Bardzo często pomimo odpowiedniej pielęgnacji na warzywach pojawiają się plamy, pleśnie lub zgnilizny. Jeśli Twoje warzywa mają podobne objawy, sprawdź, czy nie są porażone przez jedną z chorób. Prezentujemy zdjęcia i opisy chorób warzyw, tak aby łatwo je było rozpoznać i zwalczyć.
Uprawa warzyw w przydomowym warzywniku jest zajęciem względnie łatwym, nie wymagającym szczególnie dużego nakładu pracy, a przede wszystkim dostarczającym wiele satysfakcji. Często jednak, pomimo właściwej pielęgnacji, warzywa mogą być atakowane przez liczne choroby.
Przebarwione, dziurawe liście, szary nalot pleśni lub gnijące rany, zwiędłe, zasychające pędy – tak często wyglądają warzywa porażone chorobami. Jednak wiele zmian dostrzegalnych gołym okiem - np. zniekształcenia liści i owoców może powstawać w wyniku błędów uprawowych – np. nieodpowiednie stanowisko, nadmiar lub niedobór wody oraz przenawożenie. Choroby rozwijają się zwykle na roślinach osłabionych, dlatego też właściwa pielęgnacja warzywnika jest najlepszym środkiem zapobiegawczym, a odpowiednio przygotowana gleba w ogrodzie i troskliwa pielęgnacja roślin to połowa sukcesu. Zdrowe i odporne rośliny rzadko chorują, bo zadbane i silne rośliny lepiej opierają się infekcjom.
Jakie choroby atakują warzywa?
Warzywa atakowane są przez wiele chorób, które często potrafią zniszczyć całą uprawę, dlatego warto umieć je rozpoznać i skutecznie z nimi walczyć. Do najczęściej spotykanych chorób warzyw należą:
alternarioza,
szara pleśń,
zaraza ziemniaka,
mączniak prawdziwy i rzekomy.
Poniżej przedstawiamy najczęściej pojawiające się choroby warzyw. Dla ułatwienia zamieściliśmy zdjęcie oraz opis objawów. Po rozpoznaniu, jeśli to możliwe, warto wyrwać i zniszczyć chore rośliny wraz z korzeniami oraz wykorzystać wszelkiego rodzaju metody naturalnej i ekologicznej ochrony roślin. Jeśli to nie pomoże, należy przystąpić do zwalczania chorób warzyw przy wykorzystaniu odpowiednich preparatów chemicznych. Należy bezwzględnie przestrzegać terminów oraz zasad bezpieczeństwa podanych na etykiecie – instrukcji stosowania środka ochrony roślin, a przede wszystkim przestrzegać okresów karencji.
Objawy chorób warzyw i ich zwalczanie
Alternarioza pomidora i ziemniaka
Na liściach pomidora i ziemniaka widoczne są suche, ciemnobrunatne plamy, na których powierzchni widoczne są koncentryczne i ułożone strefowo pierścienie. W przypadku dużego porażenia plamy te zlewają się, a liście zasychają. Objawy można zaobserwować również na pędach i ogonkach liściowych. Na owocach, przy szypułce tworzą się rozległe plamy o wyraźnych brzegach, a owoce stają się skórzaste, zasychają oraz pokrywają się aksamitnym nalotem grzybni z zarodnikami. Chorobie sprzyja ciepła i sucha pogoda.
Zwalczanie alternariozy pomidora i ziemniaka
Roślinę należy opryskać środkiem grzybobójczym (fungicydem) Amistar 250 SC oraz Revus 250 SC. Pierwszy zabieg - zapobiegawczo, na początku rozwoju pędów bocznych, przed wystąpieniem pierwszych objawów choroby bądź po zaobserwowaniu pierwszych objawów. Następne zabiegi co 7 - 10 dni. Nie należy stosować preparatu Amistar 250 SC w początkowej fazie wzrostu pomidora uprawianego w gruncie oraz na rośliny mokre lub bezpośrednio po opadach deszczu.
Szara pleśń pomidora
Szara pleśń poraża łodygi pomidorów przy powierzchni gruntu i powoduje zgniliznę przyziemnej części pędu. Na roślinach powstają brunatne i nekrotyczne plamy. Porażone owoce pomidora masowo gniją i opadają. Oprócz tych objawów występuje również tzw. plamistość widmowa w postaci regularnych, okrągłych plam. Na roślinach widoczny jest beżowy, puszysty i pylący nalot zarodników szarej pleśni, a porażona roślina zamiera powyżej miejsca infekcji. Choroba ta często występuje w niskich tunelach foliowych. Rozwojowi szarej pleśni sprzyja mała ilość światła oraz osłabienie roślin przez inne choroby lub nadmierne zagęszczenie roślin.
Zwalczanie szarej pleśni pomidora
Roślinę należy opryskać środkiem grzybobójczym (fungicydem) Switch 62,5 WG przy pierwszych objawach choroby.
Miedzian 50 WP – Środek zwalczający choroby warzyw i owoców
Miedzian jest środkiem grzybobójczym, który zapobiega chorobom roślin. Jest bardzo prosty w użyciu. Gwarantuje długotrwale działanie.
Zaraza ziemniaka na pomidorze jest najgroźniejszą chorobą, która występuje na ziemniakach i pomidorach uprawianych w polu jak i pod osłonami. Najczęściej przenosi się z wczesnych ziemniaków na pomidory. Na liściach i owocach pomidora pojawiają się wodniste, szarozielone, brązowiejące plamy. Rozwojowi choroby sprzyja chłodne i deszczowe lato. Choroba ta bardzo gwałtownie atakuje rośliny, które po porażeniu całkowicie zasychają.
Zwalczanie zarazy ziemniaka na pomidorach
Aby uzyskać zdrowe pomidory, należy w okresach chłodnej i deszczowej pogody wykonać 2-3 zabiegi co 7-10 dni środkami przeciwko zarazie ziemniaka. Do najskuteczniejszych preparatów należą: Amistar 250 SC, Ridomil Gold MZ 67,8 WG i Revus 250 SC.
Mączniak rzekomy ogórka
Mączniak rzekomy dyniowatych jest najgroźniejszą i najczęściej spotykaną chorobą ogórków w uprawie polowej i pod osłonami. Na liściach początkowo pojawiają się oliwkowozielone żółte plamy ograniczone nerwami, a na dolnej stronie liści widoczny jest obfity szarofioletowy nalot. Następnie plamy żółkną i brązowieją, a liście i rośliny stopniowo zasychają. Rozwojowi tej choroby sprzyja wilgotna i chłodna pogoda.
Zwalczanie mączniaka rzekomego ogórka
Roślinę należy 2-3 razy w sezonie opryskać środkiem grzybobójczym (fungicydem) Ridomil Gold MZ 67,8 WG. Pierwszy zabieg trzeba wykonać przed wystąpieniem objawów chorobowych, a następne co 7-10 dni.
Alternarioza naci marchwi
Najczęściej poraża marchew, pietruszkę i selera. Choroba powoduje na najstarszych liściach i ogonkach liściowych drobne brązowo-czarne plamy, które później zlewają się ze sobą. Stopniowe porażenie można zaobserwować od dolnych najstarszych liści ku górze rośliny. Nać marchwi przedwcześnie zasycha. Niskie temperatury i wysoka wilgotność sprzyja zarodnikowaniu alternariozy.
Zwalczanie alternariozy naci marchwi
Roślinę należy opryskać środkiem grzybobójczym (fungicydem) Amistar 250 SC – zapobiegawczo, gdy korzenie zaczynają się poszerzać lub natychmiast po wystąpieniu pierwszych objawów choroby na liściach.
Mączniak prawdziwy marchwi
Na liściach i ogonkach liściowych widoczne są pojedyncze, a później zlewające się białe plamy mączystego nalotu grzyba. Porażone liście zamierają. Mączniakowi prawdziwemu marchwi sprzyja ciepła i sucha pogoda.
Zwalczanie mączniaka prawdziwego marchwi
Roślinę należy opryskać środkiem grzybobójczym (fungicydem) Amistar 250 SC – zapobiegawczo, od początku rozwoju roślin lub natychmiast po wystąpieniu pierwszych objawów choroby na liściach.
Altenarioza cebuli i pora
Choroba ta występuje na szczypiorze oraz na pędach nasiennych cebuli, które zostały wcześniej porażone przez mączniaka rzekomego lub szarą pleśń. Objawia się brązowo-fioletowymi plamami, które później robią się brunatno-czarne i są pokryte aksamitnym nalotem grzybni. Choroba powoduje wcześniejsze zamieranie liści. Alternariozie cebuli i pora sprzyja ciepła i wilgotna pogoda.
Zwalczanie alternariozy cebuli i pora
Roślinę należy opryskać środkiem grzybobójczym (fungicydem) Amistar 250 SC – od fazy 3 liścia, bądź natychmiast po wystąpieniu pierwszych objawów choroby na dymce.
Mączniak rzekomy cebuli
Jest to jedna z najgroźniejszych chorób cebuli. Sprzyja jej deszczowa pogoda od czerwca do sierpnia, a w okresie przedzbiorczym – ponowne zachwaszczenie plantacji. Po porażeniu przez mączniaka rzekomego, szczypior przestaje rosnąć i jaśnieje oraz widoczny jest na nim białoszary, obfity nalot. Należy unikać zostawiania w glebie chorych cebul, które w następnym roku porażają zdrowe cebule.
Zwalczanie mączniaka rzekomego cebuli
Roślinę należy opryskać środkiem grzybobójczym (fungicydem) Amistar 250 SC Ridomil Gold MZ 67,8 WG – zapobiegawczo, od początku rozwoju roślin lub natychmiast po wystąpieniu pierwszych objawów na dymce.
Opracowano na podstawie materiałów od firmy Syngenta Crop Protection, zdjęcie tytułowe: ed. eg6da6 / Pixabay