Melisa lekarska (Melissa officinalis) nazywana czasem rojownikiem lekarskim lub kadzilnikiem, należy do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). To znana roślina uprawiana na całym świecie.
Roślina jest byliną i zależnie od warunków osiąga od 30 cm do 1 m wysokości. Łodygi są wzniesione, mocno rozgałęzione, czterokątne i drewniejące. Liście są owalne, lekko sercowate i jasnozielone oraz mają wyraźnie ale nie ostro ząbkowany brzeg. Cała roślina jest szaro owłosiona i ma ładny, cytrusowy zapach.
Melisa lekarska kwitnie latem, od czerwca do września. Jej kwiaty są drobne, wargowe, jasnożółte i zebrane w nibyokółki tworząc nibygrono w kątach górnych liści łodyg. Są miododajne.
Organem podziemnym jest mocne, rozgałęzione kłącze.
Wymagania i uprawa
Melisa lekarska najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych, ciepłych i osłoniętych przed wiatrami, choć radzi sobie również w półcieniu. Preferuje gleby żyzne, lekkie, wapniowe i wilgotne. Jest umiarkowanie mrozoodporna.
Aby bujnie rosła i obficie kwitła wymaga umiarkowanego podlewania. Bardzo dobrze reaguje na nawożenie (nawozy dla ziół lub organiczne). Od czasu do czasu warto ją lekko przyciąć.
Roślina rozmnażana jest przez wysiew (nasion nie należy przysypywać ziemią), podział 2-3 letnich osobników oraz przez sadzonki zielne. W uprawie doniczkowej potrzebuje głębokich pojemników (nawet do 20 cm głębokości).
Melisę lekarską uprawia się na zbiór liści i ziela. Przeprowadza się go w czerwcu i lipcu.
Zastosowanie
Roślinę można uprawiać zarówno w ogrodzie jak i w pojemnikach na słonecznych jak i lekko cienistych parapetach. Polecana jest do sadzenia w ogrodach, na rabatach z ziołami, również wśród roślin jednorocznych
Melisa lekarska jest stosowana w ziołolecznictwie. Ma działanie uspakajające (z czego jest najbardziej znana) ale również przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwbólowe, żółciopędne, rozkurczowe. Stosowana jest w naparach pomagających zasypiać jak i wspomagających trawienie.
Ciekawostki
Melisa nazywana jest czasem rojnikiem lub pszczelnikiem, a wzięło się od tego, że zapach jej roztartych liści wabi pszczoły (dawniej zielem nacierano ścianki nowych uli, by przyciągnąć do nich te pożyteczne owady). Nawet w mitologii greckiej możemy znaleźć nimfę Melisę, o której przypowieści zawsze mówią o pszczołach i miododajnych roślinach.
W starożytności melisę lekarską traktowano jako zioło magiczne, które miało za zadanie przywrócić radość i siłę.
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: Alexander Fox/Pixabay, Floradania.dk