Uprawa doniczkowych paproci w mieszkaniu: poradnik pielęgnacji i opis najpopularniejszych gatunków

615

Streszczenie artykułu

Paprocie to rośliny doniczkowe, które zachwycają swoimi niezwykłymi liśćmi, wprowadzając do wnętrz magię i egzotykę. Są idealne do różnych pomieszczeń, od salonu po łazienkę. Wiele gatunków paproci jest dostępnych do uprawy w domu, a ich różnorodność kształtów i kolorów liści jest imponująca. Chociaż nie kwitną, ich zielone liście są dekoracyjne i pasują do różnych stylów wnętrz. Istnieje przekonanie, że paprocie oczyszczają powietrze i neutralizują promieniowanie z urządzeń elektrycznych. W uprawie domowej ważne jest zapewnienie im odpowiedniego światła, temperatury, wilgotności oraz podłoża. Niektóre popularne gatunki paproci to Zanokcica, Łosie rogi, Flebodium, Niekropień i Nefrolepis. Każdy z nich ma swoje unikalne cechy i wymagania uprawowe.

Spis treści

Jak wyglądają paprocie? Dlaczego warto je mieć w domu? Domowa uprawa paproci: krok po kroku i bez błędów! Stanowisko dla paproci Podlewanie Nawożenie Sadzenie i przesadzanie Jakie gatunki paproci można uprawiać w domu?

Dlaczego warto uprawiać paprocie w domu?

Paprocie to niezwykle popularne rośliny doniczkowe, które cieszą się rosnącą popularnością na całym świecie. Kształty ich niezwykłych liści wnoszą do wnętrz magiczny i egzotyczny klimat. Idealnie nadają się do różnych pomieszczeń – od salonu, przez biuro, aż po łazienkę.

Bogactwo gatunków paproci nadających się do uprawy w domu jest imponujące. Różnorodność kształtów i kolorów ich liści zachwyca, mimo że nie kwitną. Ich zielone liście doskonale komponują się z każdym stylem wnętrza – od nowoczesnego futuryzmu po "oldschoolową", klasyczną estetykę retro.

Paprocie są również znane z właściwości oczyszczania, filtrowania powietrza i... neutralizowania promieniowania z urządzeń elektrycznych! Czy to prawda? Właściwie nikt tego do tej pory nie zdementował, więc nie zaszkodzi kupić paprotki dla ozdoby jakiegoś ekranu.

Fot. Flower Council Holland

Paprocie są uważane za symbol szczęścia i ochrony w różnych kulturach na całym świecie. W kulturze polskiej istnieje legenda o "kwiacie paproci", który zakwita tylko raz w roku, w noc świętojańską, i przynosi szczęście temu, kto go znajdzie. W kulturze japońskiej paprocie są symbolem wytrwałości, pokory i długowieczności. Paprocie były również cenione przez wiktorian (ludzi żyjących w okresie obejmującym ok. 60 ostatnich lat XIX wieku), którzy wierzyli, że mają one zdolność do przynoszenia harmonii do domu.

Jak uprawiać paprocie w domu? Wymagania i pielęgnacja

Trzeba wiedzieć, że paprocie nie są łatwe w uprawie. Niektóre gatunki bywają wyjątkowo kapryśne i sprawdzą się jedynie pod okiem (i ręką) doświadczonego parapetowego ogrodnika. Zanim zdecydujemy się na konkretny rodzaj paproci, dowiedzmy się, czy nie ma ona specjalnych wymagań. Poniżej opisujemy kilka ogólnych zasad wspólnych dla wszystkich paproci:

Światło i temperatura

Paprocie lubią rozproszone światło – powinny rosnąć w lekko zacienionym miejscu, mogą rosnąć w miejscach gdzie dla wielu innych roślin światła jest zbyt mało. Nie należy wystawiać ich na bezpośredni kontakt z promieniami słonecznymi. Paprocie dobrze rosną w temperaturze pokojowej – nie lubią jednak przeciągów ani stanowisk przy źródle ciepła (kaloryfer). Najlepiej rosną w temperaturze 20-25°C w lecie i 18-20°C zimą.

Sprawdź w naszym sklepie produkty dla paproci i innych roślin domowych

Podlewanie i zraszanie

Podłoże powinno byś stale lekko wilgotne, ale nie mokre – paprocie należy podlewać regularnie i umiarkowanie. Rośliny podlewamy miękką wodą o temperaturze pokojowej. Podlewając należy uważać aby nie polewać bardzo młodych listków (zwiniętych w ślimakowe kształty). Nie można dopuścić do tego aby paprocie stały w wodzie. Źle również znoszą przesuszenie podłoża. Jesienią i zimą należy ograniczyć podlewanie.

Paprocie nie lubią suchego powietrza – ich liście należy zraszać miękką wodą. Ma to szczególne znaczenie w mieszkaniach z centralnym ogrzewaniem, gdzie powietrze jest ciepłe i suche.

► Więcej na temat właściwego nawadniania paprotki, znajdziesz w artykule: Reanimacja paprotki. Zrób to 2-3 razy w tygodniu, a będzie zachwycać gęstością i kolorem

Nawożenie i wspomaganie

Paprocie wymagają regularnego nawożenia, aby zdrowo rosnąć. Można stosować specjalistyczne środki do nawożenia tej grupy roślin, albo zrobić własne domowe nawozy do paproci, który przygotowujemy z naturalnych składników (takich jak fusy z kawy, rozcieńczony sok z bananów czy skorupki jajek).

Nawozić należy od wiosny do jesieni co 2-4 tygodnie, a zimą ograniczyć nawożenie. Pamiętaj, aby dostosować ilość nawozu do potrzeb roślin, aby zapewnić im optymalne warunki wzrostu.

Sadzenie i przesadzanie

Wiosną (marzec, kwiecień) należy przesadzać paprocie do świeżego podłoża. Niektórzy radzą robić to co roku inni – co dwa, trzy lata. Najlepsze jest specjalistyczne podłoże do paproci lub inne podłoże z dużą zawartością próchnicy.

Fot. Flora Dania

Pomimo naszych starań może się okazać, że na naszej domowej paprotce pojawią się usychające liście. Jak ją wtedy ratować? Trzeba przeprowadzić serię kroków, zaczynając najczęściej od przestawienia rośliny w inne miejsce, albo od przesadzenia w świeże, odpowiednio dobrane podłoże.

Najpopularniejsze paprocie | Jakie gatunki warto uprawiać w domu?

Co lubią paprocie i jak o nie dbać? Oprócz powyższych, ogólnych wskazówek, które są uniwersalne dla wszystkich roślin z tej grupy, trzeba wiedzieć, co potrzebuje dany gatunek paprotki. Poznaj najpopularniejsze z nich dowiedz się co jeszcze im zapewnić, by rosły długo i pięknie.

Zanokcica (Asplenium)

Do rodzaju Asplenium należy ok. 70 gatunków naziemnych i epifitycznych paproci. W warunkach pokojowych najczęściej uprawiana jest zanokcica gniazdowa (Asplenium nidus).

Ma nietypowe jak dla paproci całobrzegie liście, które tworzą szeroką rozetę. U podstawy tworzą wraz z włóknistym kłączem gniazdo – nidus – stąd jej łacińska nazwa. W warunkach naturalnych liście mogą osiągać nawet do 100 cm, w mieszkaniach do 30-40 cm.

Ma podobne wymagania uprawowe jak paprotka nefrolepsis. Minimalna temperatura to 15°C. Przy niższej temperaturze i przy wilgotności powietrza poniżej 60% brązowieją brzegi liści. Zanokcica powinno rosnąć w małej doniczce. Przesadzić należy dopiero wtedy, gdy na powierzchni podłoża pojawią się korzenie. Nie lubi stosowania środków nabłyszczających.

Fot. Flora Dania

Łosie rogi (Platycerium)

Platycerium, płaskla, łosie rogi swoją nazwę zawdzięcza podobnym do łosiego poroża liściom zarodnikowym, wyrastającym spomiędzy liści płonnych – tworzących tzw. konchę.

Liście mogą osiągać długość około 100 cm. W lecie dobrze rosną w temperaturze pokojowej, w zimie w 16-18°C. Podobnie jak pozostałe paprocie, Płaskla lubi, gdy wilgotność powietrza jest wyższa niż 60%. Łosie rogi można uprawiać w doniczce z podłożem, lub przytwierdzone do kawałka kory z kępą torfu. Ze względu na długie liście często są zamieszczane pod sufitem.

Fot. Flora Dania

Flebodium (Phlebodium)

Flebodium złociste (Phlebodium aureum) ma silnie powcinane, dekoracyjne liście, które przybierają niebieskozieloną barwę. Nazwa tej paproci pochodzi od żółtego zabarwienia zarodni, występujących na spodniej stronie liści.

Wymaga wysokich temperatur latem, zimą 14-16 °C. Minimalna temperatura to 12°C. Roślina bardzo szybko się rozrasta, dlatego też należy ją przesadzać co roku na wiosnę.

Fot. Flora Dania

Niekropień (Adiantum)

Niekropień bywa czasem nazywana złotowłosem ze względu na bardzo cienkie osadki i ogonki liściowe. Liście adiantum są bardzo charakterystyczne i trochę nietypowe, jak dla paproci. Są trójkątne, lekko powcinane, przypominające wyglądem liście miłorzębu dwuklapowego.

Spośród prawie 200 gatunków, w domu najczęściej jest uprawiany jest niekropień właściwy (Adiantum capillus-veneris). Jest uznawany za gatunek trudny w uprawie, ze względu na wysokie wymagania co do wilgotności powietrza – lubi częste spryskiwanie liści odstanę, miękką wodą o temperaturze pokojowej.

Fot. Flower Council Holland

Nefrolepis (Nephrolepis)

W ramach rodzaju Nephrolepis znanych jest około 30 gatunków paproci, zarówno naziemnych jak i epifitycznych. W warunkach domowych najczęściej uprawiany jest nefrolepis wyniosły (Nephrolepis exaltata). W zależności od odmiany może mieć różny kolor, kształt i długość pierzastego wachlarza liści (30-150 cm).

Wszystkie gatunki mają jednak podobne wymagania uprawowe i doskonale sprawdzają się w uprawie doniczkowej w mieszkaniu. Lubi rozproszone światło, temperaturę 20-25 °C w sezonie i około 15-18°C w zimie.

Fot. F.H.P.U. Szwedzio

Nephrolepis exaltata 'Boston'

Najpopularniejsza odmiana. Dobrze prezentuje się zarówno w stojących jak i wiszących doniczkach. Ma gęsty i zwarty pokrój. Grzebienie liści lekko opadają. Gładkie listki są soczyście zielone.

Nephrolepis exaltata 'Can Can'

Odmiana polecana do uprawy w doniczkach wiszących. Bardzo szybko rośnie. Liście są silnie karbowane i powcinane. Początkowo rosną pionowo do góry, z czasem jednak zaczynają opadać – ze względu na duży ciężar.

Fot. F.H.P.U. Szwedzio

Nephrolepis biserrata 'Macho'

Dobrze prezentuje się w dużych pojemnikach – stojących i wiszących. Ma otwarty pokrój, szerokie, skórzaste liście. Listki dochodzą do 2 cm długości.

Nephrolepis exaltata 'Corditas'

Karłowata odmiana jest idealna do mniejszych doniczek. Pierzaste liście osiągają długość max. 30 cm. Podniesione łodygi są zwarte i gęsto pokryte ciemnozielonymi listkami, które z wiekiem ciemnieją.

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcie tytułowe: Flower Council Holland

FAQ Pytania i odpowiedzi

Dlaczego warto uprawiać paprocie w domu?

Paprocie wprowadzają do wnętrz magię i egzotykę dzięki swoim niezwykłym liściom. Są idealne do różnych pomieszczeń, od salonu po łazienkę, i mogą pasować do różnych stylów wnętrz. Istnieje także przekonanie, że oczyszczają powietrze i neutralizują promieniowanie z urządzeń elektrycznych.
Jakie warunki są niezbędne do uprawy paproci w domu?

Paprocie lubią rozproszone światło i temperaturę pokojową (20-25°C latem, 18-20°C zimą). Ważne jest, aby podłoże było stale lekko wilgotne, ale nie mokre. Rośliny te wymagają regularnego podlewania i zraszania miękką wodą o temperaturze pokojowej. Nie tolerują suchego powietrza ani przeciągów.
Jakie są najpopularniejsze gatunki paproci do uprawy w domu?

Najczęściej uprawiane w domu gatunki to: Zanokcica (Asplenium nidus), Łosie rogi (Platycerium), Flebodium (Phlebodium aureum), Niekropień (Adiantum capillus-veneris) i Nefrolepis (Nephrolepis exaltata). Każdy z tych gatunków ma unikalne cechy i wymagania dotyczące uprawy.
Jak przesadzać paprocie w domu?

Paprocie należy przesadzać wiosną do świeżego podłoża, najlepiej co roku lub co dwa, trzy lata. Najlepsze jest specjalistyczne podłoże do paproci lub inne z dużą zawartością próchnicy. Warto pamiętać, aby rośliny te rosły w małych doniczkach, a przesadzanie należy przeprowadzać, gdy na powierzchni podłoża pojawią się korzenie.