Najlepsze drzewa i krzewy liściaste na działkę | Które warto uprawiać? Co mówią przepisy ROD?

Jak sadzić drzewa i krzewy zgodnie z prawem? Poznaj regulamin ROD

Zanim posadzimy jakikolwiek krzew lub drzewo na terenie działki (zarówno owocowe i ozdobne) musimy mieć świadomość, iż o odpowiedniej odległości sadzenia drzew i krzewów od granic działki mówi regulamin rodzinnych ogrodów działkowych (ROD). Dlatego działkowiec musi pamiętać, że:

• na działce należy sadzić jedynie karłowe gatunki i odmiany drzew i krzewów ozdobnych, w tym iglastych
• drzewa i silne rosnące krzewy powinny być posadzone co najmniej 2 m od granicy działki
• w odległości 2 m od granicy działki wysokość drzew i krzewów ozdobnych (w tym iglaków) nie powinna osiągać więcej niż 3 m
• dopuszcza się sadzenie drzew i krzewów ozdobnych w odległości 1 m od ogrodzenia, o ile ich docelowa wysokość nie przekroczy 2 m (np. niskie, płożące odmiany iglaków lub krzewów liściastych)
  
  

► Więcej w artykule Drzewa i krzewy na działce w ROD. Jak wybierać i sadzić?

Gatunki drzew i krzewów na działkę ROD

Ogólne zasady doboru roślin na działkę określa regulamin ROD, gdzie wskazane jest, aby sadzić gatunki i formy słabo rosnące, szczepione na pniu lub karłowe. W pierwszej chwili można pomyśleć, że to bardzo ogranicza spektrum gatunków do wyboru i zamierzeń działkowców. Obecnie jednak mamy na rynku ogrodniczym i szkółkarskim bardzo duży wybór gatunków i odmian o wskazanych cechach.

Małe drzewa, wielki efekt: Jakie karłowate gatunki wybrać?

Jeśli chcemy mieć na działce popularną brzozę, możemy wybrać gatunki i odmiany nieco słabiej rosnące niż znana wszystkim z lasów i pól brzoza brodawkowata (Betula pendula). Na działce można posadzić jej odmianę 'Gracilis', która ma ładny wzniesiony pokrój i osiąga około 4 metry wysokości lub szczepioną na pniu brzozę 'Youngii' o parasolowatej, malowniczo zwisającej koronie. Bardzo dobrym wyborem będzie też brzoza pożyteczna (Betula utilis) i jej odmiana 'Long Trunk' osiągająca  około 5 wysokości.

Na działce w ROD warto sadzić drzewa o płaczącym pokroju, np. grujecznik japoński (Cercidyphyllum japonicum) 'Pendulum', grab pospolity (Carpinus betulus) 'Pendula', morwa biała (Morus alba) 'Pendula', jarząb pospolity tzw. „jarzębina” (Sorbus aucuparia) 'Pendula', wiśnia piłkowana (Prunus serrulata) 'Kiku-shidare-zakura'.

Wśród szczepionych (czyli nieosiągających dużych rozmiarów) drzew warto zwrócić uwagę na surmię bignoiniową, zwaną też katalpą (Catalpa bignonioides) 'Nana' o kulistej koronie i ładnych, dużych sercowatych liściach. Popularne są też ozdobne odmiany ozdobnych gatunków wiśni o regularnej koronie – np. kulista 'Umbraculifera', czy pięknie i obficie kwitnące 'Fukubana' i 'Brillant'.

Na działkę świetnie nadają się także ozdobne odmiany jabłoni (Malus), nazywane często rajskimi. Najpopularniejsze i ładnie kwitnące to zwykle odmiany jabłoni purpurowej (Malus purpurea) – np. 'Royalty', 'Lemonei', 'Eleyi', 'Hopa' i 'Ola' oraz jabłoń 'Red Sentinel' o małych, przypominających czereśnie owocach. Niektóre jabłonie ozdobne wyróżniają się także purpurowym zabarwieniem liści.

Kompaktowe krzewy – idealne do małych przestrzeni

Na rabatach w zacisznych miejscach świetnie sprawdzają się karłowe odmiany klonu palmowego (Acer palmatum), np. 'Atropurpurea' oraz klon Shirasawy (Acer shirasawanum). Rośliny te szczególnie dobrze wyglądają w zakątkach urządzonych w orientalnym stylu oraz w sąsiedztwie zbiorników wodnych. Rzadziej sadzonymi, a także bardzo oryginalnymi i polecanymi krzewami na działki w ROD są dereń kwiecisty (Cornus florida) i dereń kousa (Cornus kousa), które dorastają do około 3 m. Wyróżniają się bardzo interesującymi kwiatostanami oraz ciekawymi liśćmi.

Wśród ogrodowych krzewów nie może zabraknąć także magnolii.  Trzeba pamiętać, że większość z gatunków może osiągać zbyt duże rozmiary, jak na warunki działki w ROD. Dlatego też, lepiej wybierać te najsłabiej rosnące, jak np. magnolia 'Susan', 'Ann', 'Daphne', 'Gold Star', 'Heavent Scent', 'Jane', 'Ricki' oraz magnolia purpurowa (M. lilliflora) 'Nigra' Ponadto, mamy do dyspozycji wiele popularnych od lat gatunków – forsycje (Forsythia), krzewuszki (Weigela), karłowe odmiany jaśminowców (Philadelphus) – np. 'Biały Karzeł', 'Aureus', berberysy (Berberis) i „bzów” lilaków (Syringa), które z powodzeniem można stosować zarówno jako pojedyncze akcenty lub do zestawień z innymi roślinami. Można z nich tworzyć również formowane lub nieformowane żywopłoty.

Rośliny inwazyjne: Jak uniknąć zielonego zagrożenia na działce?

Ze względu na to, że większość gatunków ozdobnych uprawianych w naszym kraju to rośliny obcego pochodzenia, należy zwrócić uwagę, by nie rozprzestrzeniały się one w sposób niekontrolowany. Po kilku latach mogą się tak rozrosnąć, że będę stanowiły kłopot zarówno dla nas, jako właścicieli działki, jak i użytkowników sąsiednich działek. Jakie rośliny uznawane są za inwazyjne? Co to są rośliny inwazyjne – to takie, które wypierają inne gatunki, w tym także gatunki rodzime.

Wśród drzew i krzewów za najbardziej inwazyjne i odradzane w uprawie uważa się np. klon jesionolistny (Acer negundo), bożodrzew gruczołkowaty (Ailanthus glandulosa), świdośliwę kłosową (Amelanchier spicata), czeremchą amerykańską (Prunus serotina). Szczególnie ostrożnie podchodzić należy także do sadzenia na działce gatunków takich jak: dąb czerwony (Quercus rubra), aronia śliwolistna (Aronia xprunifolia), dereń rozłogowy (Cornus sericera), jesion pensylwański (Fraxinus pennsylvanica), orzech włoski (Juglans regia), robinia biała (Robinia pseudoaccacia), sumak octowiec (Rhus typhina), winobluszcz zaroślowy (Parthenocissus inserta), podagrycznik zwyczajny (Aegopodium podagraria), nawłoć (Solidago).

Tekst: Radosław Pisarczyk, zdjęcie tytułowe: Tatjana Balzer/Fotolia

Chcesz wiedzieć więcej o działkach: budowie altany, uprawie roślin, itd. oraz o prawach i obowiązkach członka PZD? Sprawdź wszystkie artykuły o ROD!