Najważniejsze błędy popełniane przy sadzeniu krzewów owocowych
Wybór niewłaściwych odmian i sadzonek
Wybierając krzewy owocowe do ogrodu, trzeba kierować się nie tylko naszymi upodobaniami smakowymi, ale także rozsądnie dobierać odmiany i dobrej jakości sadzonki. Nie należy kupować krzewów, które nie mają przynajmniej oznaczonych nazw odmian i z niesprawdzonego źródła, nawet jeśli kuszą one bardzo atrakcyjną, niską ceną.
Najlepiej kupować rośliny w dobrych szkółkach lub centrach ogrodniczych, gdzie mamy większą pewność, że znajdziemy to czego oczekujemy w dobrej jakości.
Bardzo częstym błędem jest wybór i sadzenie młodych krzewów z uszkodzonym lub przesuszonym systemem korzeniowym. Niestety bardzo często kończy się nie przyjmowaniem się roślin lub o wiele dłuższym ukorzenianiem. System korzeniowy powinien być dobrze rozgałęziony, najlepiej złożony się z wielu mniejszych pędów. Sadzonka powinna być także odpowiednio rozgałęziona (co najmniej 3- pędy) i wolna od oznak chorób. Przy wyborze odmian krzewów owocowych, oprócz ich wymagań, należy brać pod uwagę także terminy ich owocowania oraz osiągane przez nie rozmiary.
Niewłaściwy termin sadzenia krzewów owocowych
Sadzonki krzewów odpowiedniej jakości i posadzone w odpowiedni sposób oraz we właściwym czasie, to połowa sukcesu. Warto pamiętać, że często oferowane sadzonki krzewów z tzw. gołym korzeniem (tańsze) najlepiej sadzić jesienią lub wczesną wiosną. Z kolei krzewy ukorzenione, oferowane w donicach można sadzić właściwie przez cały sezon wegetacyjny, ale najkorzystniej sadzić w okresie bezlistnym, a absolutnie nie robić tego latem, w czasie upałów. Sadzenie w niewłaściwym czasie może powodować nie przyjmowanie się roślin, słabe ukorzenianie i w efekcie także gorsze owocowanie.
Nieodpowiednia gleba i stanowisko
Warto przede wszystkim sprawdzić, czy wybrane gatunki i odmiany krzewów owocowych będą miały zapewnione w ogrodzie odpowiednie warunki uprawy. Należy pamiętać, że aby rośliny zdrowo rosły i obficie owocowały muszą rosnąć na odpowiednim stanowisku oraz w optymalnym dla nich podłożu. Trzeba więc zadbać o odpowiednie nasłonecznienie krzewów, zasilenie gleby przed uprawą oraz sprawdzenie jej odczynu, a także sprawdzić czy są one odporne na mróz.
Dla przykładu borówka wysoka, czy żurawina nie mogą rosnąć na przeciętnej glebie, ponieważ wymagają kwaśnych torfowych podłoży (pH ok. 4). Z kolei najbardziej odporne na mróz krzewy ogrodowe to np. porzeczka czerwona i biała, agrest, i jagoda kamczacka.
Dla krzewów owocowych najlepiej wybierać miejsca w pełni nasłonecznione, aby jak najlepiej wykształciły i wybarwiły się owoce. Rośliny owocowe posadzone w cieniu nie będą dobrze plonować lub owocowanie będzie bardzo słabe (symboliczne). Zazwyczaj udają się one na przeciętnej, ale dostatecznie zasobnej w składniki pokarmowe piaszczysto-gliniastej glebie, umiarkowanie wilgotnej i o lekko kwaśnym lub obojętnym odczynie (wyjątkiem są wspomniane gatunki kwasolubne).
Przed posadzeniem krzewów warto zasilić glebę, np. poprzez spulchnienie jej wcześniej i przemieszanie z nawozem organicznym (kompostem lub obornikiem) i najkorzystniej zrobić nie przed samym sadzeniem, ale jesienią poprzedniego roku (lub wiosną, jeśli w danym sezonie zamierzamy sadzić na jesienią).
Brak cięcia krzewów owocowych
Jednym z najczęstszych błędów w czasie uprawy krzewów owocowych jest brak cięcia lub niewłaściwe cięcie. Należy pamiętać, że zarówno krzewy, jak i drzewa owocowe nie cięte owocują coraz słabiej i pogarsza się ich kondycja. Ponadto, właściwie wykonane ciecie pędów w czasie sadzenia krzewów pomaga też w lepszym, szybszym przyjęciu się rośliny. Przycinanie krzewów poprawia także bardzo potrzebne nasłonecznienie pąków a potem owoców, poprawia przewietrzanie roślin i pobudza je do wzrostu.
► Rodzaje i terminy przycinania roślin owocowych
► Wiosenne cięcie roślin owocowych
► Letnie cięcie roślin owocowych
Niewłaściwa lub niedostateczna pielęgnacja krzewów
Nie można zapominać też o odpowiednim, ale rozsądnym nawadnianiu krzewów owocowych. Szczególnie po posadzeniu młodych roślin należy zadbać o ich obfite podlanie, a później regularne nawadnianie do czasu ukorzenienia (warunek przyjęcia się roślin). W czasie pierwszych sezonów uprawy należy także zadbać o nawadnianie roślin w czasie ciepłej wiosny i upalnego lata, kiedy opadów jest mało.
Jeśli nie zasililiśmy gleby nawozami organicznymi przed sadzeniem roślin, można także nawozić je w czasie uprawy, przy wykorzystaniu nawozów mineralnych przeznaczonych dla roślin owocowych. W tym przypadku należy uważać, aby nie przenawozić roślin i absolutnie nie podsypywać nawozami sztucznymi świeżo posadzonych krzewów z gołym korzeniem. Nawozimy dopiero, gdy krzewy zregenerują system korzeniowy i ukorzenią się. W przeciwnym razie możemy zaszkodzić roślinie i jeszcze bardziej uszkodzić system korzeniowy, który nie będzie w stanie pobrać składników pokarmowych.
zaniedbywanym, a ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest także odchwaszczanie krzewów. Już przed sadzaniem należy dobrze oczyścić glebę z wszelkich chwastów, a później w czasie uprawy warto regularnie usuwać chwasty spod krzewów, aby nie konkurowały one z młodymi roślinami o składniki odżywcze i wodę.
Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: Aesthetes ID / Unsplash