Warzywa z własnego ROD: Jak założyć i pielęgnować warzywnik na działce?

Jakie miejsce wybrać dla swojego warzywnika?

W każdym, nawet najmniejszym ogródku znajdzie się odpowiednie miejsce do uprawy warzyw. Może to być spora doniczka, skrzynia wypełniona ziemią, a nawet worek z podłożem lub oczywiście tradycyjny warzywnik w gruncie (w rzędach, kwaterach, itd). Praktycznie każde miejsce można odpowiednio przygotować – np. wnieść osłony przeciw wiatrom lub użyźnić glebę. Najważniejsze jest jednak dobre nasłonecznienie, bo im więcej słońca, tym plony dorodniejsze i zdrowsze.

1. Wybierz stanowisko, które będzie nasłonecznione przynajmniej przez 6 godzin dziennie. Można wprawdzie założyć warzywnik w półcieniu, jednak liczba gatunków, które znoszą słabsze oświetlenie jest niewielka, a w słońcu świetnie sprawdzą się praktycznie wszystkie. Nie zakładaj warzywnika pod drzewami, bo grządki będą zacienione, a gleba będzie szybko przesychać.
2. Uprawy nie powinny być zbytnio oddalone od domu, by warzywa zawsze było pod ręką, ale warzywnik lepiej założyć w miejscu oddzielonym (np. żywopłotem), nie wyeksponowanym, gdyż grządki nie zawsze będą dekoracyjne.
   
   

Jakie sekrety kryją się za idealnym podłożem dla warzyw?

Odpowiednie przygotowanie podłoża to klucz do sukcesu i braku późniejszych problemów (głównie w postaci chorób). Glebę trzeba głęboko przekopać szpadlem lub widłami amerykańskimi, robić grudki, wyjąć korzenie i kamienie, a także usunąć wszystkie chwasty, bo późniejsze pielenie będzie bardzo pracho- i czasochłonne. 

Ziemia do uprawy warzyw powinna być:

• żyzna (zasobna w składniki pokarmowe),
• piaszczysto-gliniasta (przepuszczalna, ale wilgotna)
• o odczynie lekko kwaśnym (pH 6-6,5).
  
  

Jeśli gleba w ogrodzie jest inna lub słabej jakości, niezbędne będzie jej poprawienie. Najlepiej wzbogacić ją w materię organiczną, która przy udziale mikroorganizmów glebowych zmieni się w cenną próchnicę. Doskonale poprawia ona jakość i właściwości gleby, dzięki czemu ryzyko chorób jest mniejsze. Jesienią (przed założeniem uprawy) można wysypać na powierzchnię gruntu obornik i przekopać go z glebą, by się rozłożył. Można także wykorzystać suszony obornik granulowany (łatwy i gotowy do stosowania przez cały sezon), kompost ogrodowy lub gotowe podłoże z worków.

By warzywa rosły zdrowo i obficie plonowały, trzeba zapewnić im odpowiednie warunki, zgodne z ich indywidualnymi wymaganiami oraz zasadami płodozmianu.

Jakie warzywa będą idealne dla Twojego ogrodu?

By założyć uprawy będziesz potrzebować odpowiednich nasion lub wyrośniętych sadzonek. Wybór warzyw do samodzielnej uprawy jest ogromny! Do uprawy amatorskiej doskonale nadaje się kilkadziesiąt gatunków warzyw, a co roku pojawiają się nowe odmiany, co daje nam kilkaset różnych roślin do wyboru. W każdym centrum ogrodniczym lub sklepie internetowym bez żadnych problemów można kupić praktycznie każdą roślinę.

Nasiona warzyw odpornych na niską temperaturę wysiewa się już wczesnej wiosny, a termin uzależniony jest od gatunku (zobacz terminarz). Wszystkie informacje o siewie (termin, rozstawa, głębokość) podane są na opakowaniu! Najwcześniej można wysiewać nasiona rzodkiewek, sałaty, szpinaku - tzw. nowalijki, które doskonale nadają się na wczesny zbiór.

Wygodnie jest stosować nasiona otoczkowane substancją zapobiegającą chorobom i nawozem startowym lub umieszczone na specjalnej taśmie, którą wystarczy rozwinąć w prostej linii, a następnie przysypać ziemią. Po skiełkowaniu siewki należy przerwać, by warzywa nie rosły za gęsto. Rozstawa uzależniona jest od gatunku i odmiany, ale można przyjąć zasadę, że im większe warzywa i im dłużej rosną, tym więcej miejsca potrzebują. Warzywa ciepłolubne oraz te o długim okresie wegetacyjnym lepiej wysiewać wcześniej w pomieszczeniu, a do gruntu sadzić dopiero, gry pod rosną. Taki sposób uprawy nazywa się rozsadą.

Poznaj szczegółowe wymagania uprawy grup warzyw

• STRĄCZKOWE (fasola, groch, bób)
• CEBULOWE (cebula, czosnek, szczypiorek, por)
• PSIANKOWATE (pomidor, papryka, bakłażan, ziemniak)
• RZEPOWATE (rzodkiewka, rzodkiew, rzepa)
• LIŚCIOWE (sałaty, cykoria, pietruszka i seler naciowy,  koperek, szczaw, roszponka, rykola, szpinak)
• KAPUSTNE (kapusty, brukselka, brukuły, kalafior, kalarepa, jarmuż)
• KORZENIOWE (marchew, pietruszka, seler, burak)
• DYNIOWATE (ogórek, dynia, cukinia, kabaczek, patison, melon, arbuz)
  
  

Jak dbać o warzywnik, by cieszyć się obfitymi plonami?

1. Odpowiednia pielęgnacja, już od wczesnych faz wzrostu, jest gwarancją obfitego plonowania. Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym jest odchwaszczanie – musi być jak najczęstszym by nie dopuścić do wzrostu chwastów! Nie wolno dopuścić do ich kwitnienia i wydania nasion, bo gdy się rozsieją, szybko się rozmnożą.
2. Nie można także zapomnieć o podlewaniu, zwłaszcza w upalnych miesiącach. Jeśli gleba zawiera dużo materii organicznej, lepiej gromadzi wilgoć i nie wymaga tak częstego nawadniania, dlatego tak ważne jest odpowiednie przygotowanie podłoża przed założeniem warzywnika!
3. Warzywa intensywnie rosną więc nie można zapomnieć o ich nawożeniu. Najlepiej podsypywać grządki kompostem lub podlewać biohumusem. W razie potrzeby warto zastosować nawozy mineralne, które uzupełnią niedobory pierwiastków.
   
   

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcia tytułowe: Karen Warner / Pixabay, FotoHelin / Depositphotos