Perukowiec podolski (Cotinus coggygria) to okazały krzew zaliczany do rodziny nanerczowatych (Anacardiaceae). Roślina pochodzi z południowej Europy i południowo-zachodniej Azji, gdzie jest nie tylko uprawiana w ogrodach, ale też spotykana w naturze.
Perukowiec dorasta do ok. 3-4 m. wys. i jest rozłożystym, często wielopniowym krzewem o zaokrąglonym pokroju i licznych, rozgałęzionych, nagich pędach, pokrytych dużymi, jajowatymi liśćmi, osadzonymi na długich, sztywnych ogonkach. U gatunku liście są zielone i pokryte sinoniebieskim, matowym kutnerem, ale u odmian mogą być też czerwone, żółtozielone lub bordowe. Jesienią zwykle przebarwiają się na kolor żółtopomarańczowy.
Oprócz liści ozdobą rośliny są też wiechowate kwiatostany, złożone z licznych, drobnych, żółtych kwiatów. Perukowiec kwitnie wiosną (V-VI). Latem kwiaty przekształcają w puszyste, ażurowe, owocostany, kojarzące się z peruką (stąd nazwa rodzajowa). W zależności od odmiany, owocostany mogą mieć różne kolory (różowy, żółtobrązowy, czerwony), a ponieważ na pędach pojawiają się bardzo licznie, pokryty nimi krzew wygląda jak kolorowa mgła lub obłok.
Wymagania i uprawa
Perukowiec podolski do prawidłowego rozwoju potrzebuje słonecznego, ciepłego i osłoniętego od wiatru stanowiska oraz niezbyt żyznej, przepuszczalnej, najlepiej wapiennej gleby. Toleruje przejściową suszę, ale nie znosi zalania i mokrego podłoża. Tworzy rozbudowany system korzeniowy, dlatego w starszym wieku źle znosi przesadzanie.
Krzew nie wymaga cięcia, ale kiedy stanie się zbyt duży, można skorygować jego pokrój, skracając pędy. Ponieważ jednak różne źródła podają różne informacje na temat tolerancji krzewu na przycinanie, zabieg lepiej przeprowadzić tylko w ostateczności.
Z racji pochodzenia, perukowiec posiada umiarkowaną mrozoodporność (do ok.-21/-23°C). W cieplejszych rejonach kraju znosi zimę całkiem dobrze, ale na terenach chłodniejszych młode egzemplarze warto chronić przed mrozem np. włókniną.
Krzew najlepiej rozmnażać przez wysiew nasion (zaraz po zbiorze) lub odkłady poziome.
Zastosowanie
Perukowiec to krzew wyjątkowo piękny, ale też dość duży, dlatego polecany jest do uprawy głównie w większych ogrodach. Doskonale sprawdza się jako element kompozycji z innymi krzewami ozdobnymi, ale pięknie prezentuje się też jako soliter na trawniku lub na tle ściany domu.
Wybrane odmiany
- 'Royal Purple' – liście ciemnobordowe, owocostany ciemnoróżowe
- 'Dusky Maiden' – bardzo gęsty i dość niski pokrój, liście purpurowoczerwone, owocostany ciemnoróżowe
- 'Smokey Joe' – kompaktowy (ok. 2,5 m), liście jasnozielone, owocostany bardzo liczne, gęste, różowe
- Golden Spirit 'Ancot' – liście żółtozielone, owocostany jasnoróżowe
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iVerde, Ilona Ilyés/Pixabay