Skalniak w cieniu: gdzie sadzić rośliny?
- Północny stok jest najzimniejszą i najbardziej wilgotną częścią skalniaka, gdyż w ciągu dnia dociera do niego najmniej promieni słonecznych. Rośliny mogą cieszyć się słońcem tylko kilka godzin dziennie – rano lub późnym popołudniem. Jest to idealne miejsce dla gatunków cieniolubnych, które w pełnym słońcu mogą być narażone na poparzenia i zasychanie. Latem temperatura na północnym stoku jest wyrównana. Niestety wiosną jest dłużej zimno oraz istnieje większe niebezpieczeństwo przymrozków, gdyż od strony północnej często wieją zimne wiatry.
- Na zacienionym skalniaku o wystawie północnej można także posadzić byliny światłolubne. Należy jednak liczyć się z tym, że będą słabiej rosły i krócej kwitły. W przypadku roślin ozdobnych z liści, słabiej się wybarwią i będą wyglądały mniej atrakcyjnie.
- Stok wschodni także jest doskonałym miejscem dla bylin lubiących rosnąć w półcieniu lub w niewielkim nasłonecznieniu. Strona wschodnia rano oświetlona jest łagodnym słońcem, które utrzymuje się dłużej niż na wystawie północnej. W ciągu dnia do roślin dociera równomiernie rozproszone światło, w odpowiedniej ilości do prawidłowego wzrostu.
Najpopularniejsze byliny na skalniak w cieniu
Wybór bylin na zacieniony skalniak jest bardzo duży – istnieje kilkadziesiąt gatunków oraz kilkaset odmian, doskonale rosnących w warunkach zacienionych. Wiele z nich posiada dekoracyjne liście oraz piękne kwiaty. Można je kupić w większości centrów ogrodniczych oraz supermarketów. Trudno jednoznacznie stwierdzić, które byliny na zacieniony skalniak cieszą się największą popularnością.
1 – funkia, hosta; 2 – dąbrówka rozłogowa; 3 – tojeść rozesłana |
Funkia, hosta
Funkia (Hosta sp.) spotykana bardzo często pod nazwą hosta, jest bardzo popularną byliną na zacieniony skalniak. Istnieje kilka gatunków tej rośliny oraz kilkadziesiąt odmian różniących się wysokością oraz kolorem liści.
Liście funkii mogą być wąskie, owalne lub prawie okrągłe, zawsze jednak mają ostre, spiczaste zakończenie. Funkie tworzą dekoracyjne kępy, które idealnie nadają się do zacienionych ogrodów skalnych. Pojedyncze kwiaty są niepozorne ale w dużej grupie tworzą efektowne, jasnofioletowe plamy.
Funkie można spotkać w wielu zacienionych skalniakach, gdyż rośliny te są łatwe w uprawie. Należy jedynie zapewnić im właściwą wilgotność podłoża. Odmiany o barwnych liściach należy sadzić w miejscach bardziej nasłonecznionych, dzięki czemu ich liście lepiej się wybarwiają.
Polecane odmiany funkii
- 'Lakeside Cha Cha' – liście jasnożółte
- 'Aqua Velva' – liście ciemnozielone
- 'Dream Weaver' – liście paskowane
- 'Patriot' – liście ciemnozielone z jasnym obrzeżeniem
Dąbrówka rozłogowa
Dąbrówka rozłogowa (Ajuga reptans) posiada bardzo dekoracyjne liście w postaci przyziemnej rozety. Doskonale wygląda na skalniakach wśród roślin o jaśniejszych liściach.
Warto pamiętać, aby zostawić dąbrówce na skalniaku sporo miejsca do wzrostu. Roślina ta jest bardzo ekspansywna – tworząc rozłogi wkrótce może zagłuszyć inne rośliny. Aby do tego nie dopuścić należy systematycznie usuwać nadmiar ciągle pojawiających się nowych kęp.
Polecane odmiany dąbrówki
- 'Alba' – o białych kwiatach
- 'Atropurpurea' – o purpurowych liściach i wydłużonych, niebieskich kwiatostanach
- 'Burgundy Glow' – o biało-purpurowych liściach
- 'Cameleon' – o ciemnozielonych liściach z czerwonymi i żółtymi przebarwieniami
- 'Multicolor' – o ciemnoniebieskich kwiatach i liściach z przebarwieniami
- 'Tricolor' – o brązowo-purpurowych liściach z żółtymi przebarwieniami
- 'Variegata' – bardzo niska (5-10 cm), o niebieskich kwiatach
Tojeść rozesłana
Tojeść rozesłana (Lysimachia nummularia) doskonale rośnie na zacienionym skalniaku. Wypełnia wolne przestrzenie, tworzy rozległe, niskie kobierce pomiędzy innymi roślinami i kamieniami na skalniaku. Jest także doskonałą rośliną okrywową.
Tojeść bardzo szybko rośnie. Należy zostawić jej dużo miejsca do wzrostu oraz odizolować kamieniami ją od innych roślin. Jeśli roślina będzie zbytnio się rozrastać można ją przycinać. Odcięte pędy bardzo łatwo można ukorzeniać.
Polecane odmiany tojeści
- 'Aurea' – o intensywnie żółtych liściach nie może rosnąć w cieniu; nadaje się jedynie na skalniaki nasłonecznione
- 'Goldilocks' – żółte liście, bardzo silny wzrost; nadaje się do wiszących doniczek
1 – żurawki; 2 – pierwiosnek; 3 – barwinek |
Żurawka ogrodowa
Żurawka ogrodowa (Heuchera hybrida) posiada niezwykle dekoracyjne liście. Jest to roślina o krótkich silnie ulistnionych pędach tworzących niską zwartą kępę. Z wierzchołków pędów wyrastają wiechowate kwiatostany, osadzone na długich ok. 40 cm łodygach. Istnieje wiele odmian tej rośliny różniących się wysokością, a przede wszystkim kolorem liści.
Polecane odmiany żurawek
- 'Key Lime Pie' – liście jasnozielone
- 'Green Spice' – liście ciemnozielone
- 'Strawberry Swirl' – liście zielone ze srebrnymi plamami, o brzegu mocno pofalowanym
- 'Can Can' – liście purpurowe
- 'Snow Storm' – liście kremowo-żółte z zielonymi plamami i wąskim zielonym brzegiem
Pierwiosnek, prymulka
Pierwiosnki (Primula sp.) wspaniale wyglądają na zacienionym skalniaku. Można wyróżnić kilka gatunków i kilkanaście odmian o różnej wielkości i rożnych kolorach kwiatów – białe, żółte, różowe, purpurowe. Kwitną one (w zależności od odmiany) od kwietnia do sierpnia. Wśród tak wielu roślin, każdy znajdzie idealnego pierwiosnka na swój skalniak.
Do gatunków pierwiosnków kwitnących wiosną należą:
- pierwiosnek lekarski (P. officinalis),
- pierwiosnek wyniosły (P. elatior),
- pierwiosnek bezłodygowy (P. acaulis),
- pierwiosnek gruziński (P. juliae),
- pierwiosnek ząbkowany (P. denticulata),
- pierwiosnek łyszczak (P. auricula),
- pierwiosnek omszony (P. x pubescens),
- pierwiosnek omączony (P. farinosa).
Gatunki pierwiosnków kwitnących latem to:
- pierwiosnek japoński (P. japonica),
- pierwiosnek Beesa (P. beesiana),
- pierwiosnek przyprószony (P. pulverulenta),
- pierwiosnek kwiecisty (P. florindae),
- pierwiosnek Viala (P. vialii).
Barwinek pospolity
Barwinek pospolity (Vinca minor) jest wręcz idealną rośliną na zacienione skalniaki. Ma małe wymagania, doskonale rośnie w cieniu i toleruje okresowe susze. Można posadzić go tam, gdzie inne byliny cienia źle rosną. Jego wielkim atutem jest to, że jest zimozielony i mrozoodporny. Podobnie jak inne rośliny okrywowe, barwinek bardzo szybko rośnie. Jeśli będzie zbytnio się rozrastać można go przycinać.
Występuje w wielu odmianach, z których każda charakteryzuję się niezwykłą barwą liści i kwiatów:
Polecane odmiany barwinka
- 'Variegata' – pstre liście
- 'Sebastian' – jasne liście z żółtą plamą pośrodku blaszki
- 'La Grave' – lawendowe kwiaty
- 'Bowles White' – białe kwiaty
Byliny na skalniak zacieniony: lista gatunków i odmian
Planując skalniak należy wybrać takie gatunki roślin, które charakteryzują się obfitym kwitnieniem lub dekoracyjnym ulistnieniem oraz długowiecznością i łatwością w pielęgnacji.
Doskonale wyglądają posadzone obok siebie byliny o kontrastujących kolorach kwiatów i różnym terminie kwitnienia – dzięki takiemu zestawieniu skalniak będzie ozdobą ogrodu od marca do września. Poniżej przedstawiamy zestawienie bylin na skalniak zacieniony.
|
|||
NAZWA | WYSOKOŚĆ | KWITNIENIE | KOLOR KWIATÓW |
Arisema amurska |
30-40 cm | V-VI | zielone kwiaty, dekoracyjne czerwone owoce |
Barwinek pospolity |
15 cm | VI-V | kwiaty niebieskie kwiaty białe "Alba" kwiaty różowe "Atropurpurea" żółte liście "Imagine" |
Bluszczyk kurdybanek |
10-20 cm | IV-VI | niebieskie |
Chiastofil naprzeciwlistny |
20 cm | V-VII | żółte |
Cyklamen neapolitański |
10-20 cm | VII-IX | różowe |
Dąbrówka rozłogowa |
15-20 cm | V-VI | kwiaty fioletowe purpurowe liście "Atropurpureum" pstrokate liście "Variegata" |
Funkia |
25-75 cm | VI-VII | kilka gatunków i kilkadziesiąt odmian o różnych kolorach liści, kwiaty fioletowe |
Houstonia błękitna |
10 cm | V-VI | niebieskie |
Kopytnik pospolity |
15 cm | III-V | czerwone |
Lewizja liścieniowa |
25 cm | IV-VI | żółte "Yellow" czerwone "Magenta" |
Lnica alpjska |
20 cm | V-VIII | kwiaty wielokolorowe: połączenie fioletowego z purpurowym, żółtego z pomarańczowym lub białego z czerwonym |
Pierwiosnki |
5-20 cm | IV-VIII | kilka gatunków i kilkanaście odmian o różnej wielkości i rożnych kolorach kwiatów – białe, żółte, różowe, purpurowe |
Pantofelnik dwukwiatowy |
10 cm | V-VI | żółte |
Przylaszczka pospolita |
10 cm | III-IV | fioletowe |
Skalnica |
15 cm | V | białe lub różowe (w różnych odcieniach) |
Tawułka chińska |
25 cm | VIII-IX | fioletowe |
Tojeść rozesłana |
5 cm | VI-VIII | żółte |
Żurawka ogrodowa |
20-40 cm | VI-VIII | bardzo wiele odmian o różnej wielkości i różnym kolorze liści: jasnozielone, zielone, purpurowe, czerwone. Kwiaty białe |
Teskt: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcia w tekście: Frank Vincentz/CC-BY-SA-3.0, H. Zell/CC-BY-SA-3.0, Zoeds/CC BY-SA 3.0, Svdmolen/CC BY-SA 3.0, Meneerke bloem/CC BY-SA 3.0/Wikimedia Commons, zdjęcie tytułowe: Courtesy of Proven Winners - www.provenwinners.com oraz Trương Hoàng Huy Ngân / Pixabay