Orlik pospolity (Aquilegia vulgaris) to roślina należąca do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Na stanowiskach naturalnych występuje w Afryce Północnej i Europie, w tym także w Polsce. Chętnie zasiedla tereny górskie. W naszym kraju orlik pospolity jest objęty częściową ochroną gatunkową. W ogrodach możemy znaleźć głównie jego wyselekcjonowane odmiany ozdobne.
Wygląd orlika pospolitego
Orlik pospolity to krótkowieczna, stosunkowo wysoka bylina, która może dorastać nawet do 100 cm wysokości (z kwiatami), najczęściej jednak jej wysokość nie przekracza 60 cm. Posiada wzniesiony, kępiasty pokrój (liście zebrane w rozety). Liście są karbowane, wydłużone, długoogonkowe, złożone, podwójnie trójdzielne i posiadają szarawy nalot.
Roślina kwitnie od maja do lipca. Charakterystyczne kwiaty orlików osadzone na długich ogonkach. Gatunek posiada kwiaty pojedyncze, przewieszające się, fioletowe. Posiadają płatki wewnętrzne i zewnętrzne okwiatu, w tym zewnętrzne mają wyjątkowy kształt hakowato zagiętej ostrogi skierowanej do góry. Owocem orlika jest mieszek.
Orlik pospolity to roślina lekko trująca.
Wymagania i uprawa orlika pospolitego
Orlik pospolity jest stosunkowo niewymagający łatwy w uprawie. Najlepiej rośnie i kwitnie na stanowiskach półcienistych ale może być sadzony również w słońcu (w miejscach cienistych orlik kwitnie lepiej niż na miejscach słonecznych). Roślina preferuje podłoża próchnicze, piaszczysto-próchnicze, wapienne, umiarkowanie wilgotne o średniej zasobności. To gatunek mrozoodporny nie wymagający żadnego okrywania.
Orlik rozmnażany jest przez podział i nasiona. Często wysiewa się samoistnie niespodziewanie wyrastając w różnych miejscach w ogrodzie.
Pielęgnacja orlika pospolitego
Roślina dobrze radzi sobie w trakcie krótkich okresów suszy ale jeśli okres ten się przedłuża należy ją podlewać. Orliki bardzo dobrze reagują na wiosenne nawożenie, szczególnie nawozami organicznymi jak i przeznaczonymi dla roślin kwitnących.
Szkodniki i choroby orlika pospolitego
Wśród szkodników i chorób, roślina może być atakowana przez choroby grzybowe.
Warto wiedzieć, że orlik to roślina, której bardzo nie lubią ślimaki! Czasem jest stosowana do odganiania ich.
Zastosowanie orlika pospolitego
Orlik pospolity dobrze pasuje do ogrodów urządzanych w stylu naturalistycznym oraz wiejskim. Najczęściej jest sadzony na rabatach i wśród drzew i krzewów. Po przekwitnięciu staje się nieatrakcyjny, więc najlepiej komponować go z innymi, ozdobnymi w innych okresach gatunkami roślin.
Roślina nadaje się również do wazonu jako kwiat cięty.
Orlik pospolity to roślina lecznicza wykorzystywana w homeopatii ale nie można jej samodzielnie przygotowywać i stosować jako domowego leku, gdyż spożycie może powodować odurzenie, biegunkę i problemy z oddychaniem.
Polecane odmiany orlika pospolitego
Orlik pospolity posiada bardzo dużą zmienność i ma wiele podgatunków, które uprawia się w ogrodach jako odmiany ozdobne orlika. Wśród nich znajdziemy rośliny o kwiatach podwójnych, pełnych jak i w kolorach białym, różowym czy ciemnofioletowym.
Zdjęcia: kazakovmaksim, TK_Office, JUAN CARLOS MUNOZ / AdobeStock, Roo72, H. Zell (wiki.cc)