Nawożenie roślin jest jednym z podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych w ogrodzie. Większość roślin uprawnych i ozdobnych nie poradzi sobie bez dodatkowego nawożenia. Zanim jednak przystąpimy do wiosennego nawożenia, musimy wybrać odpowiedni nawóz i zastosować go we właściwy sposób.
Wiosenne nawożenie: organiczne, czyli kompost!
Podstawą wiosennego nawożenia ogrodu powinien być dojrzały kompost. Ten dokonały nawóz organiczny nie tylko dostarczy roślinom szeregu cennych składników odżywczych, ale też wzbogaci glebę w materię organiczną, poprawi jej strukturę, wpłynie korzystnie na tworzenie się próchnicy i ułatwi rozwój pożytecznych mikroorganizmów.
Niestety, mimo wielu zalet, kompost nie dostarczy roślinom takiej ilości składników odżywczych, jakiej potrzebują, dlatego trzeba go uzupełnić nawozami mineralnymi. Dodatkowe nawożenie, można podzielić na dwa rodzaje: nawożenie przedwegetacyjne i nawożenie pogłówne.
Przed sezonem: wiosenne nawożenie przedwegetacyjne
Nawożenie przedwegetacyjne, czyli prowadzone przed siewem i sadzeniem roślin, pozwala dostarczyć roślinom startowy zestaw składników odżywczych, niezbędny na pierwszym etapie ich rozwoju.
- Do przedsiewnego nawożenia roślin azotem, najlepiej wykorzystać siarczan amonowy lub mocznik, które pozostają w podłożu dłużej, niż w przypadku użycia innych rodzajów nawozów.
- Siarczan amonowy zawiera azot, który nie wypłukuje się z gleby zbyt szybko i jest wolniej pobierany przez rośliny. Nawóz dobrze wpływa na rozwój systemu korzeniowego młodych roślin, podnosi ich odporność oraz ułatwia im pobieranie innych składników odżywczych (P, K).
- Mocznik zawiera natomiast azot łatwo rozpuszczalny w wodzie, który nie ulega szybkim stratom i jest pobierany przez rośliny równomiernie, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko ich przenawożenia. Mocznik podobnie jak siarczan poprawia odporność roślin, wspomaga ich ukorzenianie i ułatwia pobieranie z gleby innych składników odżywczych.
- Siarczan amonowy zawiera azot, który nie wypłukuje się z gleby zbyt szybko i jest wolniej pobierany przez rośliny. Nawóz dobrze wpływa na rozwój systemu korzeniowego młodych roślin, podnosi ich odporność oraz ułatwia im pobieranie innych składników odżywczych (P, K).
- Do wiosennego nawożenia roślin potasem, najlepiej nadaje się natomiast siarczan potasowy lub saletra potasowa, gdyż nawozy w formie soli, nie są odpowiednie dla roślin na wczesnym etapie rozwoju.
Dlaczego azot wymaga etapowego stosowania?
Przyczyną, dla której azot traktowany jest inaczej niż pozostałe pierwiastki i podaje się go etapami, jest jego podatność na wymywanie w głębsze warstwy podłoża. Tam staje się niedostępny dla roślin. Dlatego też aby zminimalizować jego straty, dzieli się go zwykle na dwie części i podaje w różnych terminach.
Dlaczego przed siewem stosujemy mniejsze dawki nawozów?
Nawożąc wiosną rośliny należy też pamiętać, że przedsiewnie stosuje się mniejsze dawki nawozów niż pogłównie, gdyż w pierwszym okresie rozwoju rośliny są delikatne i bardziej wrażliwe na duże stężenia nawozów.
Mieszanki nawozowe dla każdego – nawozy uniwersalne
Gdy nie mamy doświadczenia z nawozami jednoskładnikowymi lub nie możemy wykonać precyzyjnej analizy składu gleby, pozwalającej ocenić jej skład, powinniśmy skorzystać z łatwiejszych w użyciu, bezpieczniejszych i bardziej uniwersalnych mieszanek nawozowych. Zawierają one zbilansowany zestaw najważniejszych składników odżywczych i dostarczają roślinom wszystkiego tego, czego wiosną najbardziej potrzebują.
Wiele firm na rynku oferuje obecnie takie rozwiązanie nawozowe. Wśród nich możemy znaleść:
W sezonie: wiosenne nawożenie pogłówne
Kolejnym etapem wiosennego nawożenia jest nawożenie pogłówne, które polega na dostarczaniu roślinom składników pokarmowych przez cały okres wegetacji. Dawkę nawozu polecaną do stosowania dla danej grupy roślin, najlepiej podzielić na kilka części, zasilając rośliny 2-3 razy w sezonie, co kilka tygodni.
- Krzewom i drzewom powinniśmy dostarczyć więcej fosforu i potasu, (wpływają min. na drewnienie pędów).
- Byliny zasilamy nawozami dla roślin zielonych (z większa ilością azotu) lub dla roślin kwitnących (ze zwiększoną zawartością potasu i fosforu).
- Roślinom iglastym dostarczamy nawozy z magnezem, żelazem i z siarką (zapobiegają żółknięciu igieł i zakwaszają podłoże).
- Warzywa zasilamy nawozami o podwyższonej zawartości azotu (z wyjątkiem warzyw o krótkim okresie wegetacji oraz warzyw przeznaczonych do zimowego przechowywania).
Przy nawożeniu pogłównym, warto też skorzystać z gotowych mieszanek nawozowych, przeznaczonych dla konkretnej grupy roślin (np. do róż, do iglaków, do warzyw, do drzew i krzewów ozdobnych, do borówek, do żywopłotów, do trawnika, do pomidorów i papryki, nawóz ekologiczny do drzew i krzewów owocowych itp.). Wprawdzie są one zwykle droższe od nawozów uniwersalnych, ale zawierają dokładnie taki zestaw składników odżywczych, jakich dana roślina najbardziej potrzebuje.
Dokarmiając rośliny pogłównie, musimy też pamiętać, aby zakończyć nawożenie roślin zimujących w gruncie azotem (N) najdalej w lipcu, gdyż pierwiastek ten podawany później utrudni drewnienie pędów i nie pozwoli roślinom przygotować się do zimy.
Formy nawozów do roślin ogrodowych
Nawozy możemy kupić w postaci sypkiej, granulowanej lub płynnej.
Nawozy granulowane, sypkie
Zasilając rośliny nawozami sypkimi lub granulowanymi, po rozsypaniu na powierzchni gruntu, powinniśmy wymieszać je z wierzchnią warstwą gleby, inaczej zostaną zmyte przez deszcz lub ulegną utlenieniu. Rozsypując nawóz trzeba też bardzo uważać, aby nie posypać nim liści lub kwiatów, gdyż może to spowodować ich poparzenie.
Rozcieńczanie nawozu płynnego. |
Nawozy płynne
Nawozy płynne przed użyciem należy natomiast rozpuścić w wodzie, w stężeniu zalecanym przez producenta i podlewać nim rośliny za pomocą konewki, nie mocząc liści i kwiatów. Wyjątkiem są jedynie nawozy przeznaczone do zasilania dolistnego, które po dokładnym rozpuszczeniu w wodzie nanosi się za pomocą spryskiwacza na zielone części roślin.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcie tytułowe: singkham/Fotolia