Ziemia czy podłoże – jaka jest różnica?
Pojęcia te często się mylą, co nie dziwi, gdyż oba odnoszą się do materiałów wykorzystywanych w uprawie roślin. Choć brzmią podobnie, mają inne przeznaczenie i skład.
Co nazywamy "ziemią"?
Ziemia to starannie skomponowane podłoże dla roślin, w którym głównymi składnikami są materiały organiczne, tworzące próchnicę (torf, kompost, ziemia liściowa), związki mineralne (nawóz) oraz inne dodatki np. rozluźniające (np. perlit, piasek) lub absorbujące wodę (np. hydrożel).
Często ziemię myli się z glebą ogrodową, która jednak nie nadaje się do uprawy roślin doniczkowych. Może zawierać nasiona chwastów, jaja szkodników czy patogeny chorobotwórcze. Jej skład (np. pH i żyzność) nie jest kontrolowany, co utrudnia dopasowanie do potrzeb roślin.
● Nie przegap: Warsaw Garden Expo 2025 – to tu 18-20 lutego spotkają się miłośnicy roślin i profesjonaliści
Co nazywamy "podłożem"?
Podłoże to mieszanka przygotowana specjalnie pod wymagania konkretnej grupy roślin lub metod uprawy, np. kaktusów, storczyków czy hydroponiki. Nie zawsze zawiera torf, kompost czy humus, ale – podobnie jak ziemia – łączy składniki organiczne, mineralne i dodatki poprawiające strukturę.
Przykładowo podłoże dla storczyków złożone jest przede wszystkim z materiałów wysoce przepuszczalnych jak np. rozdrobniona kora, włókno kokosowe, lekki torf, perlit i keramzyt, z dodatkiem nawozu dla storczyków lub grzybów mikoryzowych. Podłoże do upraw hydroponicznych to natomiast obojętny chemicznie materiał mineralny, nie mający wpływu na wzrost i rozwój roślin jak np. keramzyt czy kulki ceramiczne. Można spotkać też podłoża specjalne, przeznaczone dla innych roślin np. owadożernych (np. rosiczek), paproci, cytrusów, kaktusów, warzyw, roślin akwariowych, roślin kwasolubnych, do siewu i pikowania lub podłoża beztorfowe (np. dla kaktusów).
Jaka powinna być dobra ziemia / podłoże i czy warto ją kupić?
W sprzedaży wybór podłoży jest bardzo szeroki. Najbardziej popularna jest ziemia uniwersalna lub kwiatowa, która ma zwykle zbilansowany skład i zawiera szereg dodatków wspomagających wzrost i rozwój roślin. Jest odpowiednia dla większości roślin doniczkowych, z wyjątkiem gatunków o specjalnych wymaganiach (np. storczyki, rośliny kwasolubne).
W najlepszych podłożach tego typu znajduje się:
- kompost,
- torf wysoki,
- składniki odkwaszające (np. wapno),
- składniki rozluźniające (np. keramzyt, perlit),
- składniki kumulujące wodę (np. hydrożel, glinka)
- oraz długodziałający, wieloskładnikowy nawóz mineralny.
● Polecamy: Projekt ogrodu w 5 minut i to za darmo. Wypróbuj naszą aplikację do projektowania ogrodów online
W zależności od składu, wielkości opakowania i producenta, podłoża uniwersalne mogą dość znacznie różnić się ceną.
Najdroższe i najlepsze są podłoża uniwersalne BIO, pozbawione sztucznych dodatków i nawozów. Nadają się przede wszystkim do uprawy warzyw, owoców i ziół. W ich składzie znajdziemy min.: torf, kompost, humus, guano, mączkę rogową czy nawóz organiczny.
Klasyczne podłoża uniwersalne mają na ogół lekko kwaśne pH i skład oparty na torfie wysokim (odczyn kwaśny) z dodatkiem składnika odkwaszającego (np. wapna) i rozluźniającego (np. perlit), nawozu mineralnego, a czasem też kompostu lub pożytecznych mikroorganizmów.
Specjalne ziemie / podłoża do...
Oprócz ziemi kwiatowej lub uniwersalnej, w sklepach znajdziemy też podłoża dedykowane konkretnym roślinom. Wbrew pozorom nie różnią się jedynie nazwą, ale też składem, który jest starannie dobrany do potrzeb danego gatunku.
► Uprawy roślin kwasolubnych
Przykładowo podłoża dla roślin kwasolubnych (np. azalie, różaneczniki, wrzośce, hortensje) zawierają w swoim składzie głównie torf oraz przekompostowaną korę i mają kwaśny odczyn pH – ok. 4,0-5,5. (Cena podłoża to ok. 0,3-0,6 zł. za 1 l., choć bywają też droższe)
► Uprawy kaktusów i sukulentów
Z kolei przy uprawie kaktusów i sukulentów potrzeba podłoża niezbyt żyznego, przepuszczalnego i przewiewnego, które nie będzie kumulowało nadmiaru wody. W jego składzie powinien znaleźć się głównie piasek, żwirek, torf, kreda i perlit. Te podłoża mogą być dość drogie, ale nie zużywa się ich zbyt wiele. (Cena tego podłoża to ok. 1,5-3,5 zł. 1 l.)
► Uprawy storczyków
Kolejnymi specyficznymi roślinami są storczyki, które jako epifity rosnące bez ziemi (np. w konarach drzew), oczekują jeszcze bardziej przewiewnego podłoża. Mieszanka do uprawy storczyków powinna składać się głównie z kory i włókna kokosowego, z dodatkiem perlitu lub keramzytu.
►Uprawy roślin balkonowych
Podłoża dla kwitnących roślin balkonowych, muszą być natomiast zdecydowanie bardziej zasobne w składniki odżywcze, dlatego w ich składzie powinien znajdować się torf wysoki i składnik odkwaszający oraz wieloskładnikowe nawozy mineralne, ze zwiększoną ilością potasu (wspomaga kwitnienie). Pożądany będzie też dodatek kompostu.
Zdjęcie tytułowe: robertprzybysz / Depositphotos