda wręcz źle toleruje nawożenie świeżym obornikiem i wysokimi dawkami nawozów mineralnych.

Przycinanie lawendy – kiedy ciąć lawendę?

Lawendę wąskolistną trzeba przycinać co najmniej raz w roku – po kwitnieniu, najlepiej we wrześniu. Rośliny można przycinać także wczesną wiosną, przed ruszeniem wegetacji o 1/3 wysokości. Te nieprzycinane tracą zwarty pokrój. Zaleca się także ściółkowanie gleby jasnym grysem lub drobnymi kamieniami, które odbijając promienie słoneczne zapobiegają zawilgoceniu liści i rozwojowi chorób grzybowych.

Zobacz także: Wiosenne i letnie cięcie lawendy

Zastosowanie

Lawenda wąskolistna jest bardzo popularna na południu Europy i w krajach anglosaskich, gdzie wykorzystywana jest nie tylko jako roślina ozdobna. Ze względu na piękny zapach lawenda wąskolistna jest idealna do sadzenia w miejscach, gdzie często się poruszamy: rabaty, obwódki, żywopłoty, czy ogródki skalne. Świetnie prezentuje się w towarzystwie róż i bukszpanów. Jest również doskonała na tarasy i balkony.

Na rabatach można ją sadzić w pobliżu nowo wybudowanych obiektów, gdzie gleba jest zanieczyszczona wapniem.

Jej kwiaty i liście wykorzystuje się do produkcji saszetek zapachowych oraz w kuchni do aromatyzowania potraw. Jest to roślina miododajna.

Jako roślina należąca do ziół jest bardzo popularna w przemyśle kosmetycznym i medycznym, gdzie surowcami zielarskimi są jej kwiaty i olejek eteryczny.

Polecane odmiany

• 'Hidcote' lub 'Hidcote blue' – bardzo popularna, o ciemnych, fioletowoniebieskich kwiatach
• 'Hidcote Pink' – o różowych kwiatach
• 'Dwarf Blue' – jasnofioletowa, dorasta do 25 cm
• 'Alba' – białe kwiaty
• 'Munstead' – niebieskofioletowe, większe niż u innych odmian

Zdjęcia tytułowe: Hans Braxmeier, jassiaa, Myriam Zilles/Pixabay