Rośliny wieloletnie do donic na zewnątrz – jakie gatunki posadzić w donicach na tarasie czy balkonie?

Zalety uprawy roślin wieloletnich w donicach

Urządzając przestrzeń na balkonie lub tarasie bardzo ważny jest dobór efektownych roślin i odpowiednich pojemników. Jeśli szukasz pomysłu na lata i chcesz oszczędzić na wydatkach na rośliny, postaw na gatunki wieloletnie. Sadzisz raz, a cieszą oko przez kolejne sezony. Sposobem na sukces w takiej uprawie jest odpowiedni dobór gatunków i znalezienie dla roślin wystarczająco dużych pojemników, aby zapewnić im dużą ilość podłoża i umożliwić przezimowanie na zewnątrz.

Decydując się na uprawę roślin wieloletnich w pojemnikach kup mrozoodporne donice betonowe, drewniane lub ceramiczne – możliwie jak największe.

Dobierz pojemniki do wystroju miejsca, w którym będą stały – muszą pasować nie tylko do koloru elewacji i stylu domu, ale też do nawierzchni, a także mebli ogrodowych. Kupuj tylko mrozoodporne pojemniki. Donice dla roślin wieloletnich muszą być duże i koniecznie mieć otwory odpływowe w dnie. Podstawki pod donicami pozwalają na efektywniejsze podlewanie roślin, które wymagają dużej ilości wody.

Jakie gatunki roślin wybierać, przy obsadzaniu donic na zewnątrz? Z uwagi na mniejsze wymagania zwykle nasadzenia w donicach tworzy się z bylin – można z nich tworzyć zarówno całe kompozycje lub wykorzystywać jako uzupełnienie i dosadzać obok krzewów lub niewielkich drzew. Decydując się na drzewa należy wybierać odmiany karłowe, szczepione na pniu lub wolno rosnące (i liczyć się z tym, że niektóre egzemplarze po kilku latach uprawy powinny jednak trafić do gruntu).

Dobrym wyborem do donic na zewnątrz są miniaturowe krzewy iglaste i liściaste, a także osiągające niewielkie rozmiary krzewinki. 

Drzewa, krzewy i krzewinki

W dużych i głębokich donicach warto sadzić niewielkie drzewa – dodają wysokości kompozycjom, pozwalają osłonić taras lub balkon przed palącym letnim słońcem, a nieraz przydają się do zakrycia części przy domu, która tego wymaga.

Jeśli nie masz ogrodu, lecz wyłącznie taras lub balkon, posadzenie choć jednego drzewa w pojemniku sprawi, że stworzysz zaciszny zakątek, nieco przypominający wnętrze ogrodowe. U stóp drzewa, np. o formowanej, bardzo ograniczonej koronie, możesz posadzić inne, niskie rośliny i powstanie miniaturowa rabata.

Fot. Flower Counci, iVerde, Courtesy of Proven Winners - www.provenwinners.com

1 – wiśnia (Prunus) – formowana, 2 – cyprysik Lawsona (Chamaecyparis lawsoniana) 'Pinpoint® Blue', 3 – perukowiec (Cotinus) WINECRAFT BLACK, 4 – oliwka europejska

Promocje

0

Active Komposter - przyspiesza kompostowanie – 4 kg | Target

1

Emulpar 940 EC tuja i iglaki – 250 ml | Target

2

Maść Ogrodnicza, do ochrony roślin po cięciu – 350 g

3

Mospilan 20 SP – Środek zwalczający mszyce, szkodniki owoców i warzyw – 10 g | Target

Ciekawym i modnym rozwiązaniem jest uprawa niewielkiego drzewa owocowego w donicy, które wczesną wiosną będzie cieszyć kwiatami, a latem stworzy trochę cienia. Może to być wiśnia kolumnowa lub karłowa, albo regularnie formowana, żeby nie wymknęła się spod kontroli.

Jeśli jednak stawiasz na klimat śródziemnomorski i nieco egzotyki w pobliżu domu, postaw na tarasie duży okaz oliwki europejskiej. W naszych warunkach klimatycznych od wiosny do jesieni doskonale sobie poradzi na zewnątrz. Co prawda na zimę będzie trzeba oliwkę wnieść do wnętrza, ale za to w upalne lato nie będzie obawy o to, że będzie cierpieć w wyniku suszy lub gorąca – to gatunek doskonale przystosowany do wysokich temperatur.

Z uwagi na trwałe ulistnienie często do donic wybiera się zimozielone gatunki krzewów i wykorzystuje do ozdoby wejścia do domu lub jako całoroczną dekorację balkonu lub tarasu.

W półcieniu lub cieniu sprawdzi się ostrokrzew (strzyżony może pełnić rolę świątecznej, zewnętrznej choinki) lub ognik szkarłatny, który od jesieni będzie przykuwał uwagę kolorowymi owocami. W donicach doskonale radzą sobie też bukszpany, którym można nadawać różne ciekawe formy oraz nieduże odmiany pierisów, które często wyróżniają się barwnymi liśćmi.

Do mniejszych pojemników można sadzić jałowce, które świetnie radzą sobie w pełnym słońcu oraz zimozielone golterie rozesłane, które wolą miejsca półcieniste i ładnie się prezentuję przede wszystkim jesienią i zimą.

Fot. Floradania, iVerde, Courtesy of Proven Winners - www.provenwinners.com

1 – Pyracomeles Berry Box® (krzyżówka ognika szkarłatnego z krzewem Osteomeles), 2 – ostrokrzew Meservy 'Castle Wall®', 3 – świerk biały 'Alberta Globe', 4 – jałowiec łuskowaty 'Blue Star', 5 – lawenda wąskolistna, 6 – bukszpan wiecznie zielony, 7 – pieris, 8 – golteria rozesłana

Rośliną zimozieloną i równocześnie efektownie kwitnącą jest kochana przez wielu ogrodników lawenda. To podstawowy gatunek do tworzenia kompozycji w stylu śródziemnomorskim – warto tylko zadbać o porządne osłonięcie pojemnika na okres zimowy.

Amatorzy roślin kwitnących o sezonowym ulistnieniu też znajdą wiele ciekawych gatunków krzewów, które doskonale znoszą uprawę w pojemnikach. Podobnie jak przy gatunkach zimozielonych, do donic trzeba wybierać odmiany miniaturowe.

Róże rabatowe osiągające niewielkie rozmiary i róże szczepione na pniu mogą stworzyć na tarasie lub balkonie romantyczny nastrój. Poza wielkością rośliny, przy wyborze odmiany róży warto zwrócić uwagę na to, czy powtarza kwitnienie (wiele róż kwitnie od czerwca do później jesieni i na tych warto się skupić).

Kolejną polecaną grupą do donic są bardzo popularne hortensje. Nisko rosnące odmiany hortensji bukietowej, takie jak hortensja bukietowa 'Bobo' o śnieżnobiałych kwiatach to świetne rozwiązanie. W ciepłych regionach Polski można próbować uprawy pojemnikowej kolorowych odmian hortensji ogrodowej, choć zimowanie tego gatunku w pojemnikach może być problematyczne. 

Fot. Floradania, Courtesy of Proven Winners - www.provenwinners.com

1, 2 – róże rabatowe, 3 – żylistek (Deutzia) YUKI SNOWFLAKE, 4 – hortensja bukietowa 'Bobo', 5 –  bez lilak 'Bloomerang® Purple', 6 – hortensja ogrodowa, 7 – krzewuszka 'My Monet®', 8 –  berberys 'Sunjoy® Citrus'

Mniej oczywistym, ale ciekawym wyborem do donic są żylistki (np. karłowa odmiana YUKI SNOWFLAKE), ozdobne z liści i mało wymagające berberysy, jak dorastający zaledwie do 90 cm berberys Thunberga 'Sunjoy® Citrus', który wyróżnia się jasno żółtymi liśćmi.

Właściciele tarasów mogą też uprawiać pięknie pachnące wiosną lilaki – do niskich należą m.in. lilak Meyera czy osiągający ok. 1,5 m wysokości lilak 'Bloomerang Purple'. W pojemnikach dobrze prezentują się również krzewuszki; aby cieszyć się zarówno ciekawym ulistnieniem, jak i kwiatami warto wybrać odmianę 'My Monet'.

Pnącza

W pojemnikach przy ścianach budynków, przy pergolach i ściankach oddzielających sąsiednie tarasy warto sadzić pnącza. Z doborem gatunków i odmian trzeba uważać, bo wiele pnączy tworzy długie pędy i bardzo silnie się rozrasta.

Do uprawy w donicach najlepiej wybierać takie pnącza, które osiągają około 4-5 metrów długości. Jest spory wybór, zarówno na stanowiska słoneczne, jak i półcieniste czy cieniste, zarówno wśród pnączy kwitnących, jak i ozdobnych z liści.

Dobrym wyborem będę powojniki – widoczna poniżej odmiana 'Sweet Summer Love' tworzy chmurę fioletowych kwiatów, ale w tej grupie osiągających kilka metrów długości powojników znajdzie się wiele propozycji dla amatorów kwiatów białych, różowych czy ciemnoniebieskich. Przy sadzeniu powojników na tarasach trzeba pamiętać nie tylko o osłonięciu pojemnika na zimę, ale też o tym, by roślina miała "nogi w cieniu, a głowę w słońcu". 

Fot. Courtesy of Proven Winners - www.provenwinners.com, iVerde

1 – powojnik 'Sweet Summer Love', 2 – winorośl i melisa

Ciekawy nastrój na mocno nasłonecznionym tarasie można stworzyć z winorośli. Jednak przy jej uprawie trzeba mieć na uwadze, że jest to silnie rosnące pnącze wymagające corocznego przycinania, nawet kilkukrotnego w sezonie. Jest jednak tego warte, gdyż w ciepłym, słonecznym miejscu roślina będzie nas cieszyć szlachetnie wyglądającymi liśćmi i smacznymi owocami. Winorośl doskonale prezentuje się w terakotowych lub ceramicznych donicach i nadaje przestrzeni śródziemnomorski charakter.

Byliny ozdobne

To największa grupa roślin wieloletnich, które można uprawiać w donicach na zewnątrz. Pokazujemy jedynie część gatunków, ponieważ dużo więcej bylin można sadzić na balkonach i tarasach.

Kompozycje można robić z samych bylin lub je uzupełniać ulubionymi gatunkami sezonowymi czy innymi roślinami wieloletnimi, takimi jak niewysokie krzewy. 

Donice na balkonach i tarasach mogą rozkwitać już od wczesnej wiosny, na przykład dzięki barwnym roślinom cebulowym, takim jak kosaćce żyłkowane czy hiacynty. Płytkie pojemniki w słonecznych miejscach to świetne naczynia do uprawy gatunków, które zwykle uprawia się na skalniakach – np. smagliczka nadmorska czy skalnica Arendsa.

Fot. Floradania

1 – smagliczka nadmorska, 2 – hiacynty i kosaćce żyłkowane, 3 – krwawnik i turzyca, 4 – paproć nerecznica mocna, 5 – zawilec japoński, 6 – turzyca włosista, 7 – dąbrówka rozłogowa 'Atropurpurea', 8 – tawułka Arendsa

Na słonecznych tarasach w pojemnikach na zewnątrz można sadzić takie byliny jak np. krwawniki, zawilce japoński kwitnące w drugiej połowie lata czy ozdobne z liści żurawki.

Trawy ozdobne i turzyce prezentuje się w donicach wyjątkowo ładnie zarówno samodzielnie, jak w połączeniu z innymi roślinami – tu wymienić można m.in. delikatnie wyglądającą turzycę włosistą (Carex comans) i zimozieloną turzycę Morrowa.

Fot. iVerde

Funkie to królowe zacienionych tarasów – nadają się zarówno do sadzenia pojedynczo, jak i do podsadzania drzew i niewielkich krzewów

Natomiast na zacienionych stanowiskach w pojemnikach warto uprawiać paprocie, np. nerecznice oraz różnorodne funkie, które dają bardzo wiele możliwości kompozycyjnych, ze względu na rozmaitość odmian o małych, dużych, wąskich i szerokich liściach.

Zimozielone liście oraz kwiaty rozwijające się w okresie od jesieni do wiosny to cechy, które najbardziej lubimy u ciemierników. Także ta grupa roślin powinna znaleźć się na liście gatunków wieloletnich, które można sadzić w donicach.

Fot. Floradania

1 – żurawka, 2 – dzwonek Poszarskiego, 3 – rozchodniki, 4 – rojniki i żagwin, 5 – skalnica Arendsa, 6 – tawułka Arendsa i lawenda

Fot. Floradania

1 – szałwia, 2 – melisa, 3 – mięta, 4 – lebiodka oregano, 5 – tymianek, 6 – pietruszka, 7 – różne zioła wraz ze szczypiorkiem

Zioła

Większość ziół ma małe wymagania w stosunku do podłoża i kocha słońce. Aby mieć je zawsze pod ręką, dobrze jest posadzić kilka różnych gatunków blisko domu, w ciepłym miejscu, np. w donicy na tarasie.

Do wieloletnich gatunków, które z powodzeniem można uprawiać na zewnątrz przez wiele sezonów należy lebiodka oregano, tymianek, szałwia czy melisa. W cienistym miejscu, np. pod osłoną pergoli można ustawić donicę z miętą i cieszyć się świeżością jej liści przez cały sezon. Do bardzo łatwych w uprawie i odpornych na niskie temperatury ziół należy powszechnie używana pietruszka oraz szczypiorek. Jeśli dysponujemy tylko donicami na tarasie, można je w nich sadzić.

Sukulenty

Bardzo łatwymi w uprawie i mało wymagającymi roślinami są rojniki oraz rozchodniki. W pojemnikach można z nich tworzyć miniaturowe wieloletnie ogródki, mieszając ze sobą odmiany lub dodając je do kwitnących bylin skalnych, takich jak np. żagwin czy skalnica.

Fot. iVerde, Floradania

Z donic z roślinami wieloletnimi można stworzyć różnorodne kompozycje i ustawiać je nie tylko przy tarasie, ale też na schodkach czy murkach

Jak sadzić wieloletnie w pojemnikach? 

Sadząc rośliny wieloletnie w pojemnikach zapewnij im podłoże odpowiednie do ich wymagań oraz zadbaj o dobry drenaż. Obfite deszcze lub zalegający zimą śnieg mogą stać się przyczyną gnicia korzeni. Pamiętaj też, że jeśli rośliny mają być narażone na susze, utracie wilgoci zapobiegniesz ściółkując podłoże (np. korą lub żwirem).

Wybieraj duże pojemniki i staraj się je skomponować razem. Jeśli szukasz inspiracji na kompozycje, zajrzyj do poniższej galerii.

Rośliny wieloletnie do donic na zewnątrz – jakie gatunki posadzić w donicach na tarasie czy balkonie?

Zobacz galerię (10 zdjęć)

10 zdjęć

Zobacz galerię

Zdjęcia tytułowe: Floradania, Proven Winners, iVerde, Flower Council