Kmin rzymski (Cuminum cyminum), nazywany też kminem egipskim lub kuminem to roślina jednoroczna z rodziny selerowatych (Apiaceae). Gatunek pochodzi prawdopodobnie z obszaru Morza Śródziemnego, jednak obecnie nie jest spotykany w naturze, a wyłącznie w uprawie.
Kmin rzymski może dorastać do ok. 50 cm wys. Tworzy cienkie, obłe, wzniesione, mocno rozgałęzione pędy. Z rozgałęzień na pędach wyrastają pojedynczo duże, ale bardzo cienkie, pierzaste, zielone, złożone z nitkowatych odcinków liście.
Roślina zakwita latem (VI-VII), wydając drobne, promieniste, pięciokrotne, czerwonawe lub białe kwiaty, zebrane na szczytach pędów w dość duże, baldachowate kwiatostany. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owocostany, zawierające dość duże, smukłe, wydłużone, prążkowane, złocistobrązowe, podwójne rozłupiny, rozdzielające się na dwie rozłupki.
Kmin rzymski bywa czasem mylony z popularną przyprawą czyli kminkiem zwyczajnym, ale chociaż obie rośliny należą do tej samej rodziny botanicznej i mają zbliżone nazwy, bardzo się od siebie różnią, zarówno wyglądem (posiadają inny pokrój i inaczej zbudowane liście) jak i nasionami (kmin ma większe, proste, smuklejsze i jaśniejsze nasiona, kminek mnisze, ciemniejsze i lekko, łukowato wygięte) oraz wymaganiami. Nasiona obu roślin wykorzystywane są też jako przyprawy, ale znacznie różnią się od siebie smakiem (kumin ma ostry, cierpki, orientalny smak, kmin natomiast posiada intensywny, przyjemny aromat i ziołowy smak).
Wymagania i uprawa
Ze względu na bardzo wysokie wymagania cieplne (w okresie wegetacyjnym optymalne temp. to ok. 25-30 °C), kmin rzymski jest rośliną dość trudną w uprawie. W gruncie udaje się głównie wtedy, gdy lato jest długie i ciepłe, dlatego w naszym klimacie najlepiej uprawiać go pod osłonami. Oczekuje słonecznego, ciepłego stanowiska i żyznej, umiarkowanie wilgotnej, przepuszczalnej gleby.
Dobrze znosi suszę, ale jest wrażliwy na chłody, dlatego w naszym klimacie uprawia się go z rozsady wysadzanej na miejsce stałe po minięciu wiosennych przymrozków (po 15.V).
Rośliny rozmnaża się przez wysiew nasion.
Zastosowanie
Kmin rzymski ma całkiem ładny, ażurowy, zwiewny, delikatny pokrój i ładnie prezentowałby się w ogrodzie jako roślina ozdobna, ale zwykle uprawia się go niemal wyłącznie na nasiona, które są cenioną przyprawą w kuchni wschodniej.
Jest bardzo ważną rośliną przyprawową, która w świeżej formie wchodzi w skład licznych mieszanek do potraw (np. curry, Zioła tajskie, Garam masala), ale po wysuszeniu i zmieleniu jest stosowana jako klasyczna przyprawa min. do potraw z ryżu i serów, gulaszy oraz grillowanego mięsa.
Kmin zaliczany jest też do ziół. Wykazuje działanie przeciwzapalne, napotne i moczopędne. Wspomaga też wydzielanie soku żołądkowego, dzięki czemu poprawia trawienie i zapobiega wzdęciom. W wielu przekazach ludowych podkreślane jest też, że systematyczne picie naparów i wywarów z nasion kminu oczyszcza organizm. Można też znaleźć wzmianki o tym, że zmniejsza intensywność zapachu potu.
Ciekawostki
Kmin rzymski uważany jest też za roślinę biblijną.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Herbolario Allium/CC BY 2.0/Flickr, Tamara Gak Iwo/Unsplash
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
