Dzwonek karpacki (Campanula carpatica) to bylina z rodziny dzwonkowatych (Campanulaceae). W stanie naturalnym występuje wyłącznie w Karpatach (jednak nie w Polsce), ale w postaci odmian jest też uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna.
Dzwonek karpacki może dorastać do ok. 15-30/40 cm. wys., tworząc liczne, rozgałęzione, elastyczne, częściowo wzniesione, a częściowo pokładające się pędy, zebrane w gęste, niskie, krzaczaste kępy. Pędy mogą być nagie lub lekko owłosione. Roślina wykształca dwa typy liści, różniących się nieco wyglądem. Liście odziomkowe, tworzące podstawę kępy są szerokie, sercowato-jajowate, ząbkowane lub karbowane na brzegach i osadzone na długich, sztywnych ogonkach. Liście wyrastające na pędach są węższe, zaostrzone na końcach, całobrzegie i osadzone na krótkich ogonkach.
Dzwonek karpacki kwitnie latem, w czerwcu i lipcu. Duże, szerokodzwonkowate kwiaty osadzone są pojedynczo, rzadziej po kilka, na szczytach długich, wzniesionych łodyżek. Ich szerokie płatki są ze sobą do połowy zrośnięte, zaostrzone na szczytach i rozchylone na boki. Kwiaty zwykle mają kolor jasnoniebieski, ale zdarzają się też odmiany o kwiatach białych, ciemnoniebieskich lub fioletowych, a także o kwiatach pełnych.
Wymagania i uprawa
Dzwonek karpacki to górska bylina, zasiedlająca w naturze słoneczne stanowiska i przepuszczalne, a nawet kamieniste, wapienne, umiarkowanie wilgotne podłoża o zasadowym odczynie pH, dlatego również w uprawie będzie oczekiwać podobnych warunków. Gleba powinna być jednak bardziej żyzna i próchnicza niż na stanowiskach naturalnych. Dzwonki karpackie są w pełni mrozoodporne i nie wymagają zimowego okrycia.
W sezonie wegetacyjnym dzwonki warto zasilać niewielkimi dawkami nawozów wieloskładnikowych dla roślin kwitnących. Po pierwszej fali kwitnienia, kępy należy też przyciąć nisko nad ziemią, dzięki czemu we wrześniu rośliny powtórzą kwitnienie.
Dzwonki można rozmnażać przez wysiew nasion na rozsadniku późną wiosną (V-VI) i wysadzanie siewek na miejsce stałe we wrześniu (mogą dawać też samosiew, ale potomstwo może nie powtórzyć cech odmianowych egzemplarza matecznego). Rośliny zakwitają w drugim roku uprawy. Młode sadzonki można też uzyskać przez podział dorosłych egzemplarzy, najlepiej pod koniec lata, po zakończonym kwitnieniu.
Zastosowanie
Dzwonki karpackie w ogrodzie najpiękniej prezentują się na skalniakach, murkach, miedzy płytami chodnikowymi, kamieniami i w ogródkach żwirowych. Dobrze wyglądają też w zestawieniu z ubiorkiem wiecznie zielonym, goździkami sinymi, niskimi liliowcami, rojnikami i rozchodnikami.
Dzwonki karpackie ładnie wyglądają jako obwódki rabat. Mogą być także uprawiane w pojemnikach, na balkonach i tarasach
Wybrane odmiany
- 'Alba', 'Weisse Clips' i 'Pearl White' – kwiaty białe
- 'Blaue Clips' – kwiaty niebieskie
- 'Dark Blue Clips' – kwiaty ciemnoniebieskie
- 'Thor Pedo' – kwiaty fioletowe, pełne lub półpełne
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcie: NadyaSo, ovju_yandex.ru/Depositphotos, Steve Bidmead/Pixabay