Rośliny doniczkowe o ozdobnych liściach | Jakie wybrać? Jak o nie dbać?

Dekoracyjne liście: magia kolorów i kształtów

Niekiedy liście dorównują urodą nawet najpiękniejszym kwiatom. Ze względu na różnorodność gatunków i odmian można cieszyć się okazami o niezwykłych kształtach i kolorach liści. A co najważniejsze – ich blask nie przemija tak szybko, jak kwiaty u roślin kwitnących. Oczywiście rośliny o dekoracyjnych liściach też kwitną, ale często ich kwiaty są niepozorne; mogą jednak wypełnić przestrzeń naszego domu pięknym zapachem. 

Odpowiednio wyeksponowane rośliny będą nie tylko ozdobą naszego mieszkania, ale oczyszczą powietrze z dwutlenku węgla, podwyższają wilgotność powietrza i wzbogacają w tlen. 

Kształty i rozmiary liści roślin doniczkowych

• Duże sercowate lub strzałkowate
  – np. syngonium stopowcowe (Syngonium podophyllum)
• Pojedyncze, długie, szablaste 
  – np. sansewieria gwinejska (Sansevieria trifasciata), Kordylina australijska (Cordyline australis), Dracena sandera (Dracena sanderiana)
• Złożone 
  – np. szeflera drzewkowata (Schefflera arboricola), paprocie doniczkowe
• Klapowane
  – np. fatsjobluszcz lizjański (Fatshedera lizei), bluszcz (Hedera)
• Zmienne kształty 
  – np. kroton (Cadiaeum variegatum pictum)
• O dekoracyjnym wzorze 
  – np. alokazja (Alocasia sanderiana), fittonia (Fittonia verschaffeltii), kalatea (Calathea)
  
  

Podstawy pielęgnacji roślin doniczkowych

Światło
Większość roślin doniczkowych o ozdobnych liściach nie lubi bezpośredniego nasłonecznienia w godzinach południowych. Może doprowadzić ono do poparzeń liści. Należy przyjąć zasadę: im ciemniejsze liście tym dalej od bezpośredniego źródła światła. Rośliny o pstrokatych i jasnych liściach powinny rosnąć bliżej okna – wtedy wybarwienie liści jest bardziej okazałe.

Wilgotność
Rośliny o dużych, ozdobnych liściach lubią wysoką wilgotność powietrza. Należy im ją zapewnić przez spryskiwanie liści miękką wodą lub ustawienie doniczki na podstawce z wodą. Należy pamiętać, aby doniczka stała stabilnie i nie przewróciła się. Suche powietrze powoduje, że liście zaczynają zasychać i kruszyć się na brzegach. W cieniu natomiast zielenieją, czasem opadają lub pokrywają się brązowymi plamami.

Doniczki
Rośliny o ozdobnych liściach można uprawiać w rozmaitych doniczkach – kamiennych misach, wiszących doniczkach, wysokich metalowych nowoczesnych donicach. Warto pamiętać, że to rośliny są główną ozdobą, a nie doniczki – dlatego najlepiej sprawdzą się proste pojemniki o stonowanych kolorach, które pozwolą wydobyć z roślin ich naturalne piękno.

Najpopularniejsze gatunki roślin doniczkowych o ozdobnych liściach

Nie sposób opisać wszystkich roślin doniczkowych o ozdobnych liściach. Istnieje ich kilkadziesiąt gatunków i kilkaset odmian – poniżej wybraliśmy te najbardziej popularne.

Alokazja, zakleśń (Alocasia sanderiana)

Fot. Floradania.dk

Alokazja ma duże, strzałkowate, ciemnozielone liście ze srebrno zielonym, dekoracyjnym unerwieniem. Od spodu liście są purpurowe. Roślina ma pokrój wyprostowany, krzewiasty. Dorasta nawet do 100 cm wysokości i szerokości. Alokazja jest rośliną światłolubną. Dobrze się czuje w temperaturze pokojowej. Lubi umiarkowane podlewanie i zraszanie liści miękką wodą oraz delikatne usuwanie z nich kurzu. W okresie zimowym przechodzi stan spoczynku. W tym czasie należy zaniechać podlewania rośliny.

Kordylina (Cordyline australis)

Fot. Floradania.dk

Kordylina posiada liście długie, dorastające do 100 cm długości, cienkie i ostro zakończone. Ma strzelisty, krzewiasty pokrój. Jest podobna do draceny, z którą bywa bardzo często mylona. Kordylina australijska odmiana "Purpurea" posiada liście zabarwione na kolor ciemno purpurowy. Kordylina australijska lubi stanowiska jasne, lecz nie bezpośrednio nasłonecznione. Jest tolerancyjna na lekkie zacienienie. Lubi umiarkowane podlewanie.

Dracena obrzeżona (Dracaena marginata)

Fot. Floradania.dk

Dracena ma liście wąskie, dorastające do 30 cm, lekko opadające; ciemnozielone z żółtawym obrzeżeniem. Ma strzelisty pokrój. Dorosłe draceny dorastają do wysokości 100 cm. Dracena obrzeżona lubi stanowiska jasne, lecz nie bezpośrednio nasłonecznione. Lubi obfite podlewanie w lecie i oszczędne w zimie.

Fatsjobluszcz lizjański (Fatshedera lizei)

Fot. F.D.Richards/Flickr ↓ , Floradania.dk, szwedzio.pl ↓

Fatsobluszcz powstał w wyniku skrzyżowania fatsji japońskiej (Fatsia japonica 'Moseri') z bluszczem pospolitym (Hedera helix var. hibernica). Dzięki kombinacji cech obojga rodziców roślina ma rozłożysty pokrój oraz mocne łodygi. Liście fatsjobluszczu dorastają do 15 cm długości. Są błyszczące i skórzaste. Wyglądem przypominają liście bluszczu. Fatsjobluszcz lizjański wymaga podparcia, gdyż może dorastać nawet do 250 cm wysokości. Najlepiej rośnie na stanowisku półcienistym. Lubi umiarkowane podlewanie. Odmiany o pstrokatych liściach potrzebują więcej światła. Lubi gdy podłoże jest stale lekko wilgotne.

Fitonia (Fittonia verschaffeltii argyroneura)

Fot. Floradania.dk

Fitonia posiada delikatne, okrągławe, ciemnozielone liście z bardzo dekoracyjnym, jasnożółtym unerwieniem. Ma płożący pokrój. Fitonia doskonale wygląda w kompozycjach w szklanych kulach lub butelkach. Lubi wysoką wilgotność powietrza oraz stałą temperaturę. Należy unikać stanowisk bezpośrednio nasłonecznionych oraz przeciągów.

Kalatea (Calathea)

Fot. Floradania.dk

Kalatea jest bardzo blisko spokrewniona z marantą i często jest z nią mylona. Ma krzewiasty pokrój. Posiada owalne liście, dorastające do 30 cm długości. Ozdobione są białymi, delikatnymi wzorkami. Spodnia strona liścia ma kolor purpurowy. Kalatea najlepiej rośnie na stanowiskach jasnych, jednak nie w bezpośrednim nasłonecznieniu. Wymaga umiarkowanego podlewania i zapewnienia wysokiej wilgotności powietrza – najlepiej przez systematyczne zraszanie liści miękką wodą.

Kroton, trójskrzyn (Codiaeum variegatum)

Fot. Floradania.dk

Kroton ma duże, skórzaste liście w najróżniejszych kolorach. Dominują 3 kolory: zielony, żółty i czerwony. W zależności od odmiany liście mogą być długie lub krótkie, szerokie lub wąskie, dłoniasto klapowane, owalne lub falowane.  Ma krzaczasty pokrój. Kroton lubi stanowiska słoneczne i częste zraszanie liści miękką wodą.

Sansewieria, wężownica (Sansevieria trifasciata)

Fot. Floradania.dk

Sansewieria tworzy rozetę mięsistych, długich liści, przypominających szable. Liście są koloru ciemnozielonego z charakterystycznym pręgowanym jaśniejszym wzorkiem oraz jasnozielonymi brzegami. Ma strzelisty pokrój. Rośnie wolno, po kilku latach dorasta do 75 cm wysokości. Najlepiej rośnie na słonecznym stanowisku, znosi jednak stanowiska pół cieniste. Dobrze rośnie w temperaturze pokojowej. Lubi umiarkowane podlewanie – nie wolno nalewać wody do środka rozety liściowej.

Szeflera (Schefflera arboricola)

Fot. Floradania.dk

Szeflera ma smukłe, długie łodygi. Jej liście są dłoniasto złożone z 8 owalnych listków, długości od 5 do 15 cm. Ma strzelisty, drzewiasty pokrój. Dorasta nawet do 100 cm wysokości więc wymaga podpór. Dobrze rośnie na stanowisku jasnym, jednak nie bezpośrednio nasłonecznionym. Lubi umiarkowane podlewanie.

Syngonium, zroślicha (Syngonium podophyllum)

Fot. Floradania.dk

Syngonium ma duże liście o sercowatym kształcie. Z wiekiem stają się strzałkowate. Liście są zielone lub pokryte różnymi jasnozielonymi wzorkami. Młoda roślina ma pokrój krzewiasty. Z wiekiem pędy zaczynają się piąć. Roślina wymaga wtedy podparcia. Dobrze rośnie na stanowisku jasnym, jednak nie bezpośrednio nasłonecznionym. Dobrze rośnie w temperaturze pokojowej. Lubi gdy podłoże jest stale wilgotne.

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcia w tekście: F. D. Richards/CC BY-SA 2.0/Flickr, szwedzio.pl, zdjęcia tytułowe: Flower Council, Philip Pena/Freeimages