UMIEJĘTNA KOMPOZYCJA
Jesienne nasadzenie w ogrodzie należy tworzyć bardzo rozważnie i warto zaplanować je wcześniej. Rośliny kwitnące późnym latem i jesienią najlepiej jest sadzić w niewielkich grupach pomiędzy tymi gatunkami, które swój czas świetności mają za sobą (kwitną wiosną i latem). Takie sezonowe planowanie gwarantuje sukces, gdyż rośliny dekoracyjne jesienią ożywią miejsca, w których znajdują się mało estetyczne już wtedy gatunki, odwracając od nich uwagę.
Nie warto jednak tworzyć ogrodów ze znaczną przewagą roślin jesieni, gdyż takie zestawienia będą świecić pustkami w miesiącach wiosennych i wczesnoletnich. Planując ogród ozdobny pamiętaj, aby w każdym miesiącu "działo się w nim coś ciekawego". Jeśli chcesz aby efekt kulminacyjny przypadał na koniec sezonu, wybierz rośliny dekoracyjne jesienią.
Rośliny ogrodowe końca sezonu
KWITNĄCE BYLINY I ROŚLINY CEBULOWE
Jest ich naprawę wiele, ale szczególnie warto wyróżnić kilka gatunków, które koniecznie muszą pojawić się w jesiennym ogrodzie. Jest wśród nich m.in. rozchodnik okazały (Sedum spectabile), którego zaschnięte, trwałe kwiatostany są ozdobą nawet zimą. Nieco zapomnianymi i kojarzonymi głównie z kwiatami na groby są chryzantemy (Dendranthema). Ich kolorowe odmiany różnej wielkości mogą być ozdobą rabat i pojemników na balkonach i tarasach.
W grupie jesiennych kwiatów znajdują się także tzw. "gwiazdy jesieni" czyli astry (Aster) i dalie (Dahlia), a także zimowity jesienne (Colchicum autumnale), czyli jedne z niewielu roślin cebulowych kwitnących jesienią. Łatwymi i długo kwitnącymi bylinami są też rudbekie (Rudbeckia), sadziec (Eupatorium) i jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea).
1 – rozplenica (Pennisetum), 2 – ostnica (Stipa), 3 – miskant (Miscanthus), 4 – imperata 'Red Baron', 5 –trzęślica (Molinia) |
TRAWY OZDOBNE
To świetni towarzysze dla późno kwitnących jesiennych gatunków. Wzbogacają zestawienie tworząc idealne tło dla kolorowych kwiatów, a niektóre gatunki zachwycają także przepięknymi jesiennymi przebarwieniami liści lub niezwykle interesującymi kwiatostanami, tworząc nastrojowe jesienne obrazy.
Jesienią pięknie prezentują się m.in. proso rózgowate (Panicum virgatum) - o miedzianym jesiennym przebarwieniu liści, trzcinnik (Calamagrostis), trzęślica (Molinia), miskant (Miscanthus), który ma ogromną mnogość odmian o ozdobnych kwiatostanach i jesiennych przebarwieniach liści oraz imperata cylindryczna (Imperata cylindrica) 'Red Baron' o jaskrawoczerwonych liściach.
PRZEBARWIAJĄCE SIĘ DRZEWA I KRZEWY
Jesień to przede wszystkim czas kolorowych liści na drzewach i krzewach. Większość gatunków przebarwia się na jesieni ale my wybraliśmy kilka najpiękniejszych. Są wśród nich gatunki o liściach przebarwiających się na kolor:
- czerwony – perukowiec podolski (Cotinus coggyria), trzmielina oskrzydlona (Euonymus alatus), kalina koralowa (Viburnum opulus), sumak octowiec (Rhus typhina), klon palmowy (Acer palmatum);
- żółty – miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba), grujecznik japoński (Cercidiphyllum japonicum), tulipanowiec amerykański (Liriodendron tulipifera).
Fot. iVerde, PublicDomainPictures, Jack Pearce/Flickr, vany, auntmasako, Hans Braxmeier/Pixabay
1 – klon palmowy (Acer palmatum), 2 – klon pospolity (Acer platanoides), 3 – trzmielina oskrzydlona (Euonymus alatus), 4 – tulipanowiec amerykański (Liriodendron tulipifera), 5 – miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba), 6 – perukowiec podolski (Cotinus coggygria), 7 – sumak octowiec (Rhus typhina), 8 – bergenia sercolistna (Bergenia cordifolia), 9 – funkia (Hosta) |
INNE PRZEBARWIAJĄCE SIĘ ROŚLINY
Jesienne przebarwienie liści to nie tylko domena drzew i krzewów. Na rabacie bylinowej możemy spotkać także gatunki, których liście przed zimą będą zmieniać barwę. Przebarwienie będzie tym intensywniejsze, im więcej światła dotrze do roślin.
Pięknie na jesień przebarwia się np. wilczomlecz himalajski (Euphorbia griffithii), którego liście zyskują pomarańczowo-czerwoną intensywną barwę. Na czerwono przebarwiają się również liście bergenii sercolistnej (Bergenia cordifolia) oraz bodziszka krwistego (Geranium sanguineum), a piękną, złociście żółtą i intensywną plamą kolorystyczną, rozjaśniającą ciemne zakątki ogrodu, będą niewątpliwie zasychające rozety liści funkii (Hosta).
Fot. Alicja/Pixabay, iVerde
Na szczególną uwagę zasługuje przebarwiające się jesienią pnącze ogrodowe – winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia) |
ROŚLINY WRZOSOWATE
Są wśród nich pięknie kwitnące wrzosy (Calluna), jesienne wrzośce (Erica) a także pierisy (Pieris) i kiścienie (Leucothoe) o efektownych jesiennych wybarwieniach liści.
1 – wrzos (Calluna), 2 – wrzosy i wrzosiec (Erica), 3 – pieris (Pieris), 4 – kiścień (Leucothoe), 5 – ostrokrzew (Ilex). |
OZDOBNE OWOCE
Często utrzymują się nawet zimą i stanowią pokarm dla ptaków. Są to m.in. głogi (Crataegus), berberysy (Berberis), śnieguliczka biała (Symphoricarpos albus), irga (Cotoneaster), ognik szkarłatny (Pyracantha coccinea), ostrokrzew (Ilex), czarny bez (Sambucus nigra), rokitnik zwyczajny (Hippophaë rhamnoides), róża pomarszczona (Rosa rugosa) i dzika (Rosa canina) oraz pigwowiec (Chaenomeles).
Do tej grupy należy także rajska jabłoń (Malus), która występuje w wielu dekoracyjnych odmianach, różniących się m.in. barwą małych pozostających aż do późnej jesieni jabłuszek, które są nie tylko efektowną ozdobą jesiennego ogrodu, lecz także nadają się na słodkie przetwory. Są to odmiany 'Ola', 'Kelsey', 'Royal Beauty' i 'Golden Hornet'.
Tekst: Patrycja Lipiec, zdjęcie tytułowe: Max Vakhtbovych / Pexels oraz kolaż: iVerde; Anemone123, FotoRieth, Alexas_Fotos, Alicja/Pixabay