Wierzba

Wierzby posiadają gładkie pędy, porośnięte lancetowatymi (rzadziej okrągłymi), najczęściej piłkowatymi, ciemnozielonymi z wierzchu i jaśniejszymi od sporu liśćmi, osadzonymi na krótkich ogonkach.

Rośliny są dwupienne – rozwijają tylko kwiaty męskie lub tylko żeńskie. Wytwarzają bardzo charakterystyczne, kotkowate kwiatostany, które są złożone z męskich kwiatów (żeńskie nie mają walorów dekoracyjnych). Rozwijają się one przed pojawieniem się liści. Wierzby zakwitają w kwietniu i są owadopylne (zdarzają się gatunki wiatropylne).

Wymagania i uprawa

W zależności od gatunku, wierzby mogą zasiedlać różne środowiska, ale większość z nich preferuje słoneczne stanowiska i żyzne, wilgotne gleby o pH jak najbardziej zbliżonym do obojętnego. Rośliny są zwykle odporne na mróz i dobrze znoszą cięcie, ale nie lubią suszy i cienia.

Wierzby najłatwiej rozmnażać przez sadzonki pędowe lub odrosty korzeniowe.

Zastosowanie

Rośliny o krzaczastym pokroju oraz odmiany ozdobne pięknie prezentują się w ogrodach jako solitery lub elementy kompozycji rabatowych. Formy krzaczaste nadają się na niskie żywopłoty, a gatunki płożące na skalniaki. Wiele odmian można też uprawiać w formie piennej.

Gatunki o znacznych rozmiarach mogą być wykorzystywane do sadzenia w parkach jako drzewa krajobrazowe. Są uważane za najlepsze drzewa na tereny podmokłe. Rośliny te stosowane są do tzw. rekultywacji terenów.

Kora wierzby to bardzo ważny surowiec zielarski – posiada m.in. salicynę (glikozyd fenolowy), która wykazuje silne działanie przeciwzapalne, przeciwgorączkowe i ściągające. Obecnie jest zastępowana syntetycznie produkowanym kwasem acetylosalicylowym ("Aspiryna", "Polopiryna").

Wybrane gatunki i odmiany

• Wierzba biała – duże drzewo (ok. 30 m wys.) o szerokiej, rozłożystej koronie i grubym, krótkim pniu. Liście długie, lancetowate, z wierzchu ciemnozielone, od spodu srebrzysto-zielone i miękko owłosione. Kwiatostany w postaci wiszących kotków (III-V).
• Wierzba iwa – krzew lub małe drzewo (ok. 10-15 m wys.) o rozłożystej koronie i krótkim, spękanym pniu. Liście szerokie, eliptyczne lub jajowate, z wierzchu zielone i gładkie, od spodu jaśniejsze i miękko owłosione. Kwiatostany kotkowate: żeńskie wydłużone, męskie jajowate. Ciekawe odmiany: 'Kilmarnock', 'Curly Locks'.
• Wierzba japońska (całolistna) – krzew (ok. 3 m wys.) o dużych, eliptycznych, ciemnozielonych z wierzchu i jaśniejszych od spodu liściach. Najczęściej uprawiany w formie piennej (odm. 'Hakuro-nishiki', 'Pendula').
• Wierzba płożąca – niska krzewinka (ok. 30-50 cm wys.) o płożących się pędach i krótkich, lancetowatych listkach (u odm. 'Argentea' liście srebrzyste).
• Wierzba purpurowa – krzew (ok. 3 m wys.) o kulistej koronie i cienkich, wyprostowanych, czerwonawych pędach. Liście długie, lancetowate, ciemnozielone z wierzchu, jaśniejsze od spodu.

Ciekawa jest też wierzba mandżurska odm. 'Tortuosa' i 'Crispa' oraz wierzba smukłoszyjkowa odm. 'Mt Aso' o czerwonych kotkach i 'Melanostachys' o czarnych kotkach.

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Peggy Choucair, Jürgen Bollmann, Andreas Lischka, congerdesign/Pixabay

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!