Piękną kompozycję balkonową można stworzyć z samych kwitnących oraz ozdobnych z liści bylin lub połączyć je z roślinami jednorocznymi. W tym drugim przypadku co roku mamy gotową bazę pod nową aranżację wystroju naszego balkonu lub tarasu, którą możemy dopasować do zmieniającej się mody lub upodobań. Warto wiedzieć, jakie gatunki bylin można uprawiać w pojemnikach.
Jak uprawiać kwiaty wieloletnie w donicach?
5 zasad uprawy bylin
Byliny mogą zdobić nasz balkon przez lata, pod warunkiem, że będziemy należycie o nie dbać.
1. Rośliny wieloletnie zwykle mają bardzo rozbudowany system korzeniowy, dlatego do prawidłowego rozwoju potrzebują dużych pojemników. W przypadku większości gatunków nie sprawdzą się klasycznie niewielkie skrzynki balkonowe przeznaczone do uprawy sezonowych roślin kwitnących. Aby zapewnić bylinom optymalne warunki wzrostu, lepiej posadzić je w różnego rodzaju dużych dekoracyjnych donicach lub skrzyniach, które można kupić lub wykonać samemu na przykład z drewnianych palet.
2. Bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na wzrost, zdrowie i długowieczność roślin jest również podłoże. Pamiętajmy, że jeśli rośliny mają rosnąć w jednym miejscu przez wiele lat, to trzeba zapewnić im żyzną, dobrej jakości ziemię. Najlepiej sprawdzi się próchniczna ziemia ogrodnicza o dobrej strukturze. Przed posadzeniem roślin warto ją również wzbogacić w składniki pokarmowe, mieszając z nawozem naturalnym na przykład w postaci kompostu.
3. Ponadto w przypadku niektórych gatunków konieczne będzie również regularne nawożenie roślin w trakcie trwania okresu wegetacyjnego, aby były w dobrej kondycji, ładnie się wybarwiały i obficie kwitły.
4. Nie można też zapominać o kluczowej dla roślin kwestii, jaką jest zaopatrzenie w wodę. Byliny rosnące w ogrodzie nie potrzebują z reguły zbyt częstego podlewania, ponieważ rosnąc w gruncie, znacznie lepiej radzą sobie z czasowym niedoborem wody. W pojemnikach sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Ilość podłoża jest ograniczona wielkością donicy lub skrzyni. W takich warunkach ziemia przesycha znacznie szybciej niż w ogrodzie i rośliny potrzebują częstego podlewania. Jest to szczególnie widoczne podczas upalnego lata, kiedy słońce nagrzewa pojemniki, w których rosną rośliny.
Częstotliwość podlewania jest bylin rosnących na balkonie lub tarasie, zależy od kilku czynników. Są to między innymi: pojemnik i podłoże (najlepsze są duże pojemniki z naturalnych materiałów i żyzna, próchnicza ziemia), stanowisko (na przykład na bardzo słonecznym balkonie naturalnie konieczne będzie znacznie obfitsze podlewanie) i oczywiście gatunek rośliny (poszczególne gatunki bylin różnią się pomiędzy sobą zapotrzebowaniem na wodę).
5. Wybierając byliny do uprawy pojemnikowej, kierujmy się nie tylko swoim gustem, ale również wymaganiami poszczególnych gatunków. Sadzenie roślin w niekorzystnych dla nich warunkach tylko dlatego, że podoba nam się jakiś gatunek, nie ma sensu. Jeśli przykładowo na silnie nasłonecznionym stanowisku posadzimy gatunek cieniolubny, to roślina nie będzie dobrze rosła, będzie znacznie mniej dekoracyjna, będzie chorować, a nawet zamierać.
Jakie byliny wybrać na balkon lub taras?
TOP 7 kwiatów wieloletnich
Wybór bylin, które można uprawiać w pojemnikach, jest ogromny. Znajdziemy wśród nich zarówno roślin kwitnące wiosną, jak i letnie, a także te ozdobne z liści oraz zimozielone. Jeśli chcemy, aby byliny na naszym balkonie lub tarasie stanowiły jedynie bazę, na której będziemy co roku opierać nową aranżację, dosadzając kwitnące rośliny jednoroczne, wówczas warto zdecydować się na gatunki ozdobne z liści oraz te zimozielone.
Z kolei, jeśli chcemy, aby byliny stanowiły większość gatunków w naszych balkonowych pojemnikach, to zdecydowanie warto posadzić również gatunki kwitnące. Świetnym pomysłem jest również wzbogacenie kompozycji roślinnej o wieloletnie gatunki ziół, które będą roztaczać wokół siebie niezwykły aromat i które będziemy mogli na bieżąco wykorzystywać w kuchni.
Poznaj nasze propozycje ozdobnych bylin, idealnych na balkon lub taras! ↓
1. DZWONKI
Wśród dzwonków (Campanula) jest kilka bardzo ładnych, subtelnych gatunków, które będą się świetnie prezentować na balkonie lub tarasie. Najczęściej jednak uprawianym w pojemnikach gatunkiem jest dzwonek karpacki (Campanula carpatica). Rośliny mają cienkie pędy wysokości do 30 cm tworzące zwarte i gęste kępy. Kolor kwiatów jest uzależniony od odmiany, jednak najczęściej są one fioletowe, fioletowo-niebieskie lub białe. Kwiaty osiągają średnicę do 4 cm i rozkwitają w czerwcu oraz lipcu. Gatunek ten kwitnie bardzo obficie i jest niezwykle dekoracyjny. Po przekwitnięciu kwiatów warto rośliny nieco przyciąć, ponieważ dzięki temu zdarza się, że powtarzając kwitnienie jeszcze raz w tym samym roku.
Do ciekawych odmian dzwonka karpackiego należą:
- 'Blaue Clips' – o błękitnych kwiatach,
- 'Karpatenkrone' – o szaroniebieskim zabarwieniu kwiatów,
- 'White Star' – o białej barwie kwiatów,
- 'Wieβe Clips' – o białej barwie kwiatów.
Inne interesujące gatunki i odmiany dzwonków, które możemy posadzić donicach lub skrzyniach na balkonie to:
- Dzwonek brzoskwiniolistny (Campanula persicifolia) o wzniesionym pokroju, osiągający do 100 cm wysokości. Ciekawą odmianą jest 'Coronata' o kwiatach koloru białego.
- Dzwonek kropkowany (Campanula punctata), który ma wysokość do 50 cm i w zależności od odmiany piękne kremowobiałe, niebieskie lub różowe kwiaty. Polecana odmiana to Rubra o różowo karminowych kwiatach.
- Dzwonek szerokolistny (Campanula latifolia) o prostych nierozgałęzionych łodygach osiągających od 80 do aż 150 cm wysokości. Gatunek ten świetnie prezentuje się na dużych tarasach w większych kamiennych donicach. Godne uwagi odmiany to 'Macrantha' o fioletowych kwiatach oraz 'Macrantha Alba' o białych kwiatach.
- Dzwonek kremowy (Campanula lactiflora) to nieco mniej popularny gatunek, ale bardzo dekoracyjny i warty uwagi. Są to rośliny wysokie, osiągające 1-1, 5 metra i świetnie prezentujące się w grupach w dużych donicach. Pięknie prezentuje się biała odmiana alba oraz 'Prichard’s Variety' w kolorze fioletowo-ametystowym.
- Dzwonek skupiony (Campanula glomerata) to także bardzo lubiany gatunek. Osiąga wysokość od 30 do 50 cm. Jego kwiaty mogą być białe i fioletowe. Warto posadzić piękną biało kwitnącą odmianę 'Schneehäschen'.
2. KONICZYNA
Koniczyna (Trifolium) kojarzy nam się z dzikimi łąkami kwietnymi, które pamiętamy z czasów dzieciństwa. Ta piękna przyciągająca pszczoły i motyle roślina nadaje się również do uprawy w pojemnikach. Świetnie sprawdzi się na balkonie w stylu wiejskim, ekologicznym, boho, czy rustykalnym.
Gatunki koniczyny, które można uprawiać w pojemnikach to:
- Koniczyna żółtobiała (Trifolium ochroleucum) o wzniesionych łodygach wysokości 20-50 cm i kremowych kwiatostanach.
- Koniczyna panońska (Trifolium pannonicum), która jest kępiastą byliną wysokości do 60 cm o bardzo ciekawych, dwubarwnych biało- brązowych, długo utrzymujących się kwiatostanach.
- Koniczyna długokłosowa (Trifolium rubens), która tworzy gęste zwarte kępy wysokości do 60 cm i ma długie walcowate kwiatostany (5-9 cm) w pięknym purpurowo-różowym kolorze.
3. BODZISZKI
Bodziszki (Geranium) to bardzo znane i lubiane byliny o wonnych liściach oraz licznych kwiatach, będą świetnie się prezentować na balkonie lub tarasie.
Gatunki bodziszków, które będą dobrze rosły w pojemnikach to:
- Bodziszek Endressa (Geranium endressii), którego łodygi dorastają do 1 metra, ale najczęściej pokładają się, tworząc gęstą kępę wysokości 30-40 cm. Jasnoróżowe 5- płatkowe kwiaty tego gatunku są wielkości 3-4 cm i pojawiają się w lipcu i sierpniu.
- Bodziszek Renarda (Geranium renardii) dorasta do 30 cm. Jego liście mają bardzo charakterystyczną o zamszowej strukturze, a pojawiające się w czerwcu kwiaty są białe z wyraźnymi fioletowymi żyłkami, co sprawia, że są bardzo dekoracyjne.
- Bodziszek różnobarwny (Geranium versicolor) osiąga do 60 cm wysokości i ma cienkie rozgałęzione pędy. Jego kwiaty są białe lub bladoróżowe z wyraźnymi karminowymi żyłkami. Ogromną zaletą tego gatunku jest wyjątkowo długi okres kwitnienia od maja aż do początku września.
4. ŻURAWKA
Choć żurawki (Heuchera) to rośliny kwitnące, to ich kwiaty ich delikatne kwiaty są niepozorne i nie są jedyną atrakcyjną częścią tych roślin. Dekoracyjne są także efektowne liście różniące się ubarwieniem w zależności od gatunku i odmiany. W balkonowych donicach świetnie sprawdzi się żurawka ogrodowa (Heuchera hybrida), której liście są sercowate lub klapowate, w zależności od odmiany różnych kolorach i często z pięknym barwnym deseniem, a drobne dzwonkowate kwiaty pojawiają się w okresie od maja do lipca i mają barwę białą, różową lub karminowoczerwoną.
Ciekawe odmiany żurawki ogrodowej to:
- 'Black Bird' o brązowych lub zielono-brązowych liściach,
- 'Cappuccino' o liściach w beżowo-brązowym kolorze,
- 'Citronella' o cytrynowym ubarwieniu liści,
- 'Creme Brule' o liściach z wierzchu jasnozielonych lub cytrynowych, a od spodu jasnobrązowych,
- 'Green Space' bardzo ładna odmiana o jasnozielonym ulistnieniu z wyraźnie widocznymi intensywnie zielonymi nerwami.
Na uwagę zasługują jeszcze inne, konkretne gatunki żurawek i ich odmiany:
- żurawka drobna (Heuchera micrantha) odmiana 'Palace Purple' o liściach zielono-brązowych,
- żurawka drżączkowa (Heuchera brizoides) 'Titania', której liście są ciemnozielone, a kwiaty wyjątkowo okazałe i dekoracyjne w kolorze różowym.
5. ROZCHODNIKI
Rozchodniki (Sedum) to mało wymagające, bardzo łatwe w uprawie rośliny, które świetnie nadają się na stanowiska bardzo słoneczne i doskonale znoszą czasowy niedobór wody. W balkonowych donicach warto posadzić rozchodnik okazały (Sedum spectabile), którego grube i sztywne łodygi dorastają do 50 cm wysokości, mięsiste zielone liście są pokryte dekoracyjnym szaroniebieskim nalotem. Kwiatostany tego gatunku są niezwykle dekoracyjne-płaskie, okazałe, baldachowate i osiągają średnicę do 15 cm. Kwiaty są miododajne i zakwitają one z końcem sierpnia i są dekoracyjne często aż do końca października.
Do ciekawych odmian rozchodnika okazałego zaliczamy:
- 'Carmen' w kolorze czerwonym,
- 'Brillant' o intensywnie różowych kwiatostanach,
- 'Stardust' o białych kwiatach,
- 'Carl' w kolorze ciemnoróżowym.
6. LAWENDA
Lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia) to zioło wywodzące się z Południa Europy. Jest to ciepłolubna krzewina o drewniejących pędach wysokości do 80 cm. Liście lawendy są bardzo charakterystyczne drobne, wąsko lancetowate, szarozielone. Roślina wydziela przyjemnie intensywnie pachnący olejek eteryczny.
Lawenda tworzy zwarte duże kępy z licznymi kłosowatymi kwiatostanami złożonymi z drobnych osadzonych okółkowo fioletowo-niebieskich kwiatków. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
Ciekawe odmiany lawendy wąskolistnej to:
- 'Blue Scent' o ciemnofioletowych kwiatach,
- 'Hidcote' o bardzo intensywnie wybarwionych kwiatach, dorasta do 50 cm,
- 'Grosso' o pięknych bardzo długich fioletowych kwiatostanach,
- 'Beate' o długich ciemnofioletowych intensywnie pachnących kwiatostanach.
7. RUDBEKIE
Rudbekie to wysokie byliny o dużych bardzo dekoracyjnych koszyczkach kwiatowych. Choć najczęściej są one spotykane w ogrodach, to doskonale rosną również w dużych donicach lub skrzyniach na tarasie, lub balkonie. Rudbekie to rośliny miododajne bardzo lubiane przez pszczoły oraz motyle. Ich kwiaty są przepiękne i naprawdę bardzo dekoracyjne, jednak nie jest to bylina zbyt krótkotrwała. W uprawie pojemnikowej często udaje się ją utrzymać zaledwie 2-3 lata.
Warto posadzić takie gatunki jak:
- rudbekia błyskotliwa (Rudbeckia fulgida), która jest mało wymagającą i odporną kwitnącą przez całe lato rośliną wysokości od 60 do 100 cm. Kwitnienie tego gatunku jest bardzo obfite, a kwiaty są bardzo ładnie wybarwione i duże- do 12 cm średnicy. Piękną odmianą jest 'Goldstrum' o silnie rozkrzewionych łodygach i koszyczkach kwiatowych z intensywnie żółtymi kwiatami języczkowymi i brązowo czarnymi rurkowymi.
- rudbekia owłosiona (Rudbeckia hirta) także dorasta do 1 metra. Kwitnie od lipca aż do października, a jej koszyczki kwiatowe są wielkości od 8 do 12 cm, a u niektórych odmian nawet 15 cm. Kwiaty rurkowate są brązowo- czarne, natomiast płatki (kwiaty języczkowate) mogą być jedno lub dwukolorowe na przykład żółto- czerwone, żółto-pomarańczowe lub żółto-brązowe. Polecane odmiany to 'Goldilocks', 'Toto', 'Sonora', czy 'Rustic Dwarfs'.
- rudbekia purpurowa (Rudbeckia purpurea) czasem nazywana jeżówką purpurową, to wysoka roślina o sztywnych pędach i dużych bardzo ozdobnych kwiatach w kolorze intensywnie fioletowym lub purpurowo- czerwonym. Jest to roślina odporna i łatwa w uprawie, która najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych.
Galeria inspiracji na kwiaty w donicach
Rośliny na balkon i taras
Jak dbać o kwiaty wieloletnie na balkonie i tarasie
Pielęgnacja bylin w pigułce
Choć większość popularnych bylin jest wysoce mrozoodporna, to jednak warto zabezpieczyć przed zimnem rośliny uprawiane w pojemnikach na balkonach i tarasach. Tutaj system korzeniowy jest bardziej narażony na uszkodzenie przez niskie temperatury niż w gruncie. Warto więc donice lub skrzynki okryć na zimę włókniną, a w przypadku bardziej wrażliwych gatunków roślin nawet zabezpieczyć styropianem.
Oprócz regularnego podlewania i nawożenia pamiętajmy także o takich zabiegach pielęgnacyjnych jak usuwanie na wiosnę przekwitniętych kwiatostanów oraz uszkodzonych lub zaschniętych liści i pędów.
Niektóre byliny, aby wyglądać pięknie i zdrowo, potrzebują tzw. odmładzania. Jak to robić? Co 2-3 lata rośliny powinny być przesadzane, a podczas tego zabiegu ich bryły dzielimy na mniejsze części.
Tekst: Redakcja ZielonyOgródek.pl, zdjęcie tytułowe: iVerde