Dereń kwiecisty (Cornus florida) to krzew należący do rodziny dereniowatych (Cornaceae). W środowisku naturalnym występuje w Ameryce Północnej. W Polsce nie jest zbyt znany, chociaż czasem spotyka się go w ogrodach i parkach.
Jak wygląda i czym się wyróżnia od innych dereń kwiecisty?
Dereń kwiecisty rośnie wolno i może dorastać do 10-15 m wys (w naszym klimacie ok. 4-5 m wys). Krzew posiada gęsty, nieregularny, rozłożysty pokrój i mocno rozrasta się na boki. Młode pędy są cienkie, sztywne, rozgałęzione, powyginane, zielonkawe i pokryte meszkiem, starsze drewnieją i brunatnieją. Liście rośliny są szerokie, jajowate, zaostrzone na wierzchołku, zielone i błyszczące z wierzchu z wyraźnie zaznaczonym na blaszce unerwieniem oraz jaśniejsze i lekko omszone od spodu. Na pędach układają się naprzeciwległymi parami, a jesienią przebarwiają się na kolor ciemnoczerwony.
Dereń kwiecisty zakwita wiosną przed rozwojem liści (IV-V). Jego drobne, zielonożółte kwiaty nie są ozdobne. Zebrane są na szczytach pędów w główkowate kwiatostany stanowią "oś" dla ozdobnych podstawek – przy każdym kwiatostanie jest ich cztery, są duże, odwrotnie jajowate, rozłożone na boki. Podsadki u gatunku są białe lub kremowobiałe, jednak u odmian mogą być też różowe, czerwone i dwukolorowe.
Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w małe pękate, wydłużone, czerwone, błyszczące owocostany (pestkowce), skupione na szczytach pędów w grona (po 3-4 owocki) i zawierające duże, podłużne, żółtawe nasiona. W naszym klimacie krzew rzadko kwitnie, ale po kwitnieniu może zaowocować i wydać nasiona.
Jakie wymagania ma dereń kwiecisty? Jak go uprawiać?
Dereń kwiecisty najlepiej czuje się na ciepłych, osłoniętych, półcienistych stanowiskach i żyznych, próchniczych, przepuszczalnych, lekko wilgotnych glebach o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie pH. Nie znosi podłoży ciężkich, mokrych i zimnych.
Krzew jest dość trudny w uprawie. Rzadko kwitnie, gdyż jego pąki kwiatowe często przemarzają. W naszym klimacie jest umiarkowanie mrozoodporny (-20/-18°C), dlatego poleca się uprawiać go w najcieplejszych rejonach kraju, a młode egzemplarze okrywać na zimę włókniną.
Jako gatunek, dereń kwiecisty może być rozmnażany z nasion (wymagają stratyfikacji), jednak jego odmiany uzyskuje się tylko przez robienie sadzonek pędowych lub odkładów, inaczej mogą nie powtórzyć cech rośliny matecznej.
Pielęgnacja – podlewanie, nawożenie, cięcie
Dereń kwiecisty nie toleruje przedłużających się okresów bezdeszczowych, dlatego wymaga systematycznego podlewania. Jest dość żarłoczny, dlatego w sezonie warto zasilać go nawozami do krzewów i drzew ozdobnych.
Zwykle nie wymaga systematycznego ciecia, jednak po zabiegu lepiej się krzewi i uzyskuje bardziej regularny pokrój, dlatego na przedwiośniu, przed rozpoczęciem pełnej wegetacji, warto go przyciąć. Ponieważ jednak zawiązuje pąki kwiatowe na pędach ubiegłorocznych, jednorazowo najlepiej jest wyciąć tylko cześć pędów, aby na pozostałych miały szansę rozwinąć się kwiaty.
Choroby i szkodniki – co może atakować roślinę
Dereń kwiecisty jest dość podatny na choroby grzybowe, w tym głównie plamistość liści, mączniaka prawdziwego oraz groźną i często prowadzącą do zamierania całego krzewu antraknozę derenia (zgorzel). Bywa też atakowany przez szkodniki (min. przędziorki, mszyce i gąsienice zjadające liście).
Jakie zastosowanie w ogrodzie ma dereń kwiecisty?
Dereń kwiecisty to bardzo ładny, gęsty krzew, zachwycający wiosną wspaniałymi kwiatami, dlatego w ogrodzie najlepiej prezentuje się posadzony na trawniku jako soliter. Dobrze też jednak wygląda w kompozycjach z innymi krzewami ozdobnymi (np. krzewuszkami, dereniami, hortensjami bukietowymi, pęcherznicami) oraz bylinami (np. liliowcami, floksami wiechowatymi, rudbekiami).
Popularne i polecane odmiany derenia kwiecistego
- 'Rubra' – kwiaty różowe, wys ok. 6 m
- 'Cherokee Sunset' – kwiaty czerwono-różowe, liście zielone z żółtą lub czerwoną obwódką, wys ok. 2-3 m
- 'Cherokee Chief' – kwiaty ciemnoróżowe z białymi przebarwieniami
- 'Cloud Nine' – kwiaty białe, wys ok. 3-4 m
Zdjęcie: Birute Vijeikiene, Marko Klarić/Wirestock, Gerry, Michael Schlueter/Wirestock Creators / AdobeStock; www.freeimages.com, Joanna Nurmis