Jak uprawiać zioła na balkonie przez wiele lat?
Na szczęście większość znanych i lubianych ziół doskonale nadaje się do uprawy na balkonie. Najczęściej sadzone zioła to rośliny jednoroczne, takie jak: bazylia, cząber, koper, kolendra, majeranek (to bylina, ale nie jest w pełni mrozoodporny), pietruszka czy trybula. Z wieloletnich ziół dobrze wybrać: estragon, lawendę, szałwie, tymianek, lubczyk, mięte i rozmaryn. Nie zapomnijmy też o wszelkich cebulkach i czosnkach!
Wybierz odpowiednie doniczki dla ziół
Doniczki do uprawy ziół na balkonie powinny być masywne i ciężkie – ustawiamy je na podłodze tak, aby nawet podczas silnego podmuchu wiatru nie spadły. Poleca się też wybierać duże drewniane donice (skrzynie), gdyż można w nich posadzić wiele roślin – ułatwia to znacznie późniejszą pielęgnację.
Zioła można także uprawiać w mniejszych doniczkach, najlepiej glinianych (bo ziemia w nich nie przesycha tak szybko jak w plastikowych). Bardzo popularne na balkonach są też wszelakie podwieszane donice i specjalne, ścienne doniczki często mocowane na ozdobnych kratkach. Zarówno jedne jak i drugie świetnie nadadzą się na zioła na naszym balkonie (szczególnie gdy jest mały).
Taka gliniana "wielodoniczka" ma śródziemnomorski charakter. To dobre rozwiązanie dla osób, które cenią oryginalne rozwiązania oraz dla tych, które nie mają wiele miejsca aby postawić kilka doniczek lub skrzyni. Takie rozwiązanie ma tez swoje wady, gdyż podlewanie roślin jest utrudnione. |
Kratka na narzędzia przerobiona na sprytną instalację dla doniczek na balkonie. Dla ziół możemy oczywiście wykorzystać doniczki, w których w ubiegłym sezonie uprawialiśmy kwiaty balkonowe. Więcej o rodzajach doniczek oraz ich wadach i zaletach dowiesz się z artykułu: Doniczki i skrzynki do kwiatów balkonowych |
Zadbaj o odpowiednią ziemię dla ziół
Po wyborze doniczek przychodzi czas na kupienie odpowiedniego podłoża do uprawy ziół. Najlepiej zastosować podłoże ogrodnicze do uprawy warzyw, uniwersalną ziemię ogrodową lub podłoże do roślin doniczkowych.
Ziemia ta powinna być świeża, próchniczna i żyzna, a przede wszystkim przepuszczalna (wyjątki stanowią zioła byliny z suchych rejonów śródziemnomorskich). Dodatkowo na dnie doniczek usypujemy kilkucentymetrową warstwę keramzytu, która będzie stanowić drenaż. Doniczki powinny mieć duże otwory w dnie (woda nigdy nie powinna stać w doniczkach!).
Sadzenie ziół na balkonie | Zrób to dobrze!
Najprostszą i najszybszą metodą pozyskania roślin jest kupienie "gotowych" ziół w doniczkach. Najlepiej kupić je w centrum ogrodniczym, a nie w supermarkecie, gdyż te rośliny nie przetrwają długo na balkonie. Zioła z centrum ogrodniczego (zwykle) są znacznie bardziej wytrzymałe i przystosowane do uprawy na zewnątrz. Zioła w doniczkach wynosimy na balkon po 15 maja, kiedy jest już znacznie mniejsze ryzyko wiosennych przymrozków, które dla niezahartowanych roślin mogłyby być groźne.
Jeśli mamy na to czas i warunki możemy przygotować rozsadę ziół w domu, przygotowuje się ją tak samo jak rozsadę warzyw. Rosadę ziół zakładamy już od marca, po 2-3 tygodniach od skiełkowania nasion, młode siewki przesadzamy do doniczek. Przez kolejne miesiące rosną w domu, aby po 15 maja zagościć na naszym balkonie.
Zioła w ogrodzie mają dużo miejsca do wzrostu, niestety w doniczkach mają bardzo ograniczoną przestrzeń, dlatego bardzo ważne jest aby roślin nie posadzić zbyt gęsto. Warto przyjąć zasadę, że pomiędzy roślinami zostawiamy 30 cm.
Ziołom silnie rosnącym (mięta, oregano, szałwia) należy zapewnić dużo miejsca, a gdy nadmiernie się rozrosną – część z nich usunąć. Nie należy sadzić ich w pobliżu roślin delikatnych, słabo rosnących (bazylia, majeranek, rozmaryn), które mogłyby zostać zagłuszone. Zioła jednoroczne dobrze jest posadzić razem – ułatwi to późniejszą pielęgnację. Zioła wieloletnie warto posadzić w donicy odpornej na zimno.
Jeśli jesteś posiadaczem dużego balkonu lub tarasu z pewnością znajdziesz na nim miejsce do uprawy ziół. W dużej skrzyni możesz stworzyć "prawdziwy" ogródek ziołowy. Pamiętaj jednak, że duża skrzynia wypełniona ziemią może być bardzo ciężka. Ponadto po ulewnych deszczach może "wylewać się" z niej błoto, które nie ucieszy sąsiada z niższego piętra. Uprawa ziół w mniejszych doniczkach daje nam możliwość przeniesienia pojemników na czas burzy. Niestety ziemia w doniczkach bardzo szybko przesycha w palącym słońcu, zwłaszcza gdy mamy balkon o wystawie południowej. |
Uprawa ziół na balkonie: krok po kroku
• Stanowisko
Większość ziół najlepiej rośnie w pełnym słońcu lub lekkim półcieniu, dlatego też ogródek ziołowy na balkonie powinien wychodzić na stronę południową, południowo-wschodnią lub południowo-zachodnią. W cieniu zioła będą gorzej rosły, będą się wyciągać do słońca i gorzej kwitnąć, a co na najważniejsze będą mniej aromatyczne.
• Podlewanie
Słońce powoduje szybkie przesychanie ziemi w doniczkach, dlatego niezbędne jest regularne podlewanie. Zwłaszcza na balkonach południowych zioła w doniczkach mogą szybko więdnąć.
Większość ziół ogrodowych jest tolerancyjnych na okresowe niedobory wody w glebie, jednak te rosnące w doniczkach są znacznie bardziej wrażliwe na przesuszenie, a także na przelanie, dlatego tez doniczki powinny mieć na spodzie duże otwory, przez które nadmiar wody będzie mógł swobodnie odpływać.
• Nawożenie
Zioła w doniczkach nie potrzebują nawożenia (pod warunkiem, że rosną w żyznej ziemi). Zioła wieloletnie można podlewać naturalnym nawozem Biohumus. Poza cenną substancją organiczną wprowadzi do podłoża pożyteczne mikroorganizmy glebowe. Roślinom jednorocznym wystarczą składniki pokarmowe zawarte w ziemi ogrodowej.
• Przycinanie
Zioła trzeba regularnie przycinać aby zbytnio się nie rozrosły. Cięcie jest konieczne aby rośliny dobrze się krzewiły. Przyspiesza także wzrost nowych liści i zapobiega zawiązywaniu się nasion.
Rośliny przycinamy tylko w słoneczne dni, przed południem. Najbardziej aromatyczne są, gdy zaczynają zawiązywać kwiaty. Ścinamy je nożyczkami lub ostrym nożem i opłukujemy w zimnej wodzie.
• Zimowanie
Zioła wieloletnie będą zimować na balkonie więc będzie trzeba je zabezpieczyć przed mrozem. W tym celu doniczkę ocieplamy styropianem, postawę pędów ziół obsypujemy kopczykiem z kory, a całość owijamy szczelnie białą agrowłókniną.
Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcie tytułowe: Pauline Moir/Pictures