Mniszek lekarski, pospolity (Taraxacum officinale) to wieloletnia roślina należąca do rodziny astrowatych (Asteraceae). To uciążliwy, trudny do zwalczenia chwast trawników, ale również zioło.
Zwykle dorasta do maksymalnie 40 cm, tworząc lancetowate, charakterystycznie powcinane liście i długie, zawierające sok mleczny łodygi, które są częściowo pokryte kutnerem.
Mniszek lekarski kwitnie od kwietnia do lipca. Na końcach łodyg wyrastają duże, żółte kwiatostany typu koszyczów (jak w całej rodzinie astrowatych).
Kwiatostany przekształcają się bardzo szybko (w przeciągu kilku dni) w owocostany o charakterystycznym wyglądzie puchowych kul. Są one zbudowane z niełupek posiadających biały puch kielichowy, który służy za aparat lotny do rozsiewania roślin.
▶ Ogrodnicza lista zakupów: 12 produktów "must have" na kwiecień – co warto kupić na start sezonu 2025?
Wymagania i uprawa
Mniszki są znane ze swoich wyjątkowo niskich wymagań – są roślinami ruderalnymi i pionierskimi. W teorii nie będą rosnąć dobrze jedynie w pełnym cieniu i na glebie wiecznie wilgotnej.
Zastosowanie
Uprawiany jest masowo na potrzeby przemysłu farmaceutycznego i kosmetycznego. Korzenie mniszka zbiera się jesienią, a liście i kwiaty na początku kwitnienia.
Mniszek lekarski stosowany jest ciągle w medycynie ludowej – działa odtruwająco na organizm, pomaga w leczeniu chorób wątroby, nerek i dróg moczowych. Syropy z kwiatów podawane są dzieciom na kaszel, a nalewki są uznane za prozdrowotne.
Roślina ma duże zastosowanie w kuchni – liści mniszka używa się do sałatek i sosów, a kwiatów (i korzeni) używa się do robienia smacznych i zdrowych soków oraz win.
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: HOerwin56, dilan ranjith, Hans Braxmeier, あいむ 望月/Pixabay
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
