Rady na problemy roślin doniczkowych | Jak leczyć? Jak zapobiegać?

Sprawdź preparaty do pielęgnacji domowych roślin doniczkowych!

Jakie są najczęstsze problemy z roślinami doniczkowymi?

Problemy w uprawie roślin doniczkowych występują nie tylko u okazów zaniedbanych, ale także u tych, o które pieczołowicie dbamy. Często pojawiają się wczesną wiosną po newralgicznym okresie zimowym, gdy roślinom doskwiera niedobór światła, nadmiernie ciepłe temperatury (brak okresu spoczynku), zbyt suche powietrze, bliskość grzejnika, a także przemrożenie (przy wietrzeniu pomieszczenia w czasie mrozów). Czasem powodem jest także nadgorliwość w pielęgnacji. Co występuje najczęściej? Oto 6 najczęstszych problemów w uprawie roślin doniczkowych i rady, jak je rozwiązać!

Przelanie rośliny

Obserwując zapytania na forach ogrodniczych można dojść do wniosku, że jednym z najczęstszych problemów jest przelewanie rośliny. Wiele gatunków, np. draceny czy fikusy bardzo szybko reaguje na nadmiar wody. Dochodzi wtedy do żółknięcia (a czasem także opadania) blaszek liściowych. Ustawiczne przelewanie prowadzi zaś do pogorszenia jakości podłoża (wydziela brzydki zapach), zgnilizn, licznych chorób grzybowych i śmierci roślin.

Rady na problemy

Jak zapobiegać problemom?

• Zawsze używaj donic z otworami na dnie. Jeśli ich brakuje wykonaj je za pomocą rozgrzanego ostrego narzędzia lub wiertarki.
• Stosuj drenaż na dnie donicy (2-5cm w zależności od gatunku i rozmiarów donicy). Dobry materiał drenażowy to keramzyt, perlit, gruboziarnisty żwir.
• Używaj właściwego podłoża, przeznaczonego dla konkretnej grupy, np. dla storczyków, sukulentów, cytrusów, itp. Dbaj, aby podłoże było przepuszczalne.
  
  

Co zrobić, gdy problemy się pojawią?

• Przesadź roślinę do tej samej donicy, ale z użyciem nowej, świeżej ziemi. Usuń starą, zalaną, ale tak, by nie uszkodzić bryły korzeniowej. Nie praktykuj tego w przypadku roślin, które w danym okresie kwitną.
• Przenieść donicę w bardziej słoneczne miejsce, latem nawet do ogrodu. Nie dotyczy to gatunków, które źle reagują na przestawianie, np. fikusa Benjamina.
• Usuń obumarłe fragmenty, np. żółte liście i zgniłe korzenie.
  
  

Pleśń w donicy

Zdarza się, że przy obfitym podlewaniu na wierzchniej warstwie podłoża pojawia się pleśń. Ma postać puchowatą lub zbitą, jest biała lub brązowa. Z czasem rozprzestrzenia się na całe podłoże. Początkowo obniża tylko estetykę, w skrajnych przypadkach ogranicza wyparowywanie wody z ziemi, a tym samym zwiększa ryzyko powstawania zgnilizn. Jednocześnie trzeba uważać, aby nie pomylić pleśni z osadem kamiennym z twardej wody. Ten jest drobny, lekko żółtawy.

Rady na problemy

Jak zapobiegać?

• Ogranicz podlewanie roślin doniczkowych – pleśń to znak, że podłoże jest zbyt mokre.
• Przestaw roślinę w trochę jaśniejsze miejsce (bliżej okna).
• Stosuj właściwe podłoże.
  
  

Co robić?

• Wymień roślinie wierzchnią warstwę podłoża w taki sposób, by nie uszkodzić korzeni.
• Do podłoża dodaj mielony cynamon. Posyp nim także świeżą, wierzchnią warstwę. Jednocześnie możesz dodawać go odrobinę do wody służącej do podlewania.
• W przypadku dużego problemu z pleśnią użyj fungicydu przeznaczonego do roślin pokojowych. Spryskaj nim podłoże.
  
  

Szkodniki u roślin doniczkowych

Niezależnie od naszych starań na roślinach czasem pojawiają się szkodniki. Najczęściej są to przędziorki, mszyce i mączliki. Nie można wykluczyć także innych gatunków. Przydatna jest wiedza umożliwiająca rozpoznanie, ale w praktyce niektóre metody zwalczania są wspólne dla różnych grup.

Rady na problemy

Jak zapobiegać?

• Zadbaj, aby rośliny miały wystarczająco wilgotne powietrze, zwłaszcza zimą. Zraszaj gatunki o ozdobnych liściach, unikaj moczenia roślin, które kwitną. Stosuj nawilżacz powietrza i inne rozwiązania o podobnym działaniu. Suche powietrze (i przesuszenie) jest częstą przyczyną występowania przędziorka.
• Unikaj stosowania dużych dawek nawozów, zwłaszcza o wysokiej zawartości azotu. To zwiększa podatność roślin na szkodniki, zwłaszcza mszyce.
• Stosuj pałeczki owadobójcze, które umieszcza się w podłożu.

Co robić?

• Zastosuj ekologiczne lub chemiczne insektycydy przeznaczone dla roślin pokojowych. Zwykle potrzeba 2-3 zabiegów w odstępach 5-7 dniowych.
• Tarczniki, miseczniki i wełnowce zwalczaj ręcznie. Pierwsze dwie grupy usuwaj ostrym przedmiotem, np. wykałaczką, wełnowców da się pozbyć za pomocą szmatki nasączonej alkoholem. Można również wykonać roślinie prysznic.

Plamy na liściach

Drobne plamy na liściach mogą wynikać z zaburzeń fizjologicznych, ale także z wystąpienia chorób grzybowych. Często jest to bardzo trudne do rozpoznania, dlatego stosuje się kilka rozwiązań jednocześnie.

Rady na problemy

Jak zapobiegać?

• Używaj odstanej lub przegotowanej, letniej wody. Wbrew pozorom woda z kranu może wywoływać u roślin takie reakcje.
• Stosuj profilaktycznie, np. raz na miesiąc, ekologiczne preparaty grzybobójcze. Nie zaszkodzą, a mogą pomóc zwalczyć rozwijające się patogeny odpowiedzialne za choroby.
• Unikaj nadmiernego podlewania roślin, zadbaj o drenaż.
  
  

Co robić?

• Zastosuj ekologiczne lub chemiczne preparaty na choroby grzybowe.
• Usuń najbardziej porażone liście. Po ich wycięciu na 2-3 dni zrezygnuj ze zraszania, aby rany zagoiły się.
• Jeśli roślina stoi na słonecznym parapecie, a plamy są duże pomarańczowe lub wyblakłe, rozlane, to wynik poparzenia. Szyba okna skupia światło i nawet gatunki, które porastają pustynie czasem są uszkadzane. Warto wtedy na okres upałów osłaniać je, np. umieszczając między nimi a oknem kartkę papieru.
• Brązowienie końcówek liści to z kolei wynik suchego powietrza. Często jest to widoczne u zielistek. Zaleca się wtedy rośliny częściej zraszać, a dodatkowo korzystać z nawilżacza.
  
  

Opadanie liści

Masowe gubienie liści jest trochę problematyczne, gdyż jest wiele czynników które odpowiadają za taką reakcję rośliny (zbyt zimno, zbyt ciepło, zbyt mokro, niedobór światła). Tutaj nikt nie da 100% pewnej recepty, trzeba rozpoznać przyczynę. Najlepiej sprawdzić wymagania konkretnego gatunku i na tej podstawie zorientować się, co jest robione nie tak jak trzeba.

Rady na problemy

Jak zapobiegać?

• Zapewnij roślinie optymalne warunki i właściwe wykonuj zabiegi pielęgnacyjne.
• Unikaj ustawiania roślin w miejscu narażonym na przeciągi.
• Nie ustawiaj roślin blisko źródeł ciepła, np. grzejników.
  
  

Co robić?

• Przestaw roślinę w jaśniejsze miejsce, zwłaszcza jeśli gubi liście zimą. Sprawdź czy nie potrzebuje chłodniejszych warunków. Nie przestawiaj fikusa Benjamina, gdyż to jeszcze spotęguje gubienie.
• Jeśli liście żółkną i opadają, ogranicz podlewanie.
• Brązowienie i opadanie liści najczęściej wynika z niedoboru wody. Roślinę trzeba podlewać regularnie, a suche liście usunąć.
  
  

Brak kwitnienia

Brak kwitnienia również może wynikać z wielu przyczyn. Niestety rozpoznanie właściwej jest jak diagnoza lekarska, trzeba dotrzeć do źródła problemu.

Rady na problemy

Co robić?

• Pozwól roślinom przejść okres spoczynku. Wtedy najczęściej wystawia się je do chłodnego, ale jasnego pomieszczenia, zaprzestaje nawożenia, a ogranicza podlewanie. U wielu gatunków i grup (od jaśminu po storczyki, kaktusy i sukulenty) zimowe ochłodzenie aktywuje wykształcanie kwiatów.
• Zapewnij roślinie więcej światła. U niektórych nie wystarczy przeniesienie. Przykładowo u hoi trzeba podwiązać pędy tak, aby docierało do nich światło z każdej strony.
• Zastosuj nawozy z bardzo dużą ilością fosforu, ale małą zawartością azotu.

Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: marina_tr / Depositphotos