Mniszek lekarski – chwast czy skarb w ogrodzie?
Mniszek lekarski (łac. Taraxacum officinale) to roślina powszechnie spotykana na trawnikach, łąkach i przy drogach. Jego silny, mięsisty korzeń oraz żółte kwiaty sprawiają, że łatwo go rozpoznać. Choć jest uważany za chwast, ma on wiele wartościowych właściwości, zarówno w ogrodnictwie, jak i lecznictwie.
Roślina ta gromadzi w sobie cenne minerały, takie jak fosfor, potas, azot i żelazo, dzięki czemu stanowi idealny surowiec do produkcji naturalnego nawozu. Gnojówka z mniszka, podobnie jak inne gnojówki roślinne (np. z pokrzywy), ma wiele zastosowań, a jej przygotowanie jest proste i tanie.
Jak przygotować nawóz z mniszka lekarskiego?
Przygotowanie nawozu z mniszka jest niezwykle proste i wymaga jedynie kilku podstawowych składników oraz odrobiny cierpliwości, by uzyskać pełnowartościowy nawóz.
Krok po kroku:
- Zbiór mniszka: Najlepszy czas na zbiór mniszka to wiosna, gdy roślina jest w pełnym rozkwicie. Zbieraj zarówno kwiaty, liście, jak i korzenie.
- Przygotowanie wiadra: Do połowy wiadra wypełnij świeżymi, najlepiej rozdrobnionymi częściami mniszka. Użyj kwiatów, łodyg i liści, aby uzyskać bogatszy nawóz.
- Zalanie wodą: Zalej zebrany mniszek wodą – najlepiej deszczówką, ale może być też woda kranowa, która powinna odstawić się na kilka godzin. Woda powinna zakrywać rośliny o około 6 cm.
- Fermentacja: Przykryj wiadro i umieść je w zacienionym miejscu. Gnojówka powinna fermentować przez 2-4 tygodnie, a jej gotowość rozpoznasz po zaprzestaniu tworzenia się bąbelków na powierzchni.
- Odcedzanie: Gotowy płyn odcedź, a resztki roślin możesz dodać do kompostu, co dodatkowo przyspieszy proces rozkładu materii organicznej.
● Nie przegap: Warsaw Garden Expo 2025 – to tu 18-20 lutego spotkają się miłośnicy roślin i profesjonaliści
Jak stosować nawóz z mniszka lekarskiego?
Gnojówka z mniszka lekarskiego to wszechstronny nawóz, który można wykorzystać na różne sposoby, w zależności od potrzeb roślin i rodzaju upraw. Możesz zarówno podlewać nią rośliny, jak i stosować jako oprysk, w obu przypadkach osiągając doskonałe rezultaty.
Podlewanie nawozem z mniszka lekarskiego
Najczęściej gnojówkę z mniszka stosuje się do podlewania roślin. Rozcieńczoną w proporcji 1:10 (jedna część gnojówki na dziesięć części wody) wlewa się bezpośrednio wokół podstawy rośliny, dbając o to, by nawóz dotarł do korzeni. Taki sposób stosowania jest szczególnie korzystny dla roślin wymagających dużej ilości składników odżywczych, takich jak warzywa, krzewy owocowe czy rośliny ozdobne.
Podlewanie gnojówką wzmacnia system korzeniowy, poprawia strukturę gleby i przyspiesza wzrost roślin. Dodatkowo wzbogaca glebę w niezbędne minerały, które są łatwo przyswajane przez rośliny. Warto powtarzać podlewanie co 2-3 tygodnie, szczególnie w okresie intensywnego wzrostu roślin.
Opryskiwanie roślin nawozem z mniszka lekarskiego
Gnojówka z mniszka może być także stosowana jako oprysk dolistny. Stosuje się go w postaci rozcieńczonego roztworu (także 1:10), spryskując liście i łodygi roślin. Opryskiwanie gnojówką działa nie tylko jako nawożenie dolistne, ale także jako naturalny środek ochrony roślin przed szkodnikami, takimi jak mszyce, przędziorki czy miodówki.
Warto jednak pamiętać, aby nie opryskiwać warzyw, które są bliskie zbioru, oraz unikać stosowania oprysku w pełnym słońcu, gdyż może to spowodować poparzenia liści. Opryski najlepiej wykonywać wczesnym rankiem lub późnym popołudniem, aby rośliny mogły dobrze przyswoić składniki odżywcze.
Korzyści ze stosowania nawozu z mniszka lekarskiego
- Wzbogaca glebę w łatwo przyswajalne minerały.
- Wspiera kwitnienie i owocowanie roślin.
- Poprawia strukturę gleby, szczególnie po powodzi lub pożarze.
- Działa jako naturalny środek ochrony roślin, zapobiegając szkodnikom takim jak mszyce.
Zdjęcie tytułowe: natagolubnycha, elen31 / AdobeStock
Ochrona przed mrozem 
Choroby i szkodniki 
Nawozy 
Ziemia / podłoża 
Chwasty 
Środki ochrony roślin 
Ogród bez chemii 
Gryzonie 
Insekty domowe 
