Uprawa orzecha włoskiego w ogrodzie | Sadzenie, podłoże, nawożenie

Dlaczego warto mieć orzecha włoskiego w ogrodzie?

Jest jednym z najczęściej sadzonych drzew owocowych, ponieważ wymagania orzecha włoskiego są nie duże, uprawa nie jest trudna, a przede wszystkim rodzi owoce o wielu cennych dla zdrowia właściwościach (np. pozytywnego wpływu na funkcjonowanie układu nerwowego człowieka).

Orzechy włoskie są one bogatym źródłem wielu witamin, np. A, C, E, K, PP, a także witamin z grupy B. Ponadto zawierają zbawienne dla zdrowia substancje - karotenoidy, flawonoidy, nienasycone kwasy tłuszczowe oraz minerały (np. wapń, magnez, fosfor, miedź). Oczywiście są także powszechnie cenione jako dodatek do wszelkiego rodzaju ciast, słodyczy, deserów, lodów, a także do wytwarzania nalewek z zielonych orzechów włoskich. Zanim jednak posadzimy drzewko orzecha, warto dobrze wybrać miejsce do jego uprawy, a także przygotować glebę pod jego uprawę.

Polecane do ogrodów przydomowych odmiany, rodzące ładne, smaczne owoce i nie osiągające bardzo dużych rozmiarów to między innymi: 'Jacek Lubelski', 'PŁOVDIVSKI', 'RESOVIA' czy 'MARS'.

Kiedy sadzić orzecha włoskiego?

Podobnie, jak inne drzewka owocowe, najlepiej sadzić młode drzewka orzecha włoskiego w okresie spoczynku, czyli w stanie bezlistnym, który przypada jesienią (październik/listopad) lub wczesną wiosną (kwiecień). Zazwyczaj sprzedawane są drzewa z tzw. gołym korzeniem, ale spotkać można także drzewka w donicach.

Warto pamiętać, że młode drzewka orzecha po posadzeniu są wrażliwe na przemarznięcie, dlatego po sadzeniu jesiennym warto usypać kopczyk lub obłożyć liśćmi lub stroiszem dolną część pędu, tak by zabezpieczyć miejsce szczepienia drzewka. Przy sadzeniu na wiosnę, także warto chronić drzewo przed przymrozkami, ale przede wszystkim zapewnić regularne nawadnianie, aby drzewo mogło szybko rosnąć.

Jakiej gleby potrzebuje orzech włoski?

Najlepiej rośnie na glebach żyznych i próchnicznych, ale jednocześnie lekkich i umiarkowanie wilgotnych o raczej zasadowym odczynie (pH 6,5-7,5). Najkorzystniej byłoby więc zasilić wcześniej podłoże nawozem organicznym (np. przekopać glebę z kompostem lub obornikiem).

Trzeba pamiętać, że orzech nie lubi gleb podmokłych lub stale bardzo wilgotnych, ciężkich i o kwaśnym odczynie. Jeśli posadzimy drzewka w nieodpowiednim dla niech podłożu może skutkować to słabym wzrostem i brakiem owocowania.

Fot. Ricochet64 / AdobeStock

Jakie stanowisko wybrać dla orzecha włoskiego?

Idealne będzie miejsce w pełni nasłonecznione i w takiej części ogrodu lub działki, gdzie drzewo będzie miało dużo przestrzeni (nadaje się na soliter). Orzechy zwykle osiągają dużą wysokość (do 10-15 m) i tworzą dość rozłożysta koronę – często nawet ponad 5 m i rozbudowany system korzeniowy, dlatego należy zachować odstępy od innych drzew owocowych lub ozdobnych.

Ponadto, za posadzeniem orzechów w pewnej odległości od innych drzew i unikaniem sadzenia pod jego koroną innych roślin przemawia także fakt, że jego liście zawierają juglon. Jest to substancja, która po opadnięciu liści na ziemię skutecznie hamuje rozwój roślin, a także wpływa na dłuższy rozkład liści (dlatego nie wrzucamy ich bezpośrednio na kompostownik).

Jak posadzić orzecha włoskiego?

Orzechy źle znoszą przesadzanie (rozbudowany, głęboki system korzeniowy), dlatego warto dobrze wybrać miejsce i właściwie posadzić drzewko. Zanim posadzimy drzewko należy najpierw przygotować glebę, czyli przekopać ją, usunąć korzenie chwastów wieloletnich (np. perz) i zasilić naturalnym nawozem organicznym.

Aby upewnić się, że odczyn gleby będzie odpowiedni do uprawy orzecha, można zbadać podłoże za pomocą prostego kwasomierza glebowego. W przypadku, gdy gleba okaże się zbyt kwaśna (pH <6), najlepiej zastosować nawóz wapniowy, aby przywrócić pożądany odczyn.

Zobacz, jakie nawozy wapniowe mamy w naszym sklepie online!

Sadzenie krok po kroku

1. Wykopujemy dołek przynajmniej dwa razy większy niż system korzeniowy, tak żeby korzenie (lub bryła korzeniowa) były swobodnie ułożone, a nie ściśnięte lub poskręcane. Korzenie nadłamane lub uszkodzone najlepiej przyciąć ostrym sekatorem.
2. Sadzimy na taką samą głębokość, na jakiej drzewka były posadzone w szkółce (lub w donicy) – bryła lub korzenie nie powinny wystawać częściowo ponad poziom gruntu.
3. Obsypujemy drzewko ziemią, a następnie delikatnie ugniatamy ją wokół drzewka.
4. Podlewamy obficie. Można utworzyć okrągły, niewysoki wałek ziemi wokół drzewka, aby woda po podlewaniu nie uciekała na boki. 
5. Dosypujemy jeszcze gleby jeśli jest taka potrzeba i ponownie podlewamy.
   
   

Jak nawozić orzechy włoskie?

Najlepszym sposobem zasilania orzechów jest stosowanie nawozów organicznych, dlatego po przyjęciu się drzewek najlepiej zasilać je np. obornikiem (przekompostowanym lub granulowanym) lub kompostem. Jeżeli dobrze przygotowaliśmy i zasililiśmy glebę przed sadzeniem, to drzewka nie będą wymagały nawożenia przez pierwsze lata. W trakcie uprawy drzew można je oczywiście zasilać nawozami mineralnymi, ale trzeba uważać na przenawożenie azotem. Nadmiar azotu może osłabiać kondycję i odporność drzewa na choroby i ataki szkodników oraz na przemarzanie. Jeśli decydujemy się na nawożenie mineralne (gotowymi nawozami) najlepiej wybierać te z mniejszą dawką azotu, a większą potasu, fosforu i innych mikroelementów.

Ważne! Nie nawozimy drzewek żadnymi nawozami, a w szczególności mineralnymi zaraz po posadzeniu i nie podsypujemy nawozami korzeni w dołku w czasie sadzenia. Korzenie muszą najpierw się zregenerować, aby mogły przyswajać składniki pokarmowe.

Kiedy przycinać orzech?

W związku z tym, że z na początku wegetacji, czyli wiosną w tkankach orzecha intensywnie ruszają soki i wytwarza się silne ciśnienie, cięcie w tym okresie może powodować tzw. płacz, czyli utratę soków i znaczne osłabienie roślin. Z tego względu cięcie orzechów – i to dopiero co najmniej kilkuletnich – najlepiej wykonywać pod koniec lata - w sierpniu lub wrześniu.

Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: Andrey / AdobeStock