Kalatea, ostrzeszyn (Calathea) to rodzaj bylin należący do rodziny marantowatych (Marantaceae). Rośliny z tej rodziny są do siebie bardzo podobne, dlatego też często ze sobą mylone. Wszystkie występują naturalnie w Ameryce Środkowej i Południowej oraz na Wyspach Karaibskich. Znanych jest około 300 gatunków kalatei.
Kalatea ma krzewiasty pokrój i osiąga 40-60 cm. Zarówno liście jak i pędy kwiatostanowe wyrastają z rozety. Roślina posiada charakterystyczne, owalne liście z długim ogonkiem dorastające do 30 cm długości. Są one wielokolorowe i często ozdobione delikatnymi wzorkami w różnych odcieniach bieli, zieleni, różu czy fioletu. Spodnia strona liścia jest zazwyczaj purpurowa.
Cechą wyróżniającą kalateę jest łatwość z jaką jej liście poruszają się względem słońca (od prawie pionowego położenia w nocy, do poziomy, gdy czuje światło słoneczne). Zawdzięcza to obecności tzw. poduszek stawowych, które znajdują się na ogonkach liściowych.
Kwiaty kalatei są zebrane w grona i posiadają ozdobne podsadki liściowe.
Wymagania i uprawa
Kalatea to dość trudna do uprawy roślina domowa. Najlepiej rośnie na stanowiskach jasnych, nie w bezpośrednim nasłonecznieniu (liście mogą blednąć i chorować). Jest to typowo ciepłolubna roślina i potrzebuje stałych temperatur cały rok.
Wymaga umiarkowanego podlewania, przy zachowaniu stałej wilgotności podłoża i zapewnienia wysokiej wilgotności powietrza – najlepiej systematyczne zraszać jej liście miękką wodą. Rośliny te bardzo nie lubią zimnej wody i przeciągów. Zimą należy mocno ograniczyć podlewanie.
Roślinę należy nawozić co 2 tygodnie nawozem do roślin zielonych. Przesadzać należy co 1-2 lata, do większej doniczki.
Zastosowanie
Przez to, że kalantee potrzebują dużo miejsca (poruszają swoimi liśćmi) możemy je ustawić w pokoju dziennym, oranżerii czy dużej łazience. Powinny stać w oddaleniu od okien wychodzących na południe.
Ich wyjątkowe liście pasują do bardzo różnych wnętrz, a mnogość kolorów w jakich występują pozwala na dobranie idealnych odcieni rośliny do konkretnego miejsca.
Interesujące gatunki
- Calathea crocata – jest wyjątkiem wśród kalatei, ponieważ ma gładkie, ciemno-zielone liście; wytwarza natomiast wysokie, bardzo ozdobne, pomarańczowe kwiatostany
- Calathea makoyana – największe liście, które są cieknie jak papier i mają purpurowy spód, wyraźny biały wzór po obu stronach
- Calathea ornata – jasne, często różowe i gęste ożyłkowanie, purpurowy spód, posiada dużo odmian
- Calathea roseopicta – falowany brzeg liścia, różowy nerw główny, paski poprzeczne grube i różowe, dwa paski podłużne barwy jasno-żółtej, purpurowy spód
- Calathea lubbersii – najszersze żółte i zielone pasy na liściach, zielony spód
- Calathea insignis – jasno i ciemnozielone, lancetowate liście do 45 cm
- Calathea zebrina – jasno i ciemnozielone, lancetowate, ułożone poziomo
Zdjęcia: Flower Council Holland