Jak i kiedy sadzić drzewka owocowe w ogrodzie?

Jeśli chcemy uzyskać dobrze wybarwione, smaczne i dojrzewające w optymalnym tempie owoce musimy przede wszystkim pamiętać, że drzewa owocowe potrzebują stanowiska słonecznego. Należy unikać sadzenia drzew i krzewów owocowych w zagłębieniach terenu, ponieważ w takich miejscach gromadzi się zimne powietrze zimą (zastoiska mrozowe) i rośliny są bardziej narażone na przemarzanie (także ich pąki lub kwiaty wczesną wiosną).

Przy sadzenia drzew owocowych trzeba odpowiednio dobrać lub przygotować podłoże. Większość drzew owocowych preferuje gleby piaszczysto-gliniaste, przepuszczalne, z dużą zawartością próchnicy i umiarkowanie wilgotne. Nie mogą to być jednak gleby zbyt ciężkie, gliniaste, mokre lub podmokłe, ponieważ nie służy to dobremu rozwojowi drzew – są wówczas bardziej podatne na przemarzanie oraz infekcje chorobowe. Przy zbyt wilgotnym podłożu owoce niektórych drzew owocowych mogą pękać. Jeśli mamy w ogrodzie gleby podmokłe lub o wysokim poziomie wód gruntowych, lepiej posadzić tam np. krzewy owocowe.

Termin sadzenia

W sprzedaży najczęściej dostępne są 2-3 letnie drzewka z gołym korzeniem gotowe do posadzenia. W tym przypadku bardzo ważne jest odpowiednie przechowywanie takich sadzonek – ich korzenie muszą być stale obsypane ziemią lub zadołowane. Jeśli korzenie się przesuszą, drzewo może się nie przyjąć lub przyjmować się bardzo długo (nawet jeśli zapewnimy im najlepsze warunki). Drzewka z gołym korzeniem najlepiej sadzić w okresie ich spoczynku – wczesną wiosną (marzec/kwiecień) lub jesienią (październik/listopad).

Powszechnie uważa się, że dla większości drzewek korzystniejszym terminem sadzenia jest jesień. W tym czasie w glebie jest więcej wilgoci, nie ma ryzyka wystąpienia gorących dni i drzewko ma szansę do zimy szybko się przyjąć, by wiosną szybciej rozpocząć wegetację. Jednak w przypadku gatunków ciepłolubnych, wrażliwych na zimowe mrozy, jak np. nektaryna, morela, brzoskwinia, rozsądniejszym terminem sadzenia jest wiosna.

Drzewka ukorzenione, sprzedawane w doniczkach można sadzić przez cały sezon. System korzeniowy w takim przypadku jest nieuszkodzony, nie potrzebuje czasu na regenerację i szybciej się przyjmuje posadzone z bryłą ziemi.

Jak posadzić drzewko?

Bez względu na to, czy sadzimy drzewo z gołym korzeniem, czy z doniczki musimy odpowiednio przygotować dołek, w którym drzewo posadzimy. Powinien być on wyraźnie większy niż średnica korzenia lub bryły korzeniowej drzewa. Zwykle wystarczy wykopać dół o średnicy kilkudziesięciu centymetrów (np. 50-60 cm). Chodzi o to, by korzenie nie były ściśnięte i mogły swobodnie się regenerować i rozrastać, a także, by drzewo uzyskało odpowiednią statykę (umocowanie) w podłożu.

Do posadzenia drzewka najlepiej przygotować mieszankę gleby macierzystej, z dodatkiem kompostu lub dobrze przerobionego obornika. Na dnie dołka można usypać kopczyk z ziemi, na którym ustawia się drzewko, rozkłada na nim korzenie i wtedy zasypuje ziemią.

Pamiętaj o tym podczas sadzenia!

1. Przytnij korzenie
   Zbyt długie, zawinięte lub uszkodzone korzenie trzeba nieco skrócić ostrym sekatorem (dotyczy to drzew sprzedawanych z gołym korzeniem), a drzewko zawsze powinno być posadzone na taką samą głębokość, jak rosło w szkółce lub w doniczce.
   
   
2. Nie zakopuj miejsca szczepienia
   Miejsce szczepienia (charakterystyczne zgrubienie u dołu pnia) odmiany drzewka powinno zawsze się znajdować nad powierzchnią gleby – około 10 cm.
   
   
3. Podlej po sadzeniu
   Dołek zasypujemy ziemią, lekko ugniatamy (udeptujemy) i obficie podlewamy. Kiedy woda po pierwszym podlaniu wsiąknie w podłoże, można dosypać ziemi, uformować z niej wokół drzewka tzw. misę (która zatrzyma wodę) i ponownie podlać.
   
   
4. Zasilaj dopiero wiosną
   Świeżo posadzonych drzewek (a szczególnie z gołym korzeniem) nie nawozimy nawozami mineralnymi zaraz po posadzeniu, ani tym bardziej nie wsypujemy takich nawozów do dołków. Trzeba pamiętać, że uszkodzony system korzeniowy drzew, zanim będzie w stanie pobierać składniki pokarmowe, musi się zregenerować, odbudować swoje funkcje. Z tego względu korzenie muszą najpierw się przyjąć, a drzewa nawozimy dopiero w kolejnym sezonie po posadzeniu lub przy najmniej po wyraźnym przyjęciu się drzewka. Zbyt szybkie, zbyt mocne nawożenie nowo posadzonych drzew (szczególnie z gołym korzeniem) może doprowadzić do ich uszkodzeń lub nawet zamierania.
   
   
5. Zachowaj odstęp
   Gdy sadzimy kilka drzew przy sobie (lub zakładamy mini sad) warto pamiętać o pozostawieniu odpowiedniej przestrzeni między nimi (rozstawy). Ogólnie przyjmuje się zasadę, że normalnie rosnące drzewa owocowe sadzi się w rozstawie około 5-7 m, a karłowe 2-3 m. Rozstawa jest istotna, ponieważ drzewa posadzone zbyt blisko nie będą miały zapewnionego optymalnego dostępu światła, co bezpośrednio rzutuje na zniekształcenie ich koron i słabsze owocowanie w przyszłości.

Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe nevenm/Depositphotos