Stosowanie obornika w ogrodzie
Główną zasadą stosowania obornika jest to, że musi on mieć czas na rozkład zanim na miejscu jego stosowanie posadzimy rośliny. Oprócz tego pamiętajmy, że poprawi jakość naszej gleby na kilka różnych sposobów – obornik:
- poprawi strukturę gleby,
- odkwasi ją,
- przyciągnie dżdżownice,
- wprowadzi do gleby pożyteczne mikroorganizmy, które zainicjują przebieg wielu reakcji chemicznych w następstwie których rośliny wykorzystają składniki mineralne, które wcześniej były dla nich nieprzystępne.
Stosowanie obornika pozwoli na znaczne ograniczenie nawożenia sztucznego (mineralnego). W kolejnych latach dodatkowe nawożenie mineralne najlepiej stosować po wcześniejszej analizie gleby, po to by uzupełniać jedynie niedobory pierwiastków, a nie stosować nawożenie bez potrzeby. Zdrowe i obfite plony można uzyskać tylko wtedy, gdy dawki nawozów będą dostosowane do wymagań pokarmowych roślin i zasobności gleby.
► Analizę fizyko-chemiczną gleby można zlecić do wykonania w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej.
Co zawiera obornik? Jaki ma skład?
Obornik przez profesjonalnych ogrodników nazywany jest nawozem pełnym – znaczy to, że zawiera wszystkie składniki pokarmowe, które są potrzebne roślinom oraz substancję organiczną, z której powstaje próchnica użyźniająca glebę.
Przeciętnie zawiera: około 0,5% azotu, 0,3% fosforu, 0,7-1,0% potasu, 0,5% wapnia, 0,2% magnezu oraz niezbędne mikroelementy takie jak: bor, miedź, cynk, molibden, kobalt itp.
Mając na względzie te wartości można stwierdzić, że z 1 toną obornika wprowadzamy do gleby około 5,0 kg N; 3,0 kg P2O5; 7,0-10,0 kg K2O; 5,0 kg CaO; 2,0 kg MgO i mikroelementy.
Obornik przekompostowany, świeży i granulowany – który wybrać i jak stosować?
W ogródkach przydomowych najlepiej stosować obornik przekompostowany (krowi lub koński), gdyż świeży zawiera dużo amoniaku, który może źle wpływać na rośliny. Aby przekompostować świeży obornik trzeba go złożyć na pryzmę kompostową, przykryć kompostem i trzymać przez rok!
Wygodny w stosowaniu jest także suszony obornik granulowany, który posiada wszystkie właściwości świeżego, a nie ma nieprzyjemnego zapachu.
Kiedy i jak nawozić obornikiem?
Nawożenie organiczne obornikiem warto wykonywać na glebach ciężkich raz na 4 lata, najlepiej jesienią (w październiku), a na lekkich raz na 2-3 lata jesienią lub wczesną wiosną, ale tylko przekompostowany i dobrze rozłożony.
Nawóz po rozsypaniu trzeba przekopać szpadlem lub widłami amerykańskimi z wierzchnią warstwą ziemi (na głębokość 10-20 cm) nie później niż następnego dnia po rozsypaniu. Nieprzekopany obornik traci dużo azotu!
► Nawożenie obornikiem roślin warzywnych
Obornik w glebie rozkłada się stopniowo, wolno uwalniając składniki pokarmowe dla roślin, dlatego w kolejnych latach po jego rozsypaniu warto uprawiać inne grupy warzyw, by optymalnie wykorzystały zasoby i wytworzyły lepszy plon. Niektóre warzywa (np. marchew) nie lubią gleb świeżo nawożonych obornikiem, a inne (np. strączkowe) nie lubią go wcale! wyjątek stanowi fasola szparagowa, którą można uprawiać w pierwszym roku po nawożeniu obornikiem.
Po oborniku uprawia się warzywa o wysokich potrzebach nawozowych, w kolejnym roku te o średnich wymaganiach, następnie warzywa korzeniowe, a na końcu warzywa strączkowe (dawniej motylkowate, obecnie bobowate).
W pierwszym roku po oborniku uprawia się warzywa kapustne (np. kapusta biała, czerwona, włoska, brukselka, brokuł, kalafior) i warzywa dyniowate (np. dynia, cukinia, ogórek) oraz seler. W pierwszym lub drugim roku – warzywa cebulowe (np. cebula, czosnek, por) i warzywa psiankowate (np. pomidor, papryka, oberżyna), a w drugim – warzywa rzepowate (np. rzodkiewka) i warzywa korzeniowe (np. marchew, burak, pietruszka). Także warzywa wieloletnie (np. chrzan, rabarbar, szparag) uprawia się w pierwszym roku po oborniku. Warzywa liściowe (np. sałata, rukola) najlepiej uprawiać w pierwszym roku po oborniku jako przedplon lub poplon po głównej uprawie, ale można je także uprawiać w 2 i 3 roku po oborniku.
► Nawożenie obornikiem roślin owocowych
Obornik w uprawach sadowniczych (drzewa i krzewy owocowe) stosuje się jesienią przed założeniem sadu lub jagodnika. Nawóz rozsypuje się na powierzchni ziemi, a następnie przekopuje z jej wierzchnią warstwą. W kolejnych latach rośliny warto regularnie podsypywać ściółką z przekompostowanego obornika (przysypanego 2 cm warstwą gleby, ściółka powinna być rozsypana w odległości 30 cm od pnia) oraz podlewać roztworem z suszonego obornika i wody.
Tekst: Redakcja ZielonyOgródek.pl, zdjęcie tytułowe: Sabine van Erp/Pixabay